Η Τέχνη της Όπερας: Διδακτικό Σενάριο για το Μάθημα της Μουσικής


Δημοσιευμένα: Jan 22, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
Διδακτικό Σενάριο Μουσική Όπερα Νέες Τεχνολογίες Διαθεματική Προσέγγιση
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΣΠΥΡΙΑΔΟΥ
Περίληψη

Το παρόν διδακτικό σενάριο απευθύνεται σε μαθητές/τριες της Ε Τάξης Δημοτικού, υιοθετώντας τη διαθεματική προσέγγιση και όντας συμβατό με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Α.Π.Σ.) και το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.), εφόσον εμπλέκει τη μουσική, με τα εικαστικά, τη θεατρική αγωγή και τις νέες τεχνολογίες. Οι μαθητές και οι μαθήτριες έρχονται σε επαφή με τη λόγια δυτική μουσική και συγκεκριμένα με την όπερα, μέσω των ψηφιακών εφαρμογών της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, των ψηφιακών παρουσιάσεων και των ψηφιακών δραστηριοτήτων (padlet, ψηφιακά παιχνίδια), μαθαίνοντας, έτσι, γνωστές όπερες, τις υποθέσεις αυτών, άριες, γνωστούς συνθέτες, γνωστούς τραγουδιστές και γνωστές τραγουδίστριες. Μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα διερευνηθούν οι απόψεις των μαθητών και των μαθητριών για την τέχνη της όπερας και θα αποτυπωθεί κατά πόσον το παρόν διδακτικό σενάριο κατόρθωσε να ανασκευάσει τη στάση τους απέναντι σε αυτό το υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικό είδος, το οποίο, όμως, δεν εντάσσεται στις πρώτες προτιμήσεις των μαθητών/τριών.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Τμήμα Β
Βιογραφικό Συγγραφέα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΣΠΥΡΙΑΔΟΥ, Frederick Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
Μέλος ΣΕΠ
Αναφορές
Αγγελάκη, Μ. (2010). Οι στάσεις των μαθητών του δημοτικού σχολείου απέναντι στη μουσική και την παιδική όπερα (Μία έρευνα με μαθητές Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄ δημοτικού στην Ελλάδα). Διδακτορική Διατριβή, ΕΚΠΑ.
Alamri, H. A., Watson, S., & Watson, W. (2021). Learning Technology Models that Support Personalization within Blended Learning Environments in Higher Education. Tech Trends, 65(1), 62-78.
Bloom B. S. (1956). Taxonomy of Educational Objectives. Handbook I: The Cognitive Domain. David McKay Co Inc.
Bruner, J. S. (1961). The act of discovery. Harvard Educational Review, 31, 21-32.
Bruner, J. S. (1966). Toward a Theory of Instruction. Belkapp Press.
Διονυσίου, Ζ. (2008). Η ανάπτυξη της δημιουργικότητας στη σχολική μουσική εκπαίδευση. Στο Ζ. Διονυσίου & Σ. Αγγελίδου (Επιμ.), Σχολική Μουσική Εκπαίδευση: Ζητήματα σχεδιασμού, μεθοδολογίας και εφαρμογών (σσ. 43-63). Θεσσαλονίκη: Ε.Ε.Μ.Ε.
Dicheva, D., Dichev, C., Agre, G., & Angelova, G. (2015). Gamification in education: A systematic mapping study. Journal of Educational Technology & Society, 18(3), 75-88.
Fernyhough, C. (2008). Getting Vygotskian about theory of mind: Mediation, dialogue, and the development of social understanding. Developmental Review, 28(2), 225-262.
Καραμηνάς, Γ. Ι. (2011). Διδασκαλία και Μάθηση με την Αξιοποίηση του Διαδικτύου: Ο Ρόλος του Εκπαιδευτικού. Διάδραση.
Κόμης, Ι. Β. (2004). Εισαγωγή στις Εκπαιδευτικές Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών.
Κουρκούλη, Ε. (2017). Το μουσικό βίντεο ως εργαλείο για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης στο μάθημα της μουσικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Μεταπτυχιακή Διατριβή, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη.
Κτενιαδάκη, Α. Α. (2008). Το Μάθημα της Μουσικής στην Ελληνική Γενική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Σήμερα. Μεταπτυχιακή Διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Θεσσαλονίκη.
Κωνσταντινίδου, Ζ., Κυρίδης, Α., & Στάµου, Λ. (2016). Η διαπολιτισµική µουσική εκπαίδευση ως µέσο κοινωνικοποίησης. Μια πιλοτική προσέγγιση σε παιδιά πρώτης δηµοτικού. Στο Μ. Κοκκίδου & Ζ. Διονυσίου (Επιµ.), Μουσικός Γραµµατισµός: Τυπικές και Άτυπες Μορφές Μουσικής Διδασκαλίας Μάθησης: Πρακτικά 7ου Συνεδρίου της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (σσ. 270-284). Ε.Ε.Μ.Ε.
