Η επίδραση των σχολικών κτηρίων και του αστικού χώρου στην ομαλή ψυχοπνευματική ανάπτυξη των παιδιών. Η Κέρκυρα ως μελέτη περίπτωσης


Δημοσιευμένα: Jul 27, 2019
Λέξεις-κλειδιά:
σχολικά κτήρια αρχιτεκτονική του χώρου ψυχοπνευματική ανάπτυξη αισθητικές θεωρίες πολιτιστικές διαδρομές Κέρκυρα
Παρασκευή Γκανάτσιου (Paraskevi Ganatsiou)
Περίληψη

Ένας ποιοτικός σχεδιασμός της παιδείας προτάσσει τη βιωματικότητα και την εφαρμογή προγραμμάτων που αναδεικνύουν εξωστρέφεια και ευαισθησία στα σύγχρονα θέματα. Ο χώρος του σχολείου και η πόλη επιδρούν στους μαθητές συνδιαμορφώνοντας την ανάπτυξη τους σε ψυχοπνευματικό επίπεδο. Η γνωριμία και η χρήση ενός χώρου δεν έχει νόημα για το παιδί χωρίς την ουσιαστική σχέση με την αρχιτεκτονική του. Μακριά από την απατηλή ασφάλεια μίας μαζικής κουλτούρας και έτοιμων λύσεων, παραδείγματα καταδεικνύουν ότι οι πόλεις γίνονται φιλικότερες προς τα παιδιά, όταν αυτά έχουν λόγο στις αλλαγές της. Πώς όμως προσδιορίζεται το «ωραίο» και το «άσχημο» στον περιβάλλοντα χώρο και πώς αξιοποιούνται οι σύγχρονες αισθητικές θεωρίες στο να το βοηθήσουν το παιδί να κατανοήσει τι του αρέσει και τι όχι, ώστε να δραστηριοποιηθεί; Ποια η αξία των πολιτιστικών διαδρομών (cultural routes) στη διαλεκτική με την αρχιτεκτονική και στο χτίσιμο της ταυτότητας; Αυτά αποτελούν μερικά από τα ερωτήματα της μελέτης. Για παράδειγμα αναφέρεται η αξιοποίηση της πόλης της Κέρκυρας ως μέσο αγωγής, μέσω του σχεδιασμού διαδρομών για εφήβους, η κατάσταση των σχολικών κτηρίων καθώς και οι βελτιωτικές πρωτοβουλίες των ιδίων στα σχολικά κτήρια.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ι Μετασχηματισμοί των σχολικών χώρων και εκπαιδευτική αλλαγή
Βιογραφικό Συγγραφέα
Παρασκευή Γκανάτσιου (Paraskevi Ganatsiou), Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Υποψήφια Διδάκτωρ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
Αναφορές
Black, G. (2009). Το ελκυστικό μουσείο. Μουσεία και επισκέπτες. Αθήνα: Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς.
Braudel, F. (2009), Γραμματική των Πολιτισμών. (μτφρ) Α. Αλεξάκης Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Τραπέζης, 6η ανατύπωση, (1η ελληνική έκδοση: 2001 Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης).
Beardsley, M. (1989). Ιστορία των Αισθητικών Θεωριών. Από την κλασική αρχαιότητα μέχρι σήμερα. (επιμ. Π. Χριστοδουλίδης, μτφρ. Δ. Κουτροβικ & Π. Χριστοδουλίδης) Αθήνα: Νεφέλη
Videoman (σειρά διαδικτυακών βίντεο) (2016). H φιλοσοφία του Πλάτωνα. Διαθέσιμο στο: http://www.videoman.gr/91659 (Ανακτήθηκε: 2/2/2017).
Αποστολίδου, Β. (2012). Η λογοτεχνία σε νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ. Κυβερνολογοτεχνία και e – books. Ψηφιακές κοινότητες αναγνωστών, δημιουργική γραφή και αφήγηση στον ψηφιακό κόσμο, σ. 5. Διαθέσιμο στο: https://eclass.uowm.gr/modules/document/file.php/ELED174/%CE%97%20%CE%9B%CE%9F%CE%93%CE%9F%CE%A4%CE%95%CE%A7%CE%9D%CE%99%CE%91%20%CE%A3%CE%A4%CE%91%20%CE%9D%CE%95%CE%91%20%CE%A0%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%92%CE%91%CE%9B%CE%9B%CE%9F%CE%9D%CE%A4%CE%91%20%CE%A4%CE%A9%CE%9D%20%CE%A4%CE%A0%CE%95.pdf (Ανακτήθηκε: 2/5/2017)
Γιαγιάννου, Μ. (2014). Πώς η τέχνη κάνει πολιτική (κριτική παρουσίαση του βιβλίου της Δημητρακάκη: Τέχνη και Παγκοσμιοποίηση). Διαθέσιμο στο: https://www.bookpress.gr/kritikes/texnes/dimitrakaki-antzela-estia-techni-kai-pagkosmiopoiisi (Ανακτήθηκε: 24/4/2017).
Δουμάνη, Μ. (1979). Ιδεολογία και εκπαίδευση. Αρχιτεκτονικά θέματα. Εκπαίδευση και σχολικά κτίρια (13): 128.
Έκο, Ο. (2007). Ιστορία της Ασχήμιας. Μτφρ Δ. Δότση, Α. Χρυσοστομίδης. Αθήνα: Καστανιώτης.
