Οι τάσεις της θεματολογίας, της μεθοδολογίας και η εξελικτική πορεία των ερευνητικών τάσεων στο πλαίσιο των συνεδρίων του Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ICODL) κατά τα έτη 2009-2017


Αγγελική-Χριστίνα Μουσταΐρα
Γκέλη Μανούσου
Ηλίας Μαυροειδής
Αντώνης Λιοναράκης
Abstract

Η παρούσα έρευνα μελετά την διερεύνηση των τάσεων του επιστημονικού χώρου της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, τα ερευνητικά πεδία και το περιεχόμενο των Συνεδρίων της Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (ICODL). Ειδικότερα, οι επιμέρους στόχοι αφορούν την καταγραφή της θεματολογίας, των πεδίων προσανατολισμού και των τάσεων διερεύνησης των πρακτικών του ICODL 2009-2017, την ανάλυση των εργαλείων ανάλυσης, της μεθοδολογίας των άρθρων που δημοσιεύτηκαν στα πρακτικά του συνεδρίου, το δείγμα / πληθυσμό και την παρουσίαση της πορείας της εξέλιξης των ερευνητικών τάσεων για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση μέσα στο χρόνο. Για να μελετήσουμε τα Συνέδρια ως μεθοδολογία χρησιμοποιήθηκε η θεμελιωμένη θεωρία και η ανάλυση του περιεχομένου. Το δείγμα της έρευνάς μας ήταν τα άρθρα των πρακτικών του Συνεδρίου ICODL από το έτος 2009-2017 (5 Συνέδρια). Από την ανάλυση των συμπερασμάτων διακρίνεται ότι η θεματολογία σχετίζεται κυρίως με τα πεδία των ΤΠΕ και του Διαδικτύου. Επίσης, διαπιστώνουμε πως ως μεθοδολογία χρησιμοποιείται κυρίως η βιβλιογραφική επισκόπηση για Α μέρος και για το Β η μελέτη περίπτωσης. Συγχρόνως, καταγράφεται ότι στο Α μέρος το εργαλείο συλλογής των δεδομένων είναι κυρίως το ερωτηματολόγιο και ότι το δείγμα που υπερισχύει είναι οι φοιτητές του ΕΑΠ, ενώ στο Β μέρος ως εργαλείο χρησιμοποιούνται οι δραστηριότητες-το ηλεκτρονικό υλικό και το δείγμα αφορά μαθητές. Ακόμα, ως προς την εξελικτική πορεία των δεδομένων, αυτά εξελίσσονται σε βάθος χρόνου, όμως ενέχουν περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης.

Article Details
  • Section
  • Articles
Author Biographies
Αγγελική-Χριστίνα Μουσταΐρα, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Med Φιλόλογος
Γκέλη Μανούσου, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

ΣΕΠ ΕΑΠ

Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου ΠΕ70

5ο ΠΕΚΕΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

Ηλίας Μαυροειδής, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

ΣΕΠ ΕΑΠ

Αντώνης Λιοναράκης, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Καθηγητής ΕΑΠ

