Σχεδιασμός χώρου παιχνιδιού και μάθησης παιδιών προσχολικής ηλικίας: ερευνώντας την αυλή του νηπιαγωγείου

PDF
Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/χπ.1482
Λέξεις-κλειδιά:
προσχολική ηλικί αυλή παιχνίδι χώρος μάθησης
Σοφία Χατζόγλου (Sofia Chatzoglou)
Περίληψη

Ο χώρος των παιδιών προσχολικής ηλικίας, σύμφωνα με την εξελικτική θεωρία πρέπει να είναι ένα πεδίο δράσης – παιχνιδιού. Η μάθηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία συμμετέχει ο κοινωνικός και ο υλικός περίγυρος και λειτουργεί σαν «ενεργοποιημένος χώρος». Η ποικιλία, η πολυπλοκότητα και η ανταποκρισιμότητα είναι περιβαλλοντικές αξίες που συμβάλλουν στη νοητική ανάπτυξη του ατόμου (Ulvund). Παράλληλα, διερευνούμε τα αρχέτυπα χώρων μάθησης (Lennie Scott Webber), εστιάζοντας στην άτυπη μάθηση.

Προσπαθώντας να προσδιορίσουμε τα στοιχεία που προκαλούν τα παιδιά, που συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους, στην πολλαπλή ανάγνωση του χώρου και στη φαντασιακή μεταμόρφωσή του, πραγματοποιήσαμε βιβλιογραφική ανάλυση του ρόλου του φυσικού περιβάλλοντος στην ανάπτυξη του παιδιού, και έρευνα τοπίου σε τρία νηπιαγωγεία στο Bordeaux στη Γαλλία (2004), στο νηπιαγωγείο του Δάσους στη Σταμάτα (2017) η οποία εμπλουτίζεται με βιβλιογραφική αναφορά στο χώρο των νηπιαγωγείων Reggio Emilia.

Συμπεραίνουμε πως ο συνδυασμός της φύσης με τα σταθερά παιχνίδια τα οποία ξεκάθαρα καλούν τα παιδιά να οικειοποιηθούν το χώρο, εντείνει την ικανότητα του χώρου να λειτουργήσει ως πεδίο δράσης. Παρόλα αυτά, ένας χώρος προσκαλεί τα παιδιά να τον οικειοποιηθούν, εφόσον είναι φιλικός προς τα παιδιά, όχι μόνο ο υλικός μα και ο κοινωνικός και πολιτιστικός.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ι Μετασχηματισμοί των σχολικών χώρων και εκπαιδευτική αλλαγή

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στα πρακτικά.

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Αναφορές
Bachelard, G. (1982). Ποιητική του χώρου. Αθήνα: Εκδόσεις Χατζηνικολή, 3η έκδοση.
Canter, D. (1999). Περιβαλλοντική Ψυχολογία. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Edwards, G., Gandini L. και Forman, G. (επιμ.) (2000). Reggio Emilia. Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Αθήνα: Πατάκης.
Tsoukala, K. (1996). Piaget and Vygotsky: Differences ίη Environmental Knowing and Implications for Design. Στο Τεχνικά Xρονικά, Επιστημονική έκδοση, 1996, ΙΙ (1-2).
Γερμανός, Δ. (2001). Χώρος και διαδικασίες αγωγής. Η παιδαγωγική ποιότητα του Χώρου. Αθήνα: Gutenberg Παιδαγωγική σειρά.
Τσουκαλά, Κ. (1998). Τάσεις στη σχολική αρχιτεκτονική, από την παιδοκεντρική λειτουργικότητα στη μεταμοντέρνα προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Aracil Linares, E. (2015, December 2). Los materiales en las escuelas de Reggio Emilia. Διαθέσιμο στο: http://blog.tiching.com/los-materiales-en-las-escuelas-de-reggio-emilia/. (Ανακτήθηκε: 1/12/17).
Cosco, N. G. (2006). Motivation to move: Physical activity affordances in pre-school play areas, Heriot Watt University Edinburgh College of Art. Διαθέσιμο στο: https://www.era.lib.ed.ac.uk/handle/1842/5904?show=full. (Ανακτήθηκε: 25/04/12).
Madorm, M. (2008). Theory, science and practice of bringing buildings to life, σ. 153-203. Διαθέσιμο στο: https://naturalearning.org/sites/default/files/HealthyPlanetHealthyChildren.pdf. (Ανακτήθηκε: 1/12/17).
Mezy, M.-A. (1991). Temoignage d’une praticienne. Στο Le jeune enfant et l’ architecte- les lieux de la petite enfance. Paris: Syros Alternatives.
Moore, R. C και Clare Cooper, M. (2008). Healthy planet, healthy children: Designing nature into the daily spaces of childhood. Στο S. R. Kellert, J. Heerwager και M. Mador (2008), Biophilic design: the theory, science and practice of bringing buildings to life. London: Hoboken, N. J. Wiley.
Reggio Emilia. Scuola dell infanzia Diana, la piazza. Διαθέσιμο στο: http://www.girareggio.it/ita/index.html#diana_ha. (Ανακτήθηκε: 1/12/17).
Scott Webber, L. (2004). In Sync Environmental Behavior Research and the Design of Learning Spaces. Digital version. Διαθέσιμο στο: https://www.academia.edu/24124687/Environmental_Behavior_Research_and_the_Design_of_Learning_Spaces. (Ανακτήθηκε: 1/12/17).
Striniste, N. A. και Moore R. C. (1989). Early childhood outdoors: A literature review related to the design of childcare environments. Στο Children's Environments Quarterly, (6)4, Child Care Environments: Policy, Research, and Design: 25-31.
Ulvund, S. E. (1989). Cognitive Development in Infancy: A Study with Emphasis on Physical Environmental Parameters. USA: Humanities Press International Inc.