Οργάνωση, διοίκηση, διεύθυνση και ηγεσία των εκπαιδευτικών οργανισμών

pdf
Δημοσιευμένα: Sep 4, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/elrie.7193
Λέξεις-κλειδιά:
διεύθυνση, διοίκηση,οργάνωση, ηγεσία, εκπαιδευτικοί οργανισμοί
Θεόδωρος Κωνσταντινίδης
Περίληψη

Οι σχολικές μονάδες όπως είναι φανερό διαφέρουν ως προς τη λειτουργία τους αλλά και τη δομή τους, σε σχέση όχι μόνο τον ιδιωτικό  τομέα αλλά και τους υπόλοιπους δημόσιους οργανισμούς, γιατί αποτελεί έναν ξεχωριστό θεσμό της κοινωνίας μας. Το σχολείο έχει έναν διττό ρόλο να διαδραματίσει. Από τη μία το ρόλο του δημόσιου οργανισμού και από την άλλη τον ρόλο του κοινωνικού θεσμού (Μπουραντάς, 2005). Στην ελληνική πραγματικότητα επικρατεί η γραφειοκρατική οργάνωση του σχολείου (Κατσαρός, 2008). Αυτό σημαίνει ότι το βάρος της ηγεσίας δίνεται στην απλή διεκπεραίωση υποχρεώσεων και όχι στο όραμα για τον οργανισμό και την προσπάθεια για καινοτόμες δράσεις. Το συγκεντρωτικό κεντρικό σύστημα διοίκησης των σχολικών μονάδων, μειώνει τη δυνατότητα αυτονομίας στους διευθυντές και τους εκπαιδευτικούς και αποδυναμώνει την ουσιαστική διοίκηση της σχολικής μονάδας. Λειτουργεί αποτρεπτικά στην εφαρμογή ηγετικών πρακτικών  που δίνουν έμφαση στο μετασχηματισμό και τη καινοτομία. Αρνητικός συντελεστής είναι και η έλλειψη επιμόρφωσης και κατάλληλης εκπαίδευσης των διευθυντών σε θέματα ηγεσίας και διοίκησης της σχολικής μονάδας. Στο υπόβαθρο αυτό η διοικητική ηγεσία περιγράφεται ως μια πρακτική της επιτυχίας των αποτελεσμάτων, των στόχων και των σκοπών της εκπαιδευτικής μονάδας. Επιπλέον, ο Behn (1998) θεωρεί ότι η άσκηση ηγεσίας επιβάλλεται στο χώρο της εκπαιδευτικής διοίκησης προκειμένου να συνεισφέρει στην επιδιόρθωση ατελειών της, ενώ η διαχείριση των επιμέρους τμημάτων και διαδικασιών  είναι τμήμα της.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Εισηγήσεις
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα πρακτικά του συνεδρίου για την «Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση, Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη, Καινοτομία και Οικονομία»διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους. Άρθρα που δημοσιεύονται στα πρακτικά διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο)
Αναφορές
Adams, N. (1987). Secondary school management today. London: Hutchinson.
Αγγελίδης, Α. Π. (2011). Παιδαγωγικές τις συμπερίληψης. Αθήνα: Διάδραση.
Ανδρέου, Α. & Παπακωνσταντίνου, Γ. (1994). Εξουσία και οργάνωση-Διοίκηση του εκπαιδευτικού συστήματος. Αθήνα: Λιβάνη.
Behn, R. (1998). What Right Do Public Managers Have to Lead? Public Administra-tion Review 58(3), 209-225.
Bennis, W. and Nanus, B. (1985). Leaders, New York: Harper and Row.
Bennis, W. (1989). On Becoming a Leader, Reading, MA: Addison-Wesley.
Burns, J.M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row Publishers.
Bush, J. (2003, 2005). Theories of Educational Leadership and Management (3rd edn). London: Sage Pub.
Bush, T. (2007). Educational leadership and management: theory, policy, and prac-tice. South African Journal of Education, 27(3), 391-406.
Bush, T. and Glover, D. (2003). School Leadership: Concepts & Evidence. Notting-ham: National College for School Leadership.
Chemers, M. M. (1997). An integrative theory of leadership. Lawrence Erlbaum Asso-ciates Publishers.
Cohen, W. A. (1990) The art of the leader. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall. Cunningham, W. G. and Cordeiro, P.A. (2006). Educational Leadership: a problem- based approach. Boston, MA: Pearson Education.
Διερωνίτου, Ε. (2016). «Τάσεις στη σύγχρονη σχολική ηγεσία: η μετασχηματιστική ηγεσία», στο Πέτρου, Α. & Αγγελίδης, Π. (επιμ.), Εκπαιδευτική διοίκηση και ηγεσί-α. Επιστημονική βάση, ερευνητικές προσεγγίσεις και πρακτικές. Αθήνα: Διάδραση.
Draft, R.L. (1991). Management, The Dryden Press, Chicago Everard, B. (1986). De-veloping management in schools. Oxford: B. Blackwell.
Goldman, D. (2000, 2011). Συναισθηματική Νοημοσύνη στο Χώρο Εργασίας. Αθήνα: Πεδίο.
Gray, E.R., Smeltzer, L.R. (1989). Management. The competitive edge, Macmillan Publishing Company, New York
Gronn, P. (2004). Distribution of leadership. In G.R Goethals, G.J. Sorenson, & J. M. Burns (Eds), Encyclopedia of leadership, I. (pp. 351-355).Thousand Oakw, CA: Sage.
Harris, A. (2005). Leading from the chalk-face: An overview of school leadership. Leadership, Vol. 1, No 1, pp.73-87.