References
Αναστασιάδης, Π. (2014). Η έρευνα για την ΕξΑΕ με τη χρήση των ΤΠΕ (elearning) στο Ελληνικό Τυπικό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Ανασκόπηση και προοπτικές για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία 10(1). Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/9809/9933
Αποστολίδου, A. (2011). Ζητήματα συγκρότησης της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως γνωστικού πεδίου: Επισκόπηση των επιστημονικών περιοδικών. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 7(1), pp. 36-53. Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/9767
Bozkurt, A., Akgun, Ο., Sibel Y., Erdogdu, Ε., Ucar, Η., Guler, Ε., Sezgin, S., Karadeniz, A., Sen-Ersoy, N., Goksel-Canbek, N., Gokhan D., Ari, S. &Hakan, A. (2015). Trends in Distance Education Research: A Content Analysis of Journals 2009-2013. International Review of Research in Open and Distributed Learning 16(1), pp. 330-363. Retrieved from: http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/1953/3192
Collis, B. (1996). Tele-learning in a Digital World - The Future of Distance Learning. London: International Thomson Computer Press. Retrieved from: https://scholar.google.com/scholar_lookup?title=Tele-learning%20in%20a%20digital%20world.%20The%20future%20of%20distance%20learning&author=B.%20Collis&publication_year=1996
Γκιόσος, Ι., Μαυροειδής, Η & Κουτσούμπα, Μ. (2008). Η έρευνα στην από απόσταση εκπαίδευση: ανασκόπηση και προοπτικές. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 4(1), σσ. 49-60. Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/9724/0/ApaCitationPlugin
Charmaz, K. (1995). Grounded Theory. In J. A. Smith, R. Harr & L. van Langenhove (Eds.), Rethinking Methods in Psychology, pp. 27-49. London: Sage. Retrieved from: https://ioannaprangiou1.files.wordpress.com/2013/11/grounded-theorycharmaz.pdf
Creswell, J.W. (2011). Η Έρευνα στην Εκπαίδευση (μτφ. Ν. Κουβαράκου). Αθήνα: Ίων
Koble, M. & Bunker, E. (1997). Trends in research and practice: An examination of the American journal of distance education 1987 to 1995. American Journal of Distance Education 11(2), pp. 19-38. Διαθέσιμο στο: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08923649709526959
Κυριαζή, Ν. (1998). Η κοινωνιολογική έρευνα. Κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα: Ελληνικές Επιστημονικές Εκδόσεις.
Κίτσιου, Β. (2011). Κριτική ανασκόπηση των διπλωματικών εργασιών στην ΕΚΠ65 του ΕΑΠ. Διπλωματική Εργασία. ΕΑΠ, Πάτρα.
Lee, Y., Driscoll, M.P. & Nelson, D.W. (2004). The Past, Present, and Future of Research in Distance Education: Results of a Content Analysis. American Journal of Distance Education, 18(4), pp. 225-241. Retrieved from: https://www.learntechlib.org/p/97965/
Lionarakis, A. (2003). A preliminary framework for a theory of Open and Distance Learning – the evolution of its complexity, in AndrasSzucs & Erwin Wagner (Eds.) The Quality Dialogue, Integrating Quality Cultures in Flexible, Distance and eLearning. Proceedings of the 2003 EDEN Annual Conference held in Rhodes, Greece, 15-18 June 2003, pp. 42-47. Retrieved from: http://www.eden-online.org/wp-content/uploads/2016/05/Annual_2003-Rhodes_Proceedings.pdf#page=57
Λιοναράκης, Α., & Παπαδημητρίου, Δ. (2005). Συγκριτική Μελέτη Ανοικτής εξ Αποστάσεως & Συμβατικής Εκπαίδευσης: Προκαταρτικά Δεδομένα της Ποιότητας της Μαθησιακής Εμπειρίας. Ανακτήθηκε από: http://www.etpe.gr/custom/pdf/etpe244.pdf
Λιοναράκης, Α. (2006). Η θεωρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και η πολυπλοκότητα της πολυμορφικής της διάστασης. Στο Α. Λιοναράκης (επιμ.) Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση – Στοιχεία θεωρίας και πράξης (σσ. 7-41). Αθήνα: Προπομπός. Ανακτήθηκε από: http://www.edc.uoc.gr/~panas/EAP/Tmimata/Nea%20paralila%20keimena/%CE%97%20%CE%B8%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%AF%CE%B1%20%CF%84%CE%B7%CF%82%20%CE%B5%CE%BE%CE%91%CE%95.pdf.
