Τα εκπαιδευτικά προγράμματα ως μέσο επικοινωνίας του μουσείου με το μαθητικό κοινό. Ευαισθητοποίηση και συμμετοχή της σχολικής κοινότητας στο χώρο του μουσείου


Δημοσιευμένα: Φεβ 10, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
Επικοινωνία Μουσείο Σχολείο Μαθητικό κοινό Μουσειοπαιδαγωγική Εκπαιδευτικά προγράμματα Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης .
Δήμητρα Χατζημαρκάκη
Ειρήνη Σηφάκη
Περίληψη

Aντικείμενο της παρούσας έρευνας αποτελούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρουν τα σύγχρονα μουσεία σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν και να ικανοποιήσουν το μαθητικό κοινό της πρώτης βαθμίδας της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, μέσα από τη μελέτη της σύγχρονης βιβλιογραφίας αναζητεί τους τρόπους με τους οποίους οι εμπλεκόμενοι φορείς των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, το μουσείο και το σχολείο, μπορούν να δημιουργήσουν μια επιτυχημένη συνεργασία με πολλαπλά οφέλη και για τις δύο πλευρές, πάντα όμως με κύριο αποδέκτη και κριτή το μαθητικό κοινό. Επιλέγοντας, ως μελέτη περίπτωσης το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, ερευνούμε μέσω επιτόπιας παρατήρησης, έρευνας στα αρχεία του μουσείου και έρευνας με ερωτηματολόγια, το βαθμό ικανοποίησης τόσο του μαθητικού κοινού, όσο και των εκπαιδευτικών από τη συμμετοχή σε αυτά. Όπως διαπιστώθηκε η μαθησιακή και κυρίως ψυχαγωγική εμπειρία της συμμετοχής στα εκπαιδευτικά προγράμματα δημιουργεί προϋποθέσεις για μια ουσιαστική και διαρκή σχέση επικοινωνίας και συμμετοχής της σχολικής κοινότητας με το μουσείο.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Βιογραφικά Συγγραφέων
Δήμητρα Χατζημαρκάκη, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Η Δήμητρα Χατζημαρκάκη είναι Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και απόφοιτη του ΜΠΣ "Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων" του ΕΑΠ
Ειρήνη Σηφάκη, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
H Ειρήνη Σηφάκη είναι μέλος ΣΕΠ στο ΕΑΠ (Διοίκηση Πολτισμικών Μονάδων) και ερευνήτρια.
Αναφορές
Βέμη, Μ., Κανάρη, Χ., & Ράπτου, Θ. (2011). Χρήσεις και αξιολόγηση φυλλαδίων Εργασίας στο Μουσείο, Έρευνα στο Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, Στο Ε. Γαβριλάκη (Επιμ.), Άνοιξη των Μουσείων, Συνάντηση για τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τη μουσειακή αγωγή, Ρέθυμνο: ΚΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Ρεθύμνου.
Βλάχου, Β. (2018). Επικοινωνιακή πολιτική των Γενικών Αρχείων του Κράτους μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων: η περίπτωση των ΓΑΚ. Ν. Λάρισας, (Διπλωματική Εργασία), Πάτρα: ΕΑΠ.
Caulton, T. (1998). Hands-on Exhibitions: Managing Interactive Museums and Science Centres, Routledge: New York.
Falk, J., & Dierking, L. (2000). Learning from Museums, Visitor Experiences and the Making of Meaning, New York: Alta Mira Press.
Falk J., Dierking, L., & Adams, M. (2012). Ζώντας σε μια κοινωνία της μάθησης: Μουσεία και αυτόβουλη μάθηση. Στο Sc. Mcdonald (Επιμ.), Μουσείο και Μουσειακές Σπουδές: Ένας Πλήρης Οδηγός, Αθήνα: Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς.
Goehlich, M. (2003). Παιδοκεντρική διάσταση στη μάθηση: ανοιχτό σχολείο, εναλλακτικό σχολείο, σχολείο της κοινωνίας, σχολείο του Reggio, Αθήνα: Τυπωθήτω.
Hooper Greenhill, E. (1994). Museums and Their Visitors, London: Routledge.
Καλεσοπούλου, Δ. (2014). Μουσειακοί χώροι για παιδιά: οργάνωση και χρήση του εκθεσιακού περιβάλλοντος, (διδακτορική διατριβή), Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Κολιόπουλος, Δ. (2005). Επιστημονική καλλιέργεια και μη τυπικές μορφές εκπαίδευσης στις Φυσικές Επιστήμες. Στο Π. Κόκκοτας, & Κ. Πλακίτση (Επιμ.), Μουσειοπαιδαγωγική και Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες, Αθήνα: Πατάκης.
Κύρδη, Κ. (2010). Αξιοποίηση μουσειακών χώρων στο πλαίσιο της σχολικής πράξης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, Στο Μ. Βέμη, & Ε. Νάκου, (Επιμ.), Μουσεία και Εκπαίδευση, Αθήνα: Νήσος.
Λοΐζου, Σ. (2018). Εκπαιδευτικά προγράμματα και μορφές επικοινωνίας με επίκεντρο το παιδί. Η περίπτωση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, διπλωματική εργασία, Πάτρα: ΕΑΠ.
Μπαντιμαρούδης, Φ., (2011), Πολιτιστική Επικοινωνία: Οργανισμοί, Θεωρίες, Μέσα, Αθήνα: Κριτική.
Μπούνια, Α., Οικονόμου, Μ., & Πιτσιάβα, Ε. (2010). Η χρήση νέων τεχνολογιών σε μουσειακά εκπαιδευτικά προγράμματα: αποτελέσματα έρευνας στα ελληνικά μουσεία στο Βέμη, Μ., Νάκου, Ε. (Επιμ.), Μουσεία και Εκπαίδευση, Αθήνα: Νήσος.
Νικονάνου, Ν., (2015). Μουσειακή εμπειρία και μάθηση στον 21ο αιώνα, Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα, ΣΕΑΒ, www.kallipos.gr
Ρούσσου, Μ.,(2008). Ο ρόλος της διαδραστικότητας στη διαμόρφωση της άτυπης εκπαιδευτικής εμπειρίας, Στο Α. Μπούνια, Ν. Νικονάνου & Μ. Οικονόμου (Επιμ.), H Τεχνολογία στην Υπηρεσία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Αθήνα: Εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.
Σαλή, Τ., (1998). Μουσειολογία 2: Βασικές Αρχές Έκθεσης Μουσειακών Συλλογών, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαδήμα.
Σηφάκη Ε. (2012). Θεωρητικές και μεθοδολογικές προτάσεις για το σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων και επισκέψεων σε Μουσεία και χώρους πολιτισμικής αναφοράς. Στο Π. Αναστασιάδης (Επιμ.) Μείζον Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών, Βασικό επιμορφωτικό υλικό, Τόμος Ε’ Πολιτιστικά προγράμματα, Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, σελ. 44-74. διαθέσιμο ηλεκτρονικά στο http://users.sch.gr/pantala/museum.pdf (15-06-2019).