Η γειτονιά και το παιχνίδι: Αναφορά στην ανάδραση μεταξύ αστικού παιδότοπου και αποβιομηχανοποιημένου αστικού τοπίου: Από την παρένθεση στην παραίνεση, μελέτη περίπτωσης στην Μέση Αγυιά της Πάτρας


Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
Λέξεις-κλειδιά:
παιδότοπος βιομηχανικό τοπίο τοπική εκπαίδευση χωρική ανάδραση υπαίθριος δημόσιος χώρος
Αικατερίνη Ζησιμοπούλου (Aikaterini Zisimopoulou)
http://orcid.org/0000-0002-8041-2894
Βασιλική Φαρμάκη (Vasiliki Farmaki)
Περίληψη

Με αφορμή σεμινάριο γονέων που έλαβε χώρα σε σχολικό συγκρότημα στην Μέση Αγυιά Πάτρας, επιχειρείται από την ομάδα μας μια δοκιμή συμβιωτικής ανάδρασης ανάμεσα στο απενεργοποιημένο βιομηχανικό τοπίο της πόλης και την εικονογραφία των αδρανών δημόσιων κοινόχρηστων ή ελεύθερων χώρων της, τις παιδικές χαρές της γειτονιάς. Σε αυτή τη γειτονιά, τη δική μας, σημαντικό ρόλο παίζει το αδρανές πια βιομηχανικό συγκρότημα ζυθοποιίας Μάμου, κενό εδώ και δεκαετίες αν και άλλοτε κυρίαρχο στη δραστηριότητα των κατοίκων.

Η κατάσταση των δημόσιων κοινόχρηστων υπαίθριων χώρων επιδεινώνεται καθώς η συνεχιζόμενη ελληνική κρίση συρρικνώνει τις δημόσιες δαπάνες. Πώς είναι οι παιδικές χαρές της Αγυιάς γύρω από τον Μάμο; Πώς σχετίζεται ο Μάμος με τη γειτονιά; Αρκετοί κάτοικοι της περιοχής αγνοούν ότι κινούνται πέριξ ενός κάποτε γνωστού ελληνικού ζυθοποιείου, κι ας περιφέρονται δίπλα από τα ερείπια ή τις αποθήκες που επέζησαν κι είναι ακόμα σε χρήση.

Η έρευνα που παρουσιάζεται στοχεύει στη δυναμική αυτή διάσταση της παιδικής χαράς ως του κατεξοχήν δημόσιου χώρου που δύναται να χρησιμοποιηθεί για να εκπαιδευόμαστε όλοι στην τοπική ιστορία με μια συλλογική νοοτροπία. Φιλοδοξεί να αποκρυπτογραφήσει τους γρίφους του χώρου, ώστε να του επιτραπεί να μας αφηγηθεί την ιστορία της πόλης. Και να μας εκπαιδεύσει...

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ & ΙΙΙ Η πολυτροπική τομή χώρων εκπαίδευσης και πόλης & Η πόλη ως περιβάλλον μάθησης και αγωγής
Βιογραφικά Συγγραφέων
Αικατερίνη Ζησιμοπούλου (Aikaterini Zisimopoulou), Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Αρχιτέκτων ΕΜΠ, UCLA, Yπ. διδάκτωρ ΕΜΠ

