«Η παιδαγωγική δυναμική των ΤΠΕ και η συμβολή της στην παιδαγωγικότητα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης».
Δημοσιευμένα:
Ιαν 22, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
Παιδαγωγική πλαισίωση των ΤΠΕ διάδραση αυτοαποτελεσματικότητα ομαδοσυνεργατικότητα αλληλεπίδραση στην εξΑΕ.
Περίληψη
Περίληψη
Σκοπός της εργασίας είναι η θεμελίωση ενός νέου θεωρητικού πλαισίου για την παιδαγωγικότητα και την παιδαγωγική δυναμική των ΤΠΕ στην εξΑΕ. Ειδικότερα, η εργασία στοχεύει στην ανάδειξη της έννοιας της παιδαγωγικότητας στην εξΑΕ και συγκεκριμένα στη διερεύνηση της παιδαγωγικής πλαισίωσης των ΤΠΕ στην εξΑΕ, αναζητώντας απαντήσεις για τον τρόπο ανταπόκρισης της τεχνολογίας στο αίτημα της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας για δια βίου μάθηση. Η μελέτη διερευνά την παιδαγωγικότητά των ΤΠΕ, με γνώμονα τις αρχές της έννοιας εν γένει και ειδικότερα στην εξΑΕ, για τη δόμηση μιας θεωρητικής βάσης λειτουργίας και αποτελεσματικής εφαρμογής των τεχνολογικών μέσων και εργαλείων. Με τη μέθοδο της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, στοιχειοθετείται η σημασία και το περιεχόμενο της έννοιας υπό το πρίσμα της εξΑΕ και αποτυπώνεται η παιδαγωγική πλαισίωση των εργαλείων. Ακολούθως, αναδεικνύεται ένα νέο θεωρητικό πλαίσιο με την παιδαγωγική δυναμική των ΤΠΕ (διάδραση, αυτοαποτελεσματικότητα, ομαδοσυνεργατικότητα και αλληλεπίδραση) και καταδεικνύεται η συγκρότηση της διδακτικής, κοινωνικής και γνωστικής παρουσίας στην εξΑΕ με τις ΤΠΕ, η οποία αποτυπώνεται ευκρινώς στο κυριότερο επίτευγμά τους, τον συγκερασμό της εξ αποστάσεως εκπαιδευτικής μεθοδολογίας και της δια ζώσης εκπαίδευσης. Διαπιστώνεται η αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στην εξΑΕ και τις ΤΠΕ, στην οποία το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό σύστημα θέτει τα θεμέλια της εκπαιδευτικής μεθοδολογίας και οι ΤΠΕ καθορίζουν τον ρυθμό ανάπτυξης και αποτελεσματικής εφαρμογής της, υπό την προϋπόθεση ο σχεδιασμός να είναι προσεκτικός, η οργάνωση επιμελημένη και η προετοιμασία των συμμετεχόντων κατάλληλη, για την ανάδειξη της παιδαγωγικής δυναμικής και την αποφυγή της προχειρότητας και της μαζικότητας
Λεπτομέρειες άρθρου
- Τεύχος
- Τόμ. 11 Αρ. 5Α (2022)
- Ενότητα
- Άρθρα
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα πρακτικά του συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους. Άρθρα που δημοσιεύονται στα πρακτικά διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).
Αναφορές
Βιβλιογραφικές αναφορές
Αθανασίου, Α. (2018). Αντιλήψεις των εκπαιδευτικών ως προς την αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στη διδακτική διαδικασία. Στο Γ. Παπαδάτος (Επιμ.), Εκπαίδευση Χαρισματικών Ατόμων στην Ελλάδα: ιδεολογικές-πολιτικές-ψυχολογικές-παιδαγωγικές προϋποθέσεις εκπαίδευσης χαρισματικών ατόμων, 8ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστημών Εκπαίδευσης (τόμος 3, σσ. 8-20). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/edusc/article/view/2650.
