ICODL

Δια βίου εκπαίδευση και πανεπιστήμιο: διερευνώντας τις ιδεολογικές και πρακτικές διαστάσεις των ΜΟΟCs στην ανώτατη εκπαίδευση

PDF
Δημοσιευμένα: Φεβ 10, 2020
DOI: https://doi.org/10.12681/icodl.2348
Λέξεις-κλειδιά:
ΜΟΟCs ανώτατη εκπαίδευση ιδεολογία δια βίου μάθηση αποστολή πρόσβαση γνώση
Αντωνία Σαμαρά
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
http://orcid.org/0000-0002-3995-4755
Περίληψη

Η δημιουργία των Μαζικών Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων στα πανεπιστήμια της Βόρειας Αμερικής μέσα στην τελευταία δεκαετία, κυρίως από το 2012 και μετά, σηματοδότησε μαι μικρή επανάσταση στην ανώτατη εκπαίδευση. Η επανάσταση αυτή, συνδέεται πρωτίστως με την απόκτηση πρόσβασης - και μάλιστα ανοικτής και δωρεάν - σε πανεπιστημιακά μαθήματα πό ένα πολύ μεγάλο πληθυσμό ενδιαφερομένων. Συνδέεται επίσης με την ανάπτυξη νέων μορφών μάθησης (κοννεκτιβισμός), με διαφορετικές απαιτήσεις και προτεραιότητες στον τρόπο δόμησης των διαδικτυακών μαθημάτων, και φυσικά με την υπέρβαση των εμποδίων της απόστασης (βλ. διαδίκτυο), όχι όμως και της γλώσσας (αγγλικής) ή της κυρίαρχης δυτικής κουλτούρας.

Η μικρή επανάστασης των MOOCs όμως δεν προέκυψε εν κενώ. Θεωρούμε ότι πρόκειται για μια εξέλιξη που έρχεται σε συνέχεια σημαντικών μεταβολών που σημειώθηκαν σε ιδεολογικό και θεσμικό επίπεδο στην ανώτατη εκπαίδευσ κατά τις τελευταίες δύο με τρεις δεκαετίες. Τέτοιες μεταβολές είναι, ας πούμε, α. ο διαρκ΄΄ος αυξανόμενος λόγος περί ανοικτότητας της ανώτατης εκπαίδευσης και εμπλοκής της λογικής της δια βίου μάθησης στο πανεπιστήμιο, β.οι αλλαγές στην πανεπιστημιακή γνώση που εκδηλώνονται με τη θεσμοθέτηση modular μαθημάτων, τον κατακερματισμό των γνωστικών πεδίων κλπ, γ. οι σημαντικές αλλαγές στην αποστολή της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, δ. οι διεθνείς συνεργασίες των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ε. η αναδυόμενη ανάγκη για αναγνώριση και μεταφερσιμότητα των γνώσεων κλπ.

Στην εργασία μας φιλοδοξούμε να εστιάσουμε στα σημεία εκείνα στα οποία τα MOOCs ως μορφή ανοικτής και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αντικρούει στην ακαδημαϊκή παράδοση

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα πρακτικά του συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους. Άρθρα που δημοσιεύονται στα πρακτικά διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).
Βιογραφικό Συγγραφέα
Αντωνία Σαμαρά, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Διδάκτορας Τμήματος ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ,