Ζενάκος, Α. ( 2005, 25 Σεπτεμβρίου). Ο διακεκριμένος θεωρητικός της τέχνης μιλάει για τις ιδέες του και προσπαθεί να τις εξηγήσει σε όσους τις παρερμηνεύουν. Nicolas Bourriaud (συνέντευξη). Το Βήμα. Διαθέσιμο στο:
http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=168496 (Ανακτήθηκε: 30/5/2017)
Ζενέτος, Τ. (1979). Γυμνάσιο – Λύκειο Αγ. Δημητρίου, Μπραχάμι Στο: Αρχιτεκτονικά θέματα. Εκπαίδευση και σχολικά κτίρια (13): σ.195-197.
Καραΐσκου, Ε. (2015) Γνωρίζω – Αγαπώ – Δρω! Σχέσεις αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην αρχιτεκτονική, τα παιδιά και τους πολίτες στον αστικό χώρο. Αρχιτέκτονες (16). Διαθέσιμο στο: http://www.sadas-pea.gr/gnorizo-agapo-dro-schesis-allilepidrasis-anamesa-stin-architektoniki-ta-pedia-ke-tous-polites-ston-astiko-choro-architektones/ (Ανακτήθηκε: 27/2/2017)
Κοέλιο, Π. (1996) Ο Αλχημιστής. (επιμ Τζ. Σαράντη). Μτφρ. Μ. Φερρέιρα-Χιδίρογλου) Αθήνα: Λιβάνης
Μαΐστρου, Ε. (2014). Η αρχιτεκτονική του σχολικού κτηρίου. Διαθέσιμο στο: http://slideplayer.gr/slide/1984757/ (Ανακτήθηκε: 3/32017)
Μακρή, Δ. (2014). Μαθησιακές ανάγκες και σχεδιασμός διαφοροποιημένης διδασκαλίας.
Ματσανιώτης, Ν. (2002, 24 Οκτωβρίου). Καθημερινή. Διαθέσιμο στο: http://www.kathimerini.gr/132862/article/epikairothta/ellada/ta-ellhnopoyla-8ymata-toy-stres (Ανακτήθηκε: 29/5/2017).
Νευροκοπλή, Φ. και Τσιτουρίδου, Ρ. (2017), Εκτός χώρου και χρόνου. Το άσχημο ως συνθετική αρχή. Στο D. Honorato και Α. Γιαννακουλόπουλος, Ταμπού, Υπέρβαση, Παράβαση στην Τέχνη και την Επιστήμη 2016: σ. 766-790. 22, 21 και 22 Μαΐου, Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Πρακτικά συνεδρίου – έκδοση ebook. Κέρκυρα: Ιόνιο Πανεπιστήμιο: 623-652. Διαθέσιμο στο: http://www.anthropino.gr/ebooks/ (Ανακτήθηκε: 2/3/2017).
Παυλογεωργάτος, Γ. και Κωνστάντογλου, Μ. (2004). Πολιτισμικός τουρισμός. Η περίπτωση της Ελλάδας. Στο : Ν., Βερνίκος, Φ. Μπαντιμαρούδης, Ν. Μπούμπαρης και Δ. Παπαγεωργίου (επιμ), Πολιτιστικές Βιομηχανίες. Διαδικασίες, υπηρεσίες, αγαθά. σ. 59-84. Αθήνα: Κριτική.
Πέτρου, Α. (2015). Η Αισθητική των Αρχαίων Ελλήνων Στο: Η σοφία των Αρχαίων Ελλήνων (επιμ. σειράς: Ε. Κεχαγιόγλου, ). (τόμος 2ος. Ειδική έκδοση για την εφημερίδα το Βήμα). Αθήνα: Δημοσιογραφικός οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε.
(Σημείωση: Στην ειδική αυτή έκδοση έχει αναπαραχθεί χωρίς εκ νέου σελιδοποίηση και διόρθωση το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου : Η Αισθητική των Αρχαίων Ελλήνων το οποίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ζήτρος το 2011 ( προλογικό σημείωμα, εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια του Αλέξιου Πέτρου) ως μέρος της σειράς Αρχαίοι Συγγραφείς, (γεν. επιμέλεια/διεύθυνση σειράς: Δ. Λυπουρλής, Θ. Μαυρόπουλου, Κ. Ζήτρου).
Ποτηρόπουλος, Δ. (2016, 25 Οκτωβρίου). Περί «ωραίου» και «ορίων» στην αρχιτεκτονική. Διαθέσιμο στο: http://www.andro.gr/apopsi/oria-oraio-arxitektoniki/ (Ανακτήθκε: 6/6/2017).
Ραμπατζόγλου Α., Γαϊσερλίδου Π. και Τσίγγιστρα Α. (2013) Ταξίδι στο χώρο...των παιδιών. Παιδική ψυχολογία και αρχιτεκτονική (διπλωματική ερευνητική εργασία). Διαθέσιμο στο : http://www.greekarchitects.gr/gr/%CE%B5%CF%81%CE%B5%CF%85%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CF%82/%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%AF%CE%B4%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%BF-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8E%CE%BD-id8058
(Ανακτήθηκε: 2/2/2017).
Σπαθάρη – Μπεγλίτη, Ε. (2002) Μεθοδολογικές αρχές σύνδεσης σχολείου και κοινωνίας μέσω της διαδικασίας σύστασης εκπαιδευτικής σκευής και σχολικού μουσείου – Προετοιμασία του μαθητή στην ανάπτυξη δεξιοτήτων δημιουργίας και αξιοποίησής τους στο πλαίσιο ενός ανοιχτού στην κοινωνία σχολείου (επιμ.