Anderson, T., & Dron, J. (2011). Three generations of distance education pedagogy. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 12(3), 80-97. https://doi.org/10.19173/irrodl.v12i3.890
Anderson, T., & Rivera-Vargas, P. (2020). A critical look at educational technology from a distance education perspective. Digital Education Review, 37, 208-229. https://doi.org/10.1344/der.2020.37.208-229
Αποστόλου, Μ., Αντωνίου, Π., & Παπαστεργίου, Μ. (2014). Η εξ αποστάσεως ομαδοσυνεργατική εκπαίδευση στο πλαίσιο ψηφιακών κοινοτήτων μάθησης ως μέσο ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκαπίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία,, 10(1), 33-48. doi:https://doi.org/10.12681/jode.9810
Αρβανίτη, Ε. (2009). Σχεδιασμοί Μάθησης και Νέα Αξιολόγηση. Παιδαγωγική-θεωρία και πράξη, 3, 71-86. Ανακτήθηκε 14 Νοεμβρίου 2020, από https://www.pedagogy.gr/images/tefxoi/teuxos3.pdf.
Αργυρίου, Μ., & Κουτσούμπα, Μ. (2011). 10+1 Θεωρίες για την πολυμορφική διάσταση του Moodle ως παιδαγωγικό εργαλείο στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Εεπιμ.), Alternative Forms of Education, Proceedings of the 6th International Conference on Open and Distance Learning (vol: A, σσ. 654-668). Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/683/695.
Barbour, M.K. (2015). Real-time virtual teaching: lessons learned from a case study in a rural school. Online Learning, 19(5), 54-68. Doi:10.24059/olj.v19i5.705
Barbour, M.K. (2016). Virtual education. Not ready yet for prime time? In W. J. Mathis & T. Trujilla (Eds.), Τhe Test-Based Education Reforms: Lessons from a failed Agenda (pp. 407-429). Charlotte, NC: Information Age Publishing.
Βασάλα, Π. (2005). Εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές (σσ. 53-80). Πάτρα: ΕΑΠ.
Brindley, J., Blaschke, L. & Walti, C. (2009). Creating effective collaborative learning groups in an online environment. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 10(3), 10-18. doi:10.19173/irrodl.v10i3.675
Γιαγλή, Σ., Γιαγλής, Γ. & Κουτσούμπα, Μ. (2010). Αυτονομία στη μάθηση στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 6(1, 2), 92-105. doi:https://doi.org/10.12681/jode.9753
Γκιόσος, Ι. & Κουτσούμπα, Μ. (2005). Θεωρητικές προσεγγίσεις στο σχεδιαμό και την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού στην εξΑΕ. Στο Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές (σσ. 39-52). Πάτρα: ΕΑΠ.
Çaliskan, M. (2014). Effect of cognitive entry behaviors and affective entry characteristics on learning level. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(5), 1816-1821. doi: 10.12738/estp.2014.5.1834
Clark, C., Strudler, N. & Grove, K. (2015). Comparing asynchronous and synchronous video vs. Text based discussions in an online teacher education course. Online Learning, 19(3), 48-69. Retrieved April 10th, 2021, from https://eric.ed.gov/?id=EJ1067484.
Giesbers, B., Rienties, B., Tempelaar, D. & Gijselaers, W. (2014). A dynamic analysis of the interplay between asynchronous and synchronous communication in online learning: The impact of motivation. Journal of Computer Assisted Learning, 30(1), 30-50. doi: 10.1111/jcal.12020
Godsk, M. (2014). Improving learning in a traditional, large-scale science module with a simple and efficient learning eesigndesign. European Journal of Open, Distance and E-Learning, 17(2), 142-158. doi:10.2478/eurodl-2014-0025
Gunawardena, C. & McIsaac, M. (2004). Distance education. Στο D.H. Jonassen. (ed.), Handbook of research for educational communications and technology (pp. 355-395). London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Hsiao, K.-L. (2012). Exploring the factors that influence continuance intention to attend one-to- some online courses via videoconferencing software. Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(4), 155-163. Retrieved May 3rd, 2021, from https://eric.ed.gov/?id=EJ989267.
Kalz, M., Koper, R. & Hornung- Prähauser, V. (2009). Technology support for self-organized learners (gest editorial). Journal of Educational Technology & Society, 12(3), 1-3. Retrieved October 24th, 2020, from https://www.jstor.org/stable/jeductechsoci.12.3.1.
