Οι αφίσες ως σημεία επικοινωνίας με τους πολιτιστικούς θεσμούς: η περίπτωση των πολιτιστικών φεστιβάλ του Δήμου Θεσσαλονίκης


Δημοσιευμένα: Φεβ 10, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
Επικοινωνία Σημειωτική Αφίσα Πολιτιστικό Φεστιβάλ Ποιοτική Ανάλυση Άτυπη Εκπαίδευση
Ζωή Βαφειάδου
Ειρήνη Σηφάκη
Περίληψη

Ορίζοντας τις αφίσες ως σημεία επικοινωνίας με τους πολιτιστικούς θεσμούς επιχειρείται, στο πλαίσιο διεξαγωγής μιας ποιοτικής έρευνας, η καταγραφή της λειτουργικότητας του επικοινωνιακού αυτού μέσου σε σχέση με το κοινό, τον πολιτιστικό θεσμό και το διοργανωτικό του φορέα. Συγκεκριμένα, μελέτη περίπτωσης αποτελούν οι ετήσιες αφίσες των ετών 2015-2018 ενός ιδιαίτερα δημοφιλούς, πολιτιστικού φεστιβάλ του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Διεθνούς Φεστιβάλ Δημητρίων. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την ποιοτική ανάλυση των τεσσάρων αφισών και την ανάδειξη των μηνυμάτων τους είναι η σημειωτική προσέγγιση των Barthes, Peirce & Saussure καθώς και η διεξαγωγή συνεντεύξεων με στελέχη και υπαλλήλους του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στόχος του ερευνητικού εγχειρήματος αποτελεί, αφενός η καταγραφή της ιδιαίτερης ταυτότητας των αφισών του υπό μελέτη φεστιβάλ, αφετέρου η αποτελεσματικότητα στην έκφραση του οράματος, των αξιών και των στόχων των συγκεκριμένων φεστιβάλ και κατ’ επέκταση της πολιτιστικής πολιτικής του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ταυτόχρονα, ερευνάται η συμβολή του Φεστιβάλ και των αφισών του στην άτυπη, πολιτισμική εκπαίδευση. Τα προκύπτοντα συμπεράσματα καταδεικνύουν τις αφίσες του Φεστιβάλ Δημητρίων ως σημαντικά εργαλεία επικοινωνίας μηνυμάτων και αξιών του πολιτιστικού θεσμού, συνδεδεμένων με τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα, με την ταυτότητα του φεστιβάλ και τη στοχοθεσία του διοργανωτικού φορέα στο χώρο του πολιτισμού. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Τμήμα Β
Βιογραφικό Συγγραφέα
Ειρήνη Σηφάκη, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
H Ειρήνη Σηφάκη είναι μέλος ΣΕΠ στο ΕΑΠ (Διοίκηση Πολτισμικών Μονάδων) και ερευνήτρια.
Αναφορές
Allen, R. F. (1994). Posters as historical documents: A resource for the teaching of twentieth-century history. The Social Studies, 85(2), 52–61.
Barthes, R. (2007). Εικόνα - Μουσική - Κείμενο (Λ. Ρινόπουλος, Ed.; Γ. Σπανός, Trans.). Αθήνα: Εκδόσεις Πλέθρον.
Chand, S. (2014, January 2). Poster and Banners Advertising: Benefits, Advantages and Disadvantages. Retrieved April 24, 2019, from Your Article Library website: https://bit.ly/2WxOX3e
Chandler, D. (1994). Σημειωτική για Αρχάριους (Μ. Κωνσταντοπούλου, Trans.). Daniel Chandler.
Fiske, J. (1992). Εισαγωγή στην επικοινωνία (Β. Μεσσήνη & Ε. Λούντζη, Trans.). Επικοινωνία και Κουλτούρα.
Lazzeretti, L., Sartori, A., & Innocenti, N. (2015). Museums and social media: the case of the Museum of Natural History of Florence. International Review on Public and Nonprofit Marketing, 12(3), 267–283.