Λιοναράκης, Α., Παπαδημητρίου, Σ., Χαρτοφύλακα, Α.-Μ., Αγγέλη, Α., Τζήλου, Γ. (2018). Η συμβολή των ψηφιακών εργαλείων στην υποστήριξη της μαθησιακής πορείας των φοιτητών/φοιτητριών της εξΑΕ: Μέρος Α: Χρήση ψηφιακών εργαλείων για τη δημιουργία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού. Open Education - The Journal for Open and Distance Education and Educational Technology, 14(1), σσ.104-117. Ανακτήθηκε από: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/18533
Lockwood, F. (1995). Open and distance learning today. London: Kogan Page.
Μανούσου, Ε., & Χαρτοφύλακα, Τ. (2011). Κοινωνικά δίκτυα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην εξ αποστάσεως τριτοβάθμια εκπαίδευση. 2ο πανελλήνιο συνέδριο. Ένταξη και χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πάτρα 28-30/4/2011. Ανακτήθηκε από: http://www.etpe.gr/custom/pdf/etpe1730.pdf
Moskal P., Martin, B. & Foshee, N. (1997). Educational Technology and Distance Education in Central Florida: an assessment of capabilities? The American Journal of Distance Education, 11(1), pp. 6-22. Retrieved from: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08923649709526948
Ritzhaupt, A., Stewart, M., Smith, P., & Barron, A. (2010). An investigation of distance education in North American research literature using co-word analysis. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 11(1), pp. 37-60. Retrieved from: http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/763/1502
Robson, C. (2010). Η έρευνα του πραγµατικού κόσµου: Ένα µέσον για κοινωνικούς επιστήµονες και επαγγελµατίες ερευνητές (μτφ. Β. Νταλάκου, Κ. Βασιλικού). Αθήνα: Gutenberg.
Rourke, L. & Szabo, M. (2002). A Content Analysis of the Journal of Distance Education 1986-2001. International Journal of e- learning & Distance Education 17(1), pp. 63-74. Retrieved from: http://ijede.ca/index.php/jde/article/view/185/115
Shih, T.K. (2002). Distance education technologies: current trends and software systems. Cyber Worlds, Proceedings First International Symposium, 38-43. Retrieved from: https://scholar.google.gr/scholar?q=Distance+education+technologies:+current+trends+and+software+systems.&hl=el&as_sdt=0&as_vis=1&oi=scholart
Χριστοδούλου, Δ. (2014). Η εξελικτική πορεία της εκπαιδευτικής έρευνας στη Θ.Ε. ΕΚΠ65 ΤΟΥ ΕΑΠ: 2003-2013. Διπλωματική εργασία. ΕΑΠ, Πάτρα.
Zawacki-Richter, O. (2009). Research Areas in Distance Education: A Delphi Study. International Review of Research in Open and Distance Learning 10(3), pp. 1-17. Ανακτήθηκε από: http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/674/1294
Zawacki-Richter, O., Bäcker, E. & Vogt S. (2009). Review of Distance Education Research (2000 to 2008): Analysis of Research Areas, Methods, and Authorship Patterns. International Review of Research in Open and Distance Learning, 10(6), pp. 21-50. Retrieved from: http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/741/1461
Zawacki‐Richter, O. & Prummer, C. (2010). Gender and collaboration patterns in distance education research. Journal Open Learning: The Journal of Open, Distance and e-Learning 25(2), pp. 95-114. Retrieved from: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02680511003787297
Zawacki-Richter, O., Alturki. U. & Aldraiweesh, A. (2017). Review and Content Analysis of the International Review of Research in Open and Distance/Distributed Learning (2000–2015). International Review of Research in Open and Distributed Learning 18(2), pp. 1-26. Retrieved from: http://www.irrodl.org/index.php/irrodl/article/view/2806
Zhao, Y., Lei, J., Yan, B., Lai, C. & Tan, H.S. (2005). What Makes the Difference? A Practical Analysis of Research on the Effectiveness of Distance Education. Teachers College Record, 107(8). Retrieved from: https://www.learntechlib.org/p/98390/