Καμπύλης, Ν. (2017). Εφαρμογή και αξιολόγηση του μαθήματος με τίτλο: "μαθαίνω πως να μαθαίνω να αθλούμαι" που υλοποιήθηκε με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας στο πλαίσιο ενός ομίλου αριστείας στο πρότυπο πειραματικό γυμνάσιο Πατρών. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13(1), 38-53. doi:https://doi.org/10.12681/jode.13911
Κανελλόπουλος, Α. & Κουτσούμπα, Μ. (2017). Συνδέοντας την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τις νέες τεχνολογίες και τις μορφές μάθησης. Η περίπτωση των Moocs. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Learning Design, Proceedings of the 9th International Conference on Open and Distance Learning (vol. 9, 4Α, σσ. 123-135). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1128/1338.
Κανελλόπουλος, Α., Κουτσούμπα, Μ., & Γκιόσος, Ι. (2019). Η μάθηση σε μια τηλε-κοινότητα διερεύνησης. Από τη θεωρία της διαδραστικής απόστασης στη θεωρία της τηλε-εγγύτητας. Στο Α. Λιοναράκης κ. συν. (Επιμ.), Διαμορφώνοντας από κοινού το μέλλον της εκπαίδευσης, Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, αρ. 1Α, σσ. 170-183). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης.
Κανελλόπουλος, Α., Κουτσούμπα, Μ., & Γκιόσος, Ι. (2020). Οπτικοακουστική μάθηση και τηλεδιάσκεψη στην εξΑΕ. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 16(1), 44-63. doi:https://doi.org/10.12681/jode.22976
Καρβούνης, Λ. & Αναστασιάδης, Π. (2019). Η παιδαγωγική αξιοποίηση της διαδραστικής τηλεδιάσκεψης και η παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για την εξ αποστάσεως επιμόρφωση πάνω στο νέο ρόλο του εκπαιδευτικού και τη διδακτική παρουσία στα σύγχρονα μαθησιακά περιβάλλοντα. Ανακοίνωση στο Διαμορφώνοντας από Κοινού το Μέλλον της Εκπαίδευσης, 10ο Διεθνές Συνεδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, 3Α, σσ. 120-132). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/2360.
Κλωνάρη, Α. (2015). Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ψηφιακών μαθησιακών αντικειμένων για το μάθημα της γεωγραφίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Στο Χ. Σκουμπουρδή & Μ. Σκουμιός (Επιμ.), Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού στα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες, 1ο Συνέδριο με Διεθνή Συμμετοχή (σσ. 785-804). Ρόδος. Διαθέσιμο στο http://docplayer.gr/63604626-1-o-panellinio-synedrio-me-diethni-symmetohi-anaptyxi-ekpaideytikoy-ylikoy-sta-mathimatika-kai-tis-fysikes-epistimes.html.
Κόκκος, Α. (1998). Τεχνικές εκπαίδευσης στις ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, & Χ. Ματραλής (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων-διδασκομένων (Τόμ. Β, σσ. 187-239). Πάτρα: ΕΑΠ.
Κόκκος, Α. (1998). Αρχές μάθησης ενηλίκων. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, & Χ. Ματραλής (Επιμ.),, Χ., Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων-διδασκομένων (Τόμ. Β, σσ. 19-50). Πάτρα: ΕΑΠ.
Κόκκος, Α. (2008). Θεωρίες μάθησης: πώς μαθαίνουν οι ενήλικοι. Στο Α. Κόκκος, Εισαγωγή στην Εκπαίδευση Ενηλίκων: Θεωρητικές Προσεγγίσεις (Τόμ. Α, σσ.41-107). Πάτρα: ΕΑΠ.
Kuo, Y.-C., Walker, A. E., Belland, B. R., Schroder, K. E. E. & Kuo, Y.-T. (2014). A case study of integrating interwise: interaction, internet self-efficacy and satisfaction in synchronous online learning environments. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 15(1), 161-181. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v15i1.1664
Κωστάκη, Σ. & Καλογιαννάκης, Μ. (2019). Στάσεις εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας απέναντι στα ψηφιακά μαθησιακά αντικείμενα για τις φυσικές επιστήμες-το παράδειγμα του Φωτόδεντρου. Ανακοίνωση στο Διαμορφώνοντας από Κοινού το Μέλλον της Εκπαίδευσης, 10ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, 2Α, σσ. 1-15). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/2151.