Patterson, S. J., & Radtke, J. M. (2009). Strategic communications for nonprofit organizations: Seven steps to creating a successful plan. John Wiley & Sons.
Sifaki, E., & Papadopoulou, M. (2015). Advertising modern art: a semiotic analysis of posters used to communicate about the Turner Prize award. Visual Communication, 14(4), 457–484.
Δήμος Θεσσαλονίκης. (2016). 51α Δημήτρια. Ανάκτηση από: https://dimitria.thessaloniki.gr/ website: https://bit.ly/2JBzWLR (22/06/2019).
Δήμος Θεσσαλονίκης. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δήμου Θεσσαλονίκης και των Νομικών Προσώπων αυτού για τη δημοτική περίοδο 2014 – 2019. Pub. L. No. ΑΔΑ: 70ΑΝΩΡ5-3ΟΚ, 729 / 25-05–2017 (2017).
Δήμος Θεσσαλονίκης. (2017b, Μάιος). Στρατηγικός και Επιχειρησιακός Σχεδιασμός Δήμου Θεσσαλονίκης - Σχεδιάζοντας για την πόλη του αύριο. Ανάκτηση από: https://bit.ly/2J9qC0x
Δήμος Θεσσαλονίκης. (2018). Απολογισμός 2016. Ανάκτηση από: Δήμος Θεσσαλονίκης website: https://bit.ly/2JbcxQo
Λίπα, Β. (2013). Πολιτισμική άτυπη εκπαίδευση για γονείς και παιδιά προσχολικής ηλικίας σε μουσεία και μνημεία. Ο ρόλος του εμψυχωτή, η επίδραση της γονεϊκής παρουσίας και η ανατροπή της γονεϊκης αυθεντίας “in situ”. Παρουσιάστηκε στο: Γ΄ Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο Προσχολικής Αγωγής με θέμα: «Σύγχρονα θέματα Παιδαγωγικής, Ψυχοπαιδαγωγικής & Παιδιατρικής», Αθήνα.
Μπαντιμαρούδης, Φ. (2011). Πολιτιστική επικοινωνία. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική Α.Ε.
Πικοπούλου–Τσολάκη, Δ. (2002). Ο πολιτισμός ως εναλλακτικός τρόπος εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας στα μουσεία. Μέθοδοι εξοικείωσης του κοινού με την τέχνη στα μουσεία. In Έ. Γλύτση, Α. Ζαφειράκου, & Κακούρου-Χρόνη, Οι Διαστάσεις των Πολιτιστικών Φαινομένων. Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Πιπερόπουλος, Γ. (1996). Επικοινωνώ άρα υπάρχω. Αθήνα: Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα.
Σηφάκη, Ε. (2015). Οπτική Επικοινωνία και Τέχνες: Ένα παράδειγμα ανάλυσης οπτικού σχεδιασμού. In Μ. Πούρκος, Βίωμα και Βασισμένες στην τέχνη ποιοτικές μέθοδοι έρευνας. Αθήνα: Νησίδες.
Σκούρα, Β., & Γλύτση, Έ. (2003). In Α. Χαμπούρη - Ιωαννίδου, Πολιτιστική Πολιτική και Διοίκηση. Πάτρα: Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
Τσαρδάκης, Δ. (1990). Μαζική επικοινωνία και πραγματικότητα. Εκδόσεις Παπαζήσης.
Χαλεβελάκη, Μ. (2010). Μια εισαγωγή στη σημειολογία: θεωρία και εφαρμογές. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Χρυσίδου, Έ. (2018). Επιχειρησιακό σχέδιο πολιτισμού 2015-2030. Presented at the 1ο Αναπτυξιακό Συνέδριο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη.
Ψύλλα, Μ. (2004). Το μήνυμα ως αντικείμενο ερμηνείας και ανάλυσης στο πλαίσιο της επικοινωνιακής πράξης. In Γ. Παπαγεωργίου (Ed.), Μέθοδοι στην Κοινωνιολογική Έρευνα (pp. 73–118). Αθήνα: Εκδόσεις Τυπωθήτω.