Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών στην Πανεπιστημιακή εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Αναπτύσσοντας δεξιότητες του 21ου αιώνα σε ενήλικες φοιτητές Ανοικτών Πανεπιστημίων


Δημοσιευμένα: Ιαν 22, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
Πανεπιστημιακή εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση διάδραση ενεργητική μάθηση αυτονομία δραστηριότητες δεξιοτήτων του 21ου αιώνα.
Ελένη Βασιλείου Τσουρλή
Ζωή Δημήτριος Δαλακουρα
Μαρία Φραγκάκη
Περίληψη

Οι Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) προσφέρουν στην Πανεπιστημιακή εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (εξΑΕ) τις τεχνολογικές εφαρμογές και τις ψηφιακές πλατφόρμες εκείνες, οι οποίες μπορούν να υποστηρίξουν την διδακτική και μαθησιακή διαδικασία, η οποία τελείται από απόσταση. Ακόμα παρέχουν τη δυνατότητα σχεδιασμού και ανάπτυξης συνεργατικών, αλληλεπιδραστικών και κριτικο- αναστοχαστικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν από απόσταση, ενισχύοντας τη διάδραση, την ενεργητική μάθηση και την αυτονομία των φοιτητών. Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται οι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να κατέχουν οι φοιτητές σε ένα εξΑΕ περιβάλλον, ώστε αφενός να πορευτούν σε μια νοηματοδοτημένη εκπαιδευτική πορεία καθώς και μεθοδολογικοί σχεδιασμοί ανάπτυξής τους. Επιπρόσθετα, παρουσιάζεται μια σχάρα εξ ΑΕ δραστηριοτήτων, οι οποίες αναπτύχθηκαν από μεταπτυχιακούς φοιτητές στη θεματική ενότητα ΕΠΑ65 «Ανοικτή και εξΑΕ», υπό την επίβλεψη της Καθηγήτριας- Συμβούλου και Συντονίστρια της Θεματικής του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου, ώστε να αποτελέσουν μια καλή πρακτική δημιουργίας εξ αποστάσεως δραστηριοτήτων με την παιδαγωγική αξιοποίηση των ΤΠΕ. Συνοψίζοντας, κρίνεται ότι η παιδαγωγική αξιοποίησή των ΤΠΕ, υπό μια κοινωνική και κριτική-εποικοδομητική προσέγγιση, στην εξ αποστάσεως Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση μπορεί να συντελέσει όχι μόνο στην ενίσχυση των απαραίτητων δεξιοτήτων του 21ου αιώνα που πρέπει να κατέχουν οι ενήλικες φοιτητές, αλλά και στην κατάκτησή τους για την επαγγελματική τους ανάπτυξη και τη συνεργασία τους από απόσταση σε όλους τους τομείς της κοινωνίας ως στοχαζόμενοι και ενεργοί πολίτες.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Βιογραφικά Συγγραφέων
Ελένη Βασιλείου Τσουρλή, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Μεταπτυχιακή φοιτήρια ΑΠΚΥ
Ζωή Δημήτριος Δαλακουρα, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΑΠΚΥ
Αναφορές
Αναστασιάδης, Π. (2014). Η έρευνα για την ΕξΑΕ με τη χρήση των ΤΠΕ (e-learning) στο Ελληνικό Τυπικό Εκπαιδευτικό Σύστημα: Ανασκόπηση και προοπτικές για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Open Education- The Journal for Open and Distance Education and Educational Technology, Vol 10 (1). 5-32. DOI: http://dx.doi.org/10.12681/jode.9809
Anderson, T. (2003). Getting the Mix Right Again: An Updated and Theoretical Rationale for Interaction. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 4(2). https://doi.org/10.19173/irrodl.v4i2.149
Adams Becker, S., Cummins, M., Davis, A., Freeman, A., Hall Giesinger, C. & Ananthanarayanan, V. (2017). NMC horizon report: 2017 higher education edition. Austin, Texas: The New Media Consortium. DOI: http://dx.doi.org/10.19173/irrodl.v4i2.149
Βαγγελάτος, Α. & Φραγκάκη, Μ. (2014). Μάθηση και συνεργατικά περιβάλλοντα: Πόσο οι Τ.Π.Ε. αλλάζουν πραγματικά το ισχύον μαθησιακό μοντέλο; Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου eTwinning «Αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στα Συνεργατικά Σχολικά Προγράμματα». Πάτρα.