Hemphill, J.K. (1968). What is Leadership? The Canadian Administrator.8, 2, σσ.5-8.
Hersey, P.& Blanchard, K.H. (1977). The Management of Organizational Behavior (3rd ed. ) Upper Saddle River. N.J.: Prentice Hall.
Hoy, W. & Miskel, C. (1991). Educational Administration: Theory, Research and Practice. New.York: McGraw Hill.
Ζαβλανός, Μ. (1998). Μάνατζμεντ. Αθήνα: Έλλην.
Ζαβλανός, Μ. (2003). Η ολική ποιότητα στην εκπαίδευση. Αθήνα: Σταμούλης.
Καντάς, Α. (1995). Οργανωτική Βιομηχανική Ψυχολογία. Αθήνα : Ελληνικά Γράμματα.
Καρατάσιος, Γ. και Παπασταμάτης, Α. (2014). Διοίκηση και Διαχείριση Σχολικής Μο-νάδας. Θεσσαλονίκη: Αυτοέκδοση.
Katz, D., & Kahn, R. L. (1978). The social psychology of organizations. New York: Wiley.
Κατσαρός, Ι. (2008). Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Kenzevich, S. (1975). Administration of Public Education, 3rd edn, New York: Harper and Row.
Koontz, H. et all (1982). Management, 6th edition. London.
Kouzes, J.M. &Ponser, B.Z. (1995). The Leadership Challenge: How to Keep Getting Extraordinary Things Done in Organizations, Jossey-Bass, San Francisco.
Κουούζης, Μ. (1999). Γενικές αρχές Μάνατζμεντ, Τουριστική νομοθεσία και οργάνωση εργοδοτικών και συλλογικών φορέων (Τόμος Α). Πάτρα: ΕΑΠ.
Κριεμάδης, Θ. και Θωμοπούλου, Ι. (2012). Διοίκηση Σχολικών Μονάδων με Έμφαση στη Ποιότητα. Σπάρτη: Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου (Οικονομική βιβλιοθήκη).
Κυθραιώτης, Α. (2009). Πρακτικές διαχείρισης του χρόνου του διευθυντή, Προγράμμα-τα επιμόρφωσης νέο προαχθέντων Διευθυντών Σχολείων Δημοτικής και Μέσης Εκ-παίδευσης. Κύπρος: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Κωνσταντίνου, Α. (2005). Πώς θα διευθύνεις αποτελεσματικά το σχολείο σου. Λευκω-σία: Καντζηλάρης.
Κωτσίκη, Β. (2003). Εκπαιδευτική διοίκηση και πολιτική, οργάνωση και διοίκηση εκ-παιδευτικών συστημάτων και συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτι-σης. Αθήνα: Έλλην.
Μάρδας, Γ. και Βαλκάνος, Ε. (2002). Οργάνωση, διοίκηση και Οικονομία του συστή-ματος της Δια βίου εκπαίδευσης. Αθήνα: Παπαζήση.
Montana, P. & Charnov B.H. (1991). Μάνατζμεντ, (Σειρά Οικονομία & Διοίκηση). Αθήνα: Κλειδάριθμος.
Μπουραντάς, Δ. (2002). Μάνατζμεντ: Θεωρητικό υπόβαθρο, Σύγχρονες πρακτικές. Αθήνα: Μπένος.
Μπουραντάς, Δ. (2005). Ηγεσία: ο δρόμος της διαρκούς επιτυχίας. Αθήνα: Κριτική.
Μπρίνια, Β. (2008). Μάνατζμεντ Εκπαιδευτικών μονάδων και εκπαίδευσης. Αθήνα: Σταμούλης.
Πασιάρδης, Π. (1994). «Αποτελεσματικός Διευθυντής: Αυτοαξιολόγηση των αναγκών των Διευθυντών σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης στην Κύπρο». Στο Παιδαγωγική Επιθεώρηση, τ.26. Θεσσαλονίκη.
Πασιάρδης, Π. (2004, 2014). Εκπαιδευτική ηγεσία. Από την περίοδο της ευμενούς αδια-φορίας στη σύγχρονη εποχή. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σαΐτης, Χ. (2005). Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Αυτοέκδοση.
Σαΐτης, Χ. (2008). Ο διευθυντής στο δημόσιο σχολείο. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.
Σαΐτης, Χ. (2008). Οργάνωση και διοίκηση της εκπαίδευσης: θεωρία και πράξη. (2η έκ-δοση). Αθήνα: Αυτοέκδοση.
Smith S.C. and Piele P.K. (1997). School Leadership: Handbook for excellence, Eu-gene. OR: University of Oregon.
Southworth, G (2002). Instructional leadership in schools: reflections and empirical evidence. School Leadership and Management,22.
Stogdill, R.M. (1981). Traits of leadership: A follow-up to 1970. In B.M. Bass (Ed.) Stogdill’s Handbooks of leadership (p.p. 73-97). New York: Free Press.
Yukl, G. (1998). «Managerial Leadership: A Review of Theory and Research». Jour-nal of Management, 15, 251-289.
Yukl, G. (1999). «An evaluation of conceptual weaknesses in transformational and charismatic leadership theories». Leadership Quarterly, 10(2), 285-305.
Yukl, G. (2002). Leadership in organization (3rd ed.). Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice-Hall.
Yukl, G. (2002). Leadership in organization. Upper Saddle River,N.J: Prentice-Hall.
Welte, C.E. (1978). «Management and Leadership: concepts with an important differ-ence». In Personnel Journal, 57, 11, pp.630-632, 642.