Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: θεωρητική διερεύνηση του ρόλου της και της απήχησης της στους/στις μαθητές/τριες


Δημοσιευμένα: Ιαν 22, 2022
Λέξεις-κλειδιά:
Λέξεις-κλειδιά εξ αποστάσεως εκπαίδευση σχολείο συμπεριληπτική εκπαίδευση διαδίκτυο
Ασημίνα Ρήγα
Βασιλική Ιωαννίδη
Γεώργιος Περικλειδάκης
Περίληψη

Η σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση (εξΑΕ) παρέχει μορφωτικές ευκαιρίες σε μαθητές σε όλο τον κόσμο περισσότερο από έναν αιώνα. Ειδικά, στις ημέρες μας, οι υγειονομικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές συνθήκες που δημιουργήθηκαν, ιδίως με την πανδημία covid-19, επέβαλαν την αυτοδύναμη εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση, γεγονός που δημιούργησε μία ευρύτερη συζήτηση με κοινωνικό-παιδαγωγικές προεκτάσεις και διαστάσεις. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να παρουσιάσει το ρόλο που διαδραματίζει η εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση στα σύγχρονα εκπαιδευτικά δρώμενα. Παράλληλα, λόγω της γενίκευσης της σχολικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης που προέκυψε από τον ιό covid-19 σε όλες τις βαθμίδες και τα πλαίσια της σχολικής εκπαίδευσης, η εργασία αποβλέπει στην ανάδειξη του ρόλου και των σύγχρονων τάσεων στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση καθώς και της επίδρασής της στη διδασκαλία και τη μάθηση τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Τμήμα Β
Βιογραφικά Συγγραφέων
Ασημίνα Ρήγα, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό
Βασιλική Ιωαννίδη, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό
Γεώργιος Περικλειδάκης, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Συνεργαζόμενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό
Αναφορές
Αβραμίδης, Η., Καλύβα, Ε. (2006). Μέθοδοι Έρευνας στην Ειδική Αγωγή. Θεωρία και Εφαρμογές. Αθήνα: εκδ. Παπαζήση.
Amani, M. Al-K. Al.-A. (2014). Distance Learning. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 152, σσ. 82-88.
Αναστασιάδης, Π. (2020). Η Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην εποχή του Κορωνοϊού COVID-19: το παράδειγμα της Ελλάδας και η πρόκληση της μετάβασης στο «Ανοιχτό Σχολείο της Διερευνητικής Μάθησης, της Συνεργατικής Δημιουργικότητας και της Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 16, 2, σσ. 20-48. doi:https://doi.org/10.12681/jode.25506
Anastasiades, P., Filippousis, G., Karvunis, L., Siakas, S., Tomazinakis, A., Giza, P., Mastoraki, H. (2010). Interactive Videoconferencing for collaborative learning at a distance in the school of 21st century: A case study in elementary schools in Greece. Computers & Education, 54, 2, pp. 321-339. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2009.08.016
Γκιμίσης, Β., Αποστολάκης, Α. (2011). Η σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση στη Βόρεια Αμερική Το παράδειγμα των ΗΠΑ και του Καναδά. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 6, σσ. 231-241. Διαθέσιμο στο: https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/733
Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (2007). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Αθήνα: εκδ. Μεταίχμιο.
CRC: General comment No. 25 (2021) on children's rights in relation to the digital environment - Released on 2 March 2021
Creswell, W.J. (2016). H έρευνα στην Εκπαίδευση. Σχεδιασμός, Διεξαγωγή και Αξιολόγηση Ποσοτικής και Ποιοτικής Έρευνας. Αθήνα: εκδ. Ίων.
Darrow, A.-A. (2009). Barriers to effective inclusion and strategies to overcome them. General Music Today, 22 (3), pp. 29-31.
Doug, O. (2002). Online Journal of Distance Learning Administration. Vol. V, NumberIII. University of West Georgia, Distance Education Center. Available at: https://www.westga.edu/~distance/ojdla/fall53/valentine53.html Accessed 4/3/2021).
Elias, T. (2010). Universal instructional design principles for Moodle. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 11(2), 110-124. https://doi.org/10.19173/irrodl.v11i2.869
Zaborova E.N., Glazkova I.G., Markova T.L. Distance learning: students’ perspective. (2017). Sotsiologicheskie issledovaniya [Sociological Studies], 2, pp. 131-139. Αvailable at: http://socis.isras.ru/en/article/6566 Accessed 4/3/2021).
​ Greenberg, G. (1998). Distance education technologies: Best practices for K-12 settings. IEEE Technology and Society Magazine, pp. 36-40.
Καμπύλης, Ν. (2017). Εφαρμογή και αξιολόγηση του μαθήματος με τίτλο «Μαθαίνω πως να μαθαίνω να αθλούμαι» που υλοποιήθηκε με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως διδασκαλίας στο πλαίσιο ενός ομίλου αριστείας στο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Πατρών. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13 (1), σσ. 38-53. doi:https://doi.org/10.12681/jode.13911
Καραγιάννη, Δ., Αναστασιάδης, Π. (2009). Συμπληρωματική εξ αποστάσεως εκπαίδευση στο Δημοτικό Σχολείο: Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Πιλοτικού Έντυπου Εκπαιδευτικού Υλικού με την μέθοδο της εξΑΕ με θέμα: «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας». Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 5, σσ. 97-110. Διαθέσιμο στο: https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/502 (Ημερομηνία πρόσβασης: 4/3/2021).