Balanskat, A. & Gertsch, C. A. (2010). Digital skills working group: Review of national curricula and assessing digital competence for students and teachers: Findings from 7 countries. Brussels: European Schoolnet.
Bates, A.W. (Tony). (2019). Teaching in a Digital Age: Guidelines for designing teaching and learning (2ndEd.).British Columbia:B Ccampus. Retrieved from https://pressbooks.bccampus.ca/teachinginadigitalagev2/
Bell, S. (2010). Project-Based Learning for the 21st Century: Skills for the Future. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 83(2), 39-43 doi:10.1080/00098650903505415
Bušelić, M. (2017). Distance Learning – concepts and contributions. OeconomicaJadertina, 2(1), 23– 34. https://doi.org/10.15291/oec.209
Γιαγλή, Σ., Γιαγλής, Γ. & Κουτσούμπα, Μ. (2010). Αυτονομία στην μάθηση στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. OpenEducationJournal, 6(1-2), 93-106. doi:10.12681/jode.9753
Courau, S. (2000). Τα βασικά «εργαλεία» του εκπαιδευτή ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Zimmerman, B..J. (2002). Becoming a self-regulated learner: an overview. Theoryintopractice, 41(2), 64-72
Fragkaki, M. (2017). 'Technology Enhanced Learning (TEL) Trends'. Technology Enhanced Learning, King's College London, vol. VOLUME 4, no. ISSUE 2, pp.34
Fragkaki, M., Xydopoulos, G., Abbasi, M., Stergioulas, L., Fachimi, M. G., Sotiriou S., Riviou, K. (2015).
“Learning Assessment and Sustainable Business Models for Open Education Resources Initiatives” Proceedings of the European Distance and E Learning Network (EDEN) Open Classroom Conference, Open Discovery Space: Transforming schools into innovative learning organisations”, Athens, 19-21 September
Giossos, Y., Koutsouba, M., Lionarakis, A. & Skavantzos, K. (2009). Reconsidering Moore's transactional distance theory. European Journal of Open, Distance and E-learning, 12(2).
Gorsky, Α. & Caspi, A. (2005). A critical analysis of transactional distance. The Quarterly Review of Distance Education, 6(1), 1 – 11.
Ilgaz, H. & Gülbahar, Y. (2015). A snapshot of online learners: e-Readiness, eSatisfaction and expectations. International Review of Research in Open and Distance Learning, 16(2), 171–187. https://doi.org/10.19173/irrodl.v16i2.2117
Illeris, K. (2016). Ο τρόπος που μαθαίνουμε: Οι πολλαπλές διαστάσεις της Μάθησης στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση (Ε. Κωσταρά, μεταφρ.). Αθήνα: Μεταίχμιο.
Iωάννου, Ν. & Αθανασούλα-Ρέππα, Α. (2008). Οι ενεργητικές εκπαιδευτικές τεχνικές στη διδακτική πράξη της εκπαίδευσης ενηλίκων. 10o Συνέδριο Παιδαγωγικής Εταιρείας Κύπρου. Ανακτήθηκε από http://www.pek.org.cy/Proceedings_2008/pdf/o2.pdf
Jarvis, P. (2004). Συνεχιζόμενη εκπαίδευση και κατάρτιση, Θεωρία και πράξη. Αθήνα:Μεταίχμιο.
Keegan, D. (2001). Οι βασικές αρχές της ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Knowles, M. (1975a). Self-directed learning. New York: Association Press.