εκπαιδευτικός Α/θμιας Εκπ/σης

Προϊσταμένη 3θέσιου Πειραματικού Δ.Σ. Μαρασλείου

Αναφορές
Altbach, P. G. (2014). MOOCs as Neocolonialism: Who Controls Knowledge? International Higher Education, No 74, Spring 2014, pp. 5-7
Bates, T (2012). What's right and what's wrong about Coursera-style MOOCs? http://www.tonybates.ca/2012/08/05/whats-right-and-whats-wrong-aboutcoursera-style-moocs/
Bloland, H. G. (2005). Whatever happened to postmodernism in higher education? No requiem in the new millennium. The Journal of Higher Education. Vol. 76, No. 2, pp. 121-150
Bozkurt, A., Akgün-Özbek, E., Zawacki-Richter, O. O. (2017). Trends and Patterns in Massive Open Online Courses: Review and Content Analysis of Research on MOOCs (2008-2015). International Review of Research in Open and Distributed Learning, Vol. 18, No 5
Caulfield, M. (2012). Why We Shouldn't talk MOOCs as Meritocracies
Daniel, J. (2012). Making sense of MOOCs: Musings in a Maze of Myth, Paradox and Possibility. Journal of Interactive Media in Education, 2012(3), p.Art. 18. DOI: http://doi.org/10.5334/2012-18
Daniel, J., Vαzquez Cano, E., & Gisbert, M. (2015). The Future of MOOCs: Adaptive Learning or Business Model? RUSC. Universities and Knowledge Society Journal, 12(1). pp. 64-73. doi http://dx.doi.org/10.7238/rusc.v12i1.2475
Downes, S. (2012). Connectivism and connective knowledge. Essays on meaning and learning networks. UPAEP.
Gibbons, M., Limoges, C., Nowotny, H., Schwartzman, S., Scott, P., Trow, M. (1994). The new production of knowledge. The dynamics of science and research in contemporary societies. Sage Publications.
http://hapgood.us/2012/09/01/why-we-shouldnt-talk-moocs-as-meritocracies/
http://www.elearnspace.org/blog/2012/07/25/moocs-are-really-a-platform/
Illich, I. (1971). Deschooling Society. New York: Harper & Row.
Jacobi, A. & Rusconi, A. (2008). Opening of Higher Education? A Lifelong Learning Perspective on the Bologna Process. WZB Discussion Paper SP I 2008-502. Berlin: Wissenschaftszentrum Berlin für Sozialforschung.
Jacobi, A. & Rusconi, A. (2009). Lifelong learning in the Bologna process: European developments in higher education. Compare. Vol. 39, No. 1, pp. 51-65
Knight, J. (2006). Higher education crossing borders. A guide to the implications of General Agreement for Trade in Services (GATS) for cross-border education. UNESCO
Lane, J. & Kinser, K. (2012). MOOCs and the McDonaldization of global higher education, The Chronicle of Higher Education
McGrath, C., Stenfors-Hayes, T., Roxå, T. & Bolander Laksov, K. (2017). Exploring dimensions of change: the case of MOOC conceptions, International Journal for Academic Development, DOI: 10.1080/1360144X.2017.1291430
Prague Communiqué (2001). Towards the European Higher Education Area. Prague
Readings, B. (1996). The university in ruins. Cambridge, MA. Harvard University Press
Robertson, S. (2003) WTO/GATS and the global education services industry, Globalisation, Societies and Education, 1:3, 259-266, DOI: 10.1080/1476772032000141762
Schön, S. & Conole , G. (2014). Editorial. The International Journal of Innovation and Quality in Learning, Issue 3, September 2014, pp. i-v
Scott, P. (2002). The Postmodern University? In Smith, A. & Webster, F. (eds). The Postmodern University? Contested Visions of Higher Education in Society. The Society for Research into Higher Education. pp. 36-47
Siemens, G. (2005). Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age. International Journal of Insturctional Technology and Distance Learning, January 2005, http://www.itdl.org/Journal/Jan_05/article01.htm
Siemens, G. (2012). MOOCs are really a platform. eLearnspace.
Simons, M., Haverhals, B. & Biesta, G. (2007). Introduction: The university revisited. Studies in Philosophy and Education, Vol 26, pp. 395-404
Souto Otero, M. (2007). Access to post-compulsory education and training: economic, sociological and political determinants and remaining research gaps. Comparative Education. Vol. 43, No. 4, pp. 571-586
Teichler, U. (1998). Massification: A challenge for institutions of higher education. Tertiary Education and Management. Vol. 4, No 1, pp. 17-27
Trow, M. (1974). Passage d’un enseignement supérieur d’élite à un enseignement supérieur de masse: les problems soulevés. Politiques de l’enseignement supérieur. Paris, OECD. pp. 71-133
Trow, M. (2000). From Mass Higher Education to Universal Access. The American Advantage. Research and Occasional Paper Series. Centre for Studies in Higher Education.
Trowler, P. R. (ed). (2002). Higher Education Policy and Institutional Change. Intentions and Outcomes in Turbulent Environments. The Society for Research into Higher Education & Open University Press
UNESCO/OECD (2005). Guidelines for Quality Provision in Cross-border Education. Paris. http://www.oecd.org/dataoecd/27/51/35779480.pdf
World Bank (2000). Higher education in developing countries: Peril and promise. Washington DC, Author
Yao, Z. (2014). MOOC: Challenges and Opportunities of Higher Education. Applied Mechanics and Materials Vols. 651-653 (2014) pp 2469-2474
Yuan, L. & Powell, S. (2013). MOOCs and Open Education: Implications for Higher Education Institutions. A white paper. JISC Cetis, http://publications.cetis.ac.uk/2013/667
Σαμαρά, Α. (2013). Η δια βίου εκπαίδευση ως παράγοντας διαφοροποίησης της ιδεολογίας και του θεσμικού πλαισίου του πανεπιστημίου της νεωτερικότητας. Διδακτορική διατριβή. ΠΤΔΕ ΕΚΠΑ