Βασιλική Φαρμάκη (Vasiliki Farmaki)
Αρχιτέκτων ΑΠΘ, διατελέσασα εντεταλμένη Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Αναφορές
Calvino, I. (1983). Οι αόρατες πόλεις. Αθήνα: Οδυσσέας.
Αγριαντώνη, Χρ. Δεσποινιάδου, Β. (1998). Ζυθοποιείο Πέτρου Λ. Μάμου στην Πάτρα. Στο Γ. Πολύζος, Β. Παναγιωτόπουλος, Χ. Αγριαντώνη και Ν. Μπελαβίλας (επιμ.), Ιστορικός βιομηχανικός εξοπλισμός στην Ελλάδα. Αθήνα: Οδυσσέας.
Ανδρεάδης, Κ. (1894). Στρατιωτική Μυθιστορία. Στο Εικονογραφημένη Εστία, Περιοδικόν Ιδρυθέν τω 1876, Αθήναι: Εστία. [δεν αναγράφεται τεύχος] 1894: 281. Διαθέσιμο στο: http://ia902708.us.archive.org/7/items/hestia00gregoog/hestia00gre goog.pdf. (Ανακτήθηκε: 30/6/2017).
Βιντάλ-Νακέ, Π. (1983). Ο Μαύρος Κυνηγός, μορφές σκέψης και μορφές κοινωνίας στον ελληνικό κόσμο. Μτφρ. Γ. Ανδρεάδης, Π. Ρηγοπούλου. Αθήνα: Νέα Σύνορα.
Ζησιμοπουλου, Αικ. και Φραγκιαδάκης, Αλ. (2001). Τα Βιομηχανικά Κτήρια της Πάτρας. Ερευνητική εργασία. Αθήνα: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ.
Καλαμιώτης, Ι. και Καρύδη, Α. (2014). Αμήχανη πόλη. Ερευνητική εργασία. Πάτρα: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνική σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών. Διαθέσιμο στο: http://www.greekarchitects.gr/site_parts/doc_files/119.14.06.pdf. (Ανακτήθηκε: 30/6/2017).
Λάζαρης, Β. (1986). Πολιτική ιστορία της Πάτρας, τόμ. Β’. Αθήνα: Αχαϊκές εκδόσεις.
Μιχαηλίδης, Κ. Π. (χ.χ.). Οι Προσωκρατικοί. Αθήνα: Χριστάκη.
Μπακουνάκης, Ν. Α. (1995). Πάτρα 1828-1860: Μια ελληνική πρωτεύουσα στον 19ο αιώνα. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Ντοκιμαντέρ ΑΜΗΧΑΝΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΠΑΤΡΑ. Κωδικός Τεκμηρίου 0000075806 (1999). ΕΡΤ. Διαθέσιμο στο: http://archive.ert.gr/75806/. (Τελ. επίσκεψη: 28/6/2017).
Όμηρος (2015). Ἰλιάδα. Μτφρ. Ν. Καζαντζάκη - Ἰ. Θ. Κακριδῆ. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Διαθέσιμο στο: http://www.phys.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/omhros/il.htm. (Ανακτήθηκε: 30/6/2017).
Πλάτων (2008). Βιβλία Ζ, Η, Θ, Ι, ΙΑ', ΙΒ'. Στο Νόμοι. Μτφρ. Η. Π. Νικολούδης. Αθήνα: Δαίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος. Διαθέσιμο στο: http://hdl.handle.net/10795/1807. (Ανακτήθηκε: 30/6/2017).
Πλάτων (2014). Τίμαιος. Εισ., μτφρ., σχόλια Β. Κάλφας. Αθήνα: Εστία.
Σαραφόπουλος, Ν. (2008). Ιστορικό Λεύκωμα Αχαϊκής Βιομηχανίας 1825-1975. Πάτρα: Επιστημονικό Πάρκο Πατρών.
Σταματάκου, Ι. (1949). Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα: Δημητράκος.
Τριανταφύλλου, Κ. Ν. (1995). Λήμμα Μάμος & Βιομηχανία. Στο Ιστορικόν Λεξικόν των Πατρών. Πάτρα: Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη.
ΦΕΚ 824Β/8.10.1993. αριθ. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2964/5/961.
Halbwachs, M. (1992). On collective memory. Chicago, IL: University of Chicago Press.
Halbwachs, M. (1980). The collective memory. New York: Harper Colophon. [orig. in French 1950].
ICOMOS XVIIEME ASSEMBLEE GENERALE PARIS 2011, Joint ICOMOS –TICCIH Principles for the Conservation of Industrial Heritage Sites, Structures, Areas and Landscapes «The Dublin Principles». Διαθέσιμο στο: https://www.icomos.org/Paris2011/GA2011_ICOMOS_TICCIH_joint_principles_EN_FR_final_20120110.pdf. (Ανακτήθηκε: 30/6/2017).