Κόκκος, Α. (2005). Εκπαίδευση Ενηλίκων: Ανιχνεύοντας το πεδίο. Αθήνα:Μεταίχμιο.
Λιοναράκης, Α. (2001). Ανοικτή και εξ αποστάσεως πολυμορφική εκπαίδευση. Προβληματισμοί για μια ποιοτική προσέγγιση σχεδιασμού εκπαιδευτικού υλικού. Στο Λιοναράκης, Α. (Επιμ.), Απόψεις και Προβληματισμοί για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (σσ. 33-77)Αθήνα: Προπομπός.
Λιοναράκης, Α. (2005α). Ανοικτή και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και διαδικασίες μάθησης. Στο Π. Βασάλα, Ι. Γκιόσος, Μ. Κουτσούμπα, Α. Λιοναράκης, & Μ. Ξένος (Επιμ.), Ανοικτή και εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση - Παιδαγωγικές και τεχνολογικές εφαρμογές (σσ. 13-38). Πάτρα: ΕΑΠ.
Lee, M. & McLoughlin, C. (2010). Beyond distance and time constraints: Applying social networking tools and Web 2.0 approaches in distance education. In G. Veletsianos (Ed.), Emerging technologies in distance education (4 ed., pp. 61-87). Athabasca University Press.
Makani, J., Durier-Copp, M., Kiceniuk, D. & Blandford, A. (2016). Strengthening Deeper Learning Through Virtual Teams in E-learning: A Synthesis of Determinants and Best Practices. International Journal of E-Learning & Distance Education, 31(2). Retrieved from http://ijede.ca/index.php/jde/article/view/967/1635
Ματσαγγούρας, Η. (2000). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρη
Mezirow, J. και συνεργάτες (2007). Η μετασχηματίζουσα μάθηση. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Moore, M. G. & Kearsley, I. G. (2012). Distance education: A systems view of online learning (3rd ed.). NewYork: WadsworthPublishing
Paechter, M., Maier, B. & Macher, D. (2010). Students’ expectations of, and experiences in e-learning: Their relation to learning achievements and course satisfaction. Journal of Computer & Education, 54, 222-229. http://dx.doi.org/10.1080/0144341042000262971
Salmon, G. (2011). E-moderating: The Key to Teaching and Learning Online. Routledge.
Sereti, S. & Giossos, Y. (2018). Development of a Learner Autonomy Scale. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 14(1), 94-103. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/18212
Sher, A. (2009). Assessing the relationship of student-instructor and student-student interaction to student learning and satisfaction in web-based online learning environment. Journal of Interactive On- line Learning, 8, 102-120.
Silva, E. (2009). Measuring Skills for 21st-Century Learning. Phi Delta Kappan, 90(9), pp. 630-634. Retrieved from https://doi.org/10.1177/003172170909000905
Rogers, A. (1999). H Εκπαίδευση Ενηλίκων. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Τσιτλακίδου, Ε. (2013). Ο ρόλος του διδάσκοντα στην υποστήριξη της αυτονομίας στην εξ αποστάσεως μαθησιακή διαδικασία. Στο Πρακτικά του 9oυ Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (σσ. 41-61)
Venkateshwarlu, N., Raju, N. V. S. & PradeepKumar, M. (2017). Distance Education: How Much Distance? The History, Opportunities, Issues and Challenges. Global Journal of Enterprise Information System, 8(3), 70. https://doi.org/10.18311/gjeis/2016/15734
Χουλιάρα Ξ., Λιοναράκης Α., Σπανάκα Α., (2011). Η έννοια της πολυμορφικότητας στο εξΑΕ διδακτικό υλικό: θεώρηση, σχεδιασμός, ζητήματα εφαρμογής. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 6.https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/767
Wang, C., Shannon, D. & Ross, M. (2013). Students' Characteristics, Self-Regulated Learning, Technology, Self-Efficacy and Course Outcomes in Online Learning. Distance Education, 34(3), 302- 323. Retrieved from https://doi.org/10.1080/01587919.2013.835779