Λαγός, Δ. (2008). Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη. Αθήνα: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε.).
Λιγούτσικου, Ε., Κουτσούμπα, Μ., Κουστουράκης, Γ., & Λιοναράκης, Α. (2015). Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης ως κινητήριος δύναμη ενεργοποίησης και μαθησιακής εξέλιξης στην Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Innovation and Research in Open & Distance Learning and in Information Communications Technology, Proceedings of the 8th International Conference on Open and Distance Learning (τόμος 1, μέρος Α, σσ. 43-57). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο http://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/16/8.
Λιοναράκης, Α. (1998). Η πρώτη επαφή διδάσκοντος-διδασκομένου. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, & Χ. Ματραλής (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Aποστάσεως Eκπαίδευση: Σχέσεις διδασκόντων-διδασκομένων (Τόμ. Β, σσ. 103-123). Πάτρα: ΕΑΠ.
Λιοναράκης, Α. (2001). Ανοικτή και εξ αποστάσεως πολυμορφική εκπαίδευση: προβληματισμοί για μία ποιοτική προσέγγιση σχεδιασμού διδακτικού υλικού. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Απόψεις και προβληματισμοί για την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση (σσ. 33-77). Αθήνα: Προπομπός.
Λιοναράκης, Α. (2006). Η θεωρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και η πολυπλοκότητα της πολυμορφικής της διάστασης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Στοιχεία Θεωρίας και Πράξης (σσ. 11-41). Αθήνα: Προπομπός.
Λιοναράκης, Α. (2018). Editorial. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 14(1), 4-6. doi:https://doi.org/10.12681/jode.18806
Λιοναράκης, Α., Παπαδημητρίου, Σ., Χαρτοφύλακα, Α., Αγγέλη, Α., &
Τζήλου, Γ. (2018). Η συμβολή των ψηφιακών εργαλείων στην υποστήριξη της μαθησιακής πορείας των φοιτητών/φοιτητριών της εξΑΕ: Μέρος Α: χρήση ψηφιακών εργαλείων για τη δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 14 (1), 104Δ117. doi : https://doi.org/10.12681/jode.18533
Makrodimos, N., Papadakis, S., & Koutsouba, M. (2017). “Flipped classroom” in primary schools: a Greek case. Στο Α. Λιοναράκης (επιμ.), Learning Design, Proceedings of the 9th International Conference on Open and Distance Learning (vol: 9, 3A, pp. 179-187). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1031.
Mao, J. (2014). Social media for learning: A mixed methods study on high school students' technology affordances and perspectives. Computers in Human Behaviour, 33, 213–223. doi:10.1016/j.chb.2014.01.002
Martin, F., Parker, M. A., & Deale, D. F. (2012). Examining interactivity in synchronous virtual classrooms. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 13(3), 227-261. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v13i3.1174
Ματραλής, Χ. (1998). Εκπαίδευση από απόσταση. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, & Χ. Ματραλής (Επιμ.), Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Θεσμοί και λειτουργίες (Τόμ. Α, σσ. 41-46). Πάτρα: ΕΑΠ.
Ματραλής, Χ. (1998). Σκοπός και προσδοκώμενα αποτελέσματα. Στο Α. Κόκκος, Α. Λιοναράκης, & Α.,Χ. Ματραλής (Επιμ.),, Χ. & Παναγιωτακόπουλος, Χ., Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Το εκπαιδευτικό υλικό και οι νέες τεχνολογίες (Τόμ. Γ, σσ. 51-68). Πάτρα: ΕΑΠ.
Μαυροειδής, Η., Γκιόσος, Ι. & Κουτσούμπα, Μ. (2014). Επισκόπηση θεωρητικών εννοιών στην εκπαίδευση από απόσταση. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 10(1), 88-100. doi:https://doi.org/10.12681/jode.9814
Mayer, G., & Lingle, J. & Usselman, M. (2017). Experiences of advanced high school students in synchronous online recitations. Educational Technology & Society, 20 (2), 15–26. Retrieved April 10th, 2021, from https://eric.ed.gov/?id=EJ1137511 https://www.jstor.org/stable/10.2307/90002160.