Khaitova, N. F. (2021). History of Gamification and Its Role in the Educational Process. International Journal of Multicultural and Multireligious Understanding, 8(5), 212-216.
Kokkidou, M. (2013). Critical Thinking and School Music Education: Literature Review, Research Findings, and Perspectives. Journal for Learning through the Arts, 9(1). https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1018310.pdf
Λιοναράκης, Α. (2001). Ανοικτή και εξ αποστάσεως Πολυμορφική Εκπαίδευση: Προβληματισμοί για μία ποιοτική προσέγγιση σχεδιασμού διδακτικού υλικού. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Απόψεις και προβληματισμοί για την ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Προπομπός.
Latchem, C. (2002). ICT-based Learning Networks and Communities of Practice. Media and Education, 8, 1-13.
López-Pérez, M. V., Pérez-López, M. C., & Rodríguez-Ariza, L. (2011). Blended learning in higher education: Students’ perceptions and their relation to outcomes. Computers & Education, 56(3), 818-826.
Μαρκέα, Γ. Γ. (2005). Μετρώντας την ανάπτυξη της μουσικής γνώσης στους μαθητές του ελληνικού Δημοτικού σχολείου. Στο Α. Τριλιανός, & Ι. Καράμηνας (Επιμ.), Μάθηση και Διδασκαλία στην Κοινωνία της Γνώσης (τόμ. ΙΙ, σσ. 578-585). Κέντρο Έρευνας Επιστήμης και Εκπαίδευσης.
Μπαλαρούρας, Π., & Σκιαδέλλη, Β. (2005). Εισαγωγή στη Χρήση των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαιδευτική Διαδικασία. Υπηρεσίες υποστήριξης-μάθησης και παραγωγής πολυμέσων. Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο GUNet.
Μπιτσάκης, Α.Ε. (2014). Η αξιοποίηση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνιών στο μάθημα των Θρησκευτικών. Έρκυνα, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών-Επιστημονικών Θεμάτων, 1, 110-123.
Peretz, I., & Zatorre, R. J. (2003). The Cognitive Neuroscience of Music. Oxford University Press
Ράπτης, Α., & Ράπτη, Α. (2013). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας (1ος Τόμος). Αθηνά.
Rahmawati, N. I., Fauziati, E., & Marmanto, S. (2021). Investigating the Institutional Blended Learning Adoption Framework in Higher Education. Indonesian Journal of EFL and Linguistics, 6(1), 101-125.
Σοφός, Α., & Σωτηρίου Ι. (2012). Ψηφιακό Σχολείο: Η Περίπτωση της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας του Ψηφιακού Σχολείου ΥΠΔΒΜΘ. i-Teacher, 5(8-30). http://files.lsofos.webnode.gr/200000016-bf26dc020e/2012%20%CE%91%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%20%CE%A8%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%BF%20%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%20V2.pdf
Σπυριάδου, Κ. (2017α, 8-10 Δεκεμβρίου). Γνωριμία με τα Ελληνικά Λαϊκά Μουσικά Όργανα. Πρακτικά από το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διδακτικής, Παιδαγωγικής και Τεχνολογίες της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (σσ. 465-483). Καβάλα: ΤΕΙ Καβάλας.
Σπυριάδου, Κ. (2017β, 23-25 Ιουνίου). Η Συμβολή των Μαθημάτων της Αισθητικής Αγωγής στη Διαπολιτισμική Ευαισθητοποίηση των Μαθητών του Δημοτικού. Πρακτικά από το 6ο Επιστημονικό Συνέδριο της Επιστημονικής Ένωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων: Καλές Εκπαιδευτικές Πρακτικές. Κριτική Σκέψη και Δημιουργικότητα (σσ. 576-584). Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
Σπυριάδου, Κ. (2019, 22-24 Νοεμβρίου). Πρόβα Συμφωνικής Ορχήστρας: Διδακτικό Σενάριο για το Μάθημα της Μουσικής. Πρακτικά από το 10ο Συνέδριο για την Ανοιχτή και την Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (Τόμ. 10, Αρ. 1Β, σσ. 99-107). Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Shunk, H. D. (2010). Θεωρίες Μάθησης. Μια Εκπαιδευτική Θεώρηση (μτφ. Ε. Εκκεκάκη). Μεταίχμιο.
Varvarigou, M. (2016). ‘I owe it to my group members…who critically commented on my conducting’-Cooperative learning in choral conducting education. International Journal of Music Education, 34(1), 116-130.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind and society: The development of higher mental processes. Harvard University Press.
Ψαλτοπούλου, Θ., Ζαφρανάς, Ν., & Καμίνης, Ι. (2015). Επικοινωνία στη μουσική-θεραπεία-παιδεία. Ανακτήθηκε από https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/3535/2/00_master_document%20%CE%95%CE%98%CE%A0_KOY.pdf
Zahedi, L., Batten, J., Ross, M., Potvin, G., Damas, S., Clarke, P., & Davis, D. (2021). Gamification in education: a mixed-methods study of gender on computer science students’ academic performance and identity development. Journal of Computing in Higher Education, 33, 441–474.