Κελενίδου, Π., Αντωνίου, Π., Παπαδάκης, Σ. (2017). Η εξ αποστάσεως σχολική εκπαίδευση. Συστηματική ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 9, σσ. 168-184. http://dx.doi.org/10.12681/icodl.1141
King, F.B., Young, M.F., Drivere-Richmond, K., Schrader, P.G. (2001). Defining Distance Learning and Distance Education. AACE Review (formerly AACE Journal), 9 (1), 1-14. Norfolk, VA: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). Retrieved March 3, 2021 from https://www.learntechlib.org/primary/p/17786/. (Accessed 4/3/2021).
Μακροδήμος, Ν., Παπαδάκης, Σ., & Κουτσούμπα, Μ. (2017). Σχολική εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: μια μελέτη περίπτωσης με τη μέθοδο της Ανεστραμμένης Τάξης για τα Μαθηματικά της Ε' Δημοτικού. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13 (1), σσ. 26-37. doi:https://doi.org/10.12681/jode.13975
Μανούσου, Ε. (2004). Εφαρμογές εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση στην 1η Πανελλήνια Διημερίδα με Διεθνή Συμμετοχή με θέμα: «Δια Βίου και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην Κοινωνία της Πληροφορίας». Πανεπιστήμιο Κρήτης. Διαθέσιμο στο: https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/55704724/Efarmoges_PE_eisigisi_manousou_kriti2004.pdf?1517639500=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3D55704724.pdf&Expires=1614858349&Signature=Q6TDJC-SiWyi3aeMHrjiHJ2FYB834c6qb7F-AMYK14shPEDFXc5ZP-XRDR~qbN2FM~cdm10vBzKYmduIkVUihuZYWTZenvp-wHo8XIS7fsHdQHWO-rdpzhBObcPK-9kfc5vvLxScp~o-CJFO0P9ak7GrP81JclDQNf42v~4nLf63BjOpax1s-geW9YaFSsE0RrF1IuN26diu57pzn7KrxK9202YFaYhu7XERvn8D3I8jAqZMZ6Zw30yUdphTN~lEMHUsUnkZ8b~-dVELDPJAgrCizpQdm4xfNX1r3fDf1Lp-uzVFnVsdrsDByVf6j7tWfnyJyjWxK7km6tvbDidZaw__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA (Ημερομηνία πρόσβασης: 4/3/2021).
Mertens, D.M. (2009). Έρευνα και αξιολόγηση στην εκπαίδευση και την ψυχολογία. Αθήνα: εκδ. Μεταίχμιο.
Mίμινου, A., Σπανακά, Α. (2013). Σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Καταγραφή και συζήτηση μίας βιβλιογραφικής επισκόπησης. Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή & εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 7, σσ. 78-90.
OECD.org /Better policies for better lives. (2020). “OECD Policy Responses to COVID-19. Strengthening online learning when schools are closed: The role of families and teachers in supporting students during the COVID-19 crisis”. Available at: http://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/strengthening-online-learning-when-schools-are-closed-the-role-of-families-and-teachers-in-supporting-students-during-the-covid-19-crisis-c4ecba6c/ (Accessed 4/3/2021).
Παπανικολάου, Κ., Μανούσου, Ε. (2019). Συμπληρωματική εξ αποστάσεως εκπαίδευση στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Μία Έρευνα Δράσης για την αναπλήρωση των μαθημάτων για τους μαθητές που απουσιάζουν περιστασιακά από το σχολείο. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 15(1), σσ. 184-201. doi:https://doi.org/10.12681/jode.21111
Σκουλαρίδου, Ε., & Μαυροειδής, Η. (2016). Συμπληρωματική σχολική εξ αποστάσεως εκπαίδευση με χρήση μαθησιακών αντικειμένων από το Πανελλήνιο Αποθετήριο Μαθησιακών Αντικειμένων – Φωτόδεντρο. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 12 (2), 56-72. doi:https://doi.org/10.12681/jode.10862 (Ημερομηνία πρόσβασης: 4/3/2021).
Sherry, L. (1995). Issues in Distance Learning. International Journal of Educational Telecommunications, 1 (4), 337-365. Charlottesville, VA: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). Retrieved March 4, 2021 from https://www.learntechlib.org/primary/p/8937/ (Accessed 4/3/2021).
Σταμπολτζή, Α., Γιαννούλας, Ά., Καλαματιανός, Α. (2020). Η εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης φοιτητών με μαθησιακές δυσκολίες ή αναπηρία στην περίοδο του COVID-19: Μια πιλοτική έρευνα. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 9 (1), 140-157. Διαθέσιμο στο: https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/hjre/article/view/24497/21045
(Ημερομηνία πρόσβασης: 4/3/2021).