Μουζάκης, Χ., Κουτρομάνος, Γ., Ζερβός, Γ., Σουδίας, Ι. & Κατσιαγιάννη, Β. (2017). Εμπειρίες από την αξιοποίηση της ανεστραμμένης τάξης για τη διδασκαλία των μαθηματικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ο Σχεδιασμός της Μάθησης, 9ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 9, 3Α, σσ. 164-178). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1332.
Μπαμπινιώτης, Γ. (1998). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας Ε.Π.Ε.
Νιανιούρης, Α. & Καλογιαννάκης, Μ. (2020). Δημιουργία πολυμορφικού εκπαιδευτικού περιβάλλοντος με τη μέθοδο της εξΑΕ στην ενότητα "ερευνώ και ανακαλύπτω" της στ΄τάξης: "αναπνευστικό σύστημα". Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 16(1), 145-175. doi:https://doi.org/10.12681/jode.22858
Νικολάκη, Ε., & Κουτσούμπα, Μ. (2013). Η αυτο-ρυθμιζόμενη μάθηση στην εξΑΕ. Ανοικτή Εκπαίδευση: Το Περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 9(1), 19-31. doi:https://doi.org/10.12681/jode.9807
Παγγέ, Τ., Κατσιγιάννη, Σ., Λέκκα, Α., & Σεκαλλαρίου, Μ. (2017, Νοέμβριος). Η εφαρμογή της αντίστροφης τάξης στην εκπαιδευτική διαδικασία: τάσεις και προοπτικές. Στο Στο Α. Λιοναράκης, Σ. Ιωακειμίδου, Μ. Νιάρη, Γ. Μανούσου, Μ. Χαρτοφύλακα & Σ. Παπαδημητρίου (Επιμ.), Ο Σχεδιασμός της Μάθησης, 9ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 9, 3Α, σσ.188-195). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1197.
Παγώνη, Σ., Κουτσούμπα, Μ., Μαυροειδής, Η., Μανούσου, Ε., & Γκιόσος, Ι. (2015). Το ψηφιακό παιχνίδι ως μέσο ανοικτής μάθησης στην πολυμορφική εξ αποστάσεως μουσειακή εκπαίδευση: μια πρόταση μοντέλου αξιολόγησης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Innovation and Research in Open & Distance Learning and in Information Communications Technology, Proceedings of the 8th International Conference on Open and Distance Learning (τόμος 1, μέρος Α, σσ. 170-183). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο http://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/45/36.
Παπαδέλα, Χρ. Β., Κουτσούμπα, Μ., & Μαυροειδής, Η. (2019). Το βίντεο ως μέσο μάθησης στην προσχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: μοντέλο αξιολόγησης. Στο Α. Λιοναράκης κ. συν. (Επιμ.), Διαμορφώνοντας από Κοινού το Μέλλον της Εκπαίδευσης, Πρακτικά 10ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, αρ. 1Α, σσ. 62-75). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/viewFile/2334/2551.
Παπαναστασίου Δ., Αναγνωστοπούλου, Β., & Παρούση, Α. (2017). Η προώθηση της δημιουργικότητας των μαθητών μέσω τριών παιδαγωγικών μεθόδων: Montessori, Waldorf, Reggio Emilia. Στο Ι. Παπαδάτος (Επιμ.), Εκπαίδευση Χαρισματικών Ατόμων στην Ελλάδα, 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστημών Εκπαίδευσης (τόμος 1, σσ. 1002-1022). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/edusc/article/view/1703.
Παπανικολάου, Κ., & Μανούσου Γ. (2019). Συμπληρωματική εξ αποστάσεως εκπαίδευση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Μία έρευνα δράσης για την αναπλήρωση των μαθημάτων για τους μαθητές που απουσιάζουν περιστασιακά από το σχολείο. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 15(1), 184-201. doi:https://doi.org/10.12681/jode.21111
Παπαφιλίππου, Ν. Τσιάτσος, Θ., Μανούσου, Ε., & Λιοναράκης, Α. (2016). Διερεύνηση συμπληρωματικής εξ αποστάσεως. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 12(2), 73-89. doi:https://doi.org/10.12681/jode.10863
Ποζίδης, Π., Μανούσου, Ε., & Κουτσούμπα, Μ. (2015). Η συνεργατική μάθηση στο πλαίσιο της συμπληρωματικής εξ αποστάσεως περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε δίκτυο δημοτικών σχολείων της Κέρκυρας. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Innovation and Research in Open & Distance Learning and in Information Communications Technology, Proceedings of the 8th International Conference on Open and Distance Learning (τόμος 1, μέρος Α, σσ. 152-169). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο http://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/40/32.
Πολύδωρος, Γ. (2013). Κατά πόσο η online τάξη αποτελεί περιβάλλον μάθησης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Μεθοδολογίες Μάθησης, 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 7, 5Β, σσ. 9-17). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/549.
Πολύδωρος, Γ. (2017). Οι νέες τεχνολογίες ως εργαλείο ενίσχυσης των πολλαπλών ευφυϊών. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13(2), 140-148. doi:https://doi.org/10.12681/jode.14581
Πρωτοψάλτη, Ζ. (2013). Η συμβολή του σημασιολογικού ιστού στην μάθηση μέσω εκπαιδευτικών αιχνιδιών. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ. ), Μεθοδολογίες Μάθησης, 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 7, 3Α, σσ. 243-254). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/616.
Pukkaew, C. (2013). Assessment of the effectiveness of internet-based distance learning through the vclass education platform. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 14(4), 255-276. Retrieved May 4th, 2021, from http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/1436/2692.
Rehn, N., Maor, D., & McConney, A. (2016). Investigating teacher presence in courses using synchronous videoconferencing. Distance Education, 37(3), 302-316. doi: 10.1080/01587919.2016.1232157
Rennar-Potacco, D., & Orellana, A. (2018). Academically Supporting supporting STEM Students students Fromfrom a Distance distance Through through Videoconferencingvideoconferencing: Lessons Learnedlearned. American Journal of Distance Education, 32(2), 131-149. Doi: 10.1080/08923647.2018.1446121
Ruggiero, D., & Boehm, J. (2016). Design and development of a learning design virtual internship program. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 17(4), 105-120. Retrieved June 4th, 2021, from http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/2385/3780
Smith, N. V. (2013). Face-to-face vs. blended learning: Effects on secondary students ‘perceptions and performance. In Zehra Özçınar (Ed.), 2nd Cyprus International Conference on Educational Research (CY-ICER 2013), October 10th 2013 (Vol. 89, pp.79-83). Cyprus: Prosecdia. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.08.813
Σταυγιαννουδάκης, Σ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2019). Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: μελέτη περίπτωσης με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και αρχική αποτίμηση του εκπαιδευτικιού υλικού για τη διδασκαλία της ενότητας της κινηματικής στη Φυσική της Α΄ Λυκείου. Ανακοίνωση στο Διαμορφώνοντας από Κοινού το Μέλλον της Εκπαίδευσης, 10ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, 2Α, σσ. 44-57). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/2178.
Τζήκας, Γ. (2005). Από την παλιά στη νέα παιδαγωγική: συγκριτικές επισημάνσεις‐ Συνεργασία εκπαιδευτικών ειδικοτήτων και δασκάλων στο Ο/Σ. Ανακτήθηκε 23 Μαρτίου 2021, από: https://itzikas.wordpress.com/%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC/.
Tramonti, M., Galassi, L.A., & Lavalle, A. (2015). Collaborative learning and 3D virtual worlds: two experiences in a new didactic perspective. Formamente, 1-2, 149-157. Retrieved June 4th, 2021, fromhttp://formamente. guideassociation. Org.
Τσώνη, Ρ. (2017). Γνωστικό φορτίο και πολυμορφικό διδακτικό υλικό στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ο Σχεδιασμός της Μάθησης, 9ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 9, 3Α, σσ. 42-51). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1143.
Vázquez-Cano, E., Fombona, J., & Fernández, A. (2013). Virtual Attendanceattendance: Analysis analysis of an Audiovisual audiovisual over IP System system for Distance distance Learning learning in the Spanish Open University (UNED). The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 14(3), 402-426. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v14i3.1430
Φιλιππούσης, Γ. (2015). "Ποιος φοβάται το διαδίκτυο; Μια πλουραλιστική προσέγγιση της μάθησης με την αξιοποίηση των ΤΠΕ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Καινοτομία και Έρευνα, 8ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 8, 2Α, σσ. 68-75). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/29.
Φραγκούλης, Ι., & Αρμακόλας, Σ. (2019). Η συμβολή της εξΑΕ στο πεδίο της πανεπιστημιακής Παιδαγωγικής με στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας. Ανακοίνωση στο Διαμορφώνοντας από Κοινού το Μέλλον της Εκπαίδευσης, 10ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 10, 3Α, σσ. 1-9). Αθήνα:. Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/2038.
Wang, Q., Quek, C. L., & Hu, X. (2017). Designing and Improving improving a Blended blended Synchronous synchronous Learning learning Environmentenvironment: An Educational educational Design design Researchresearch. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 18(3), 99-118. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v18i3.3034
Watson, J. (2010). Blended Learning: The Convergence of Online and Face-to-Face Education. Promising Practices in Online Learning. North American Council for Online Learning. pp. 1-18. Retrieved June 4th, 2021, from https://eric.ed.gov/?id=ED509636.
Weiser, O., Blau, I., & Eshet-Alkalai, Y. (2018). How do medium naturalness, teaching-learning interactions and Students' students' personality traits affect participation in synchronous E-learning? The Internet and Higher Education, 37, 40-51. doi: 10.1016/J.IHEDUC.2018.01.001
Χολέβας, Ν., & Σιαφαρίκα, Ε. (2015). Τεχνικές, επικοινωνιακή διεργασία και φάσεις ανάπτυξης ομάδας εκπαιδευομένων σε ένα πρόγραμμα κατάρτισης ενηλίκων στη μεθοδολογία των προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων-αξιολόγηση του προγράμματος με τη χρήση της πλατφόρμας Wiki. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Καινοτομία και Έρευνα, 8o Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 8, 3Α, σσ. 126-139). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/67/56.
Χουρδάκης, Α., Σπαντιδάκης, Ι., Πολύζου, Α., Βασαρμίδου, Δ. & Καρβούνης, Λ. (2013, Νοέμβριος). Το ηλεκρονικό περιβάλλον μάθησης της ιστορίας του συνδυαστικού δυναμικού μοντέλου γλωσσικής μάθησης (ΣΔΜΓΜ) του ΕΔΙΑΜΜΕ. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Μεθοδολογίες Μάθησης, 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 7, 4Α, σσ. 40-48). Αθήνα:. Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/716.
Χουρίδου, Π. & Μανούσου, Ε. (2017). Ο σχεδιασμός και η αξιοποίηση μιας ψηφιακής κοινότητας μάθησης για την συνεργατική εξ αποστάσεως επιμόρφωση εκπαιδευτικών σε ζητήματα φιλαναγνωσίας, μια δια βίου διαδικασία μάθησης;. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ο Σχεδιασμός της Μάθησης, 9ο Διεθνές Συνέδριο για την Αοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (τόμος 9, 6Β, σσ. 41-49). Αθήνα: Ελληνικό Δίκτυο Ανοικτής & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Διαθέσιμο στο https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/1375.
Yamagata-Lynch, L. C. (2014). Blending online asynchronous and synchronous learning. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 15(2), 189-212. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v15i2.1778
Zawacki-Richter, O. (2009). Research areas in distance education: a Delphi study. The International Review of Research in Open and Distance Learning, 10(3), 1-17. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v10i3.674
Zawacki-Richter, O., Bäcker, E., & Vogt, S. (2009). Review of distance education research (2000 to 2008): analysis of research areas, methods, and authorship patterns. The International Review of Research in Open and Distance Learning, 10(6), 21-50. doi: https://doi.org/10.19173/irrodl.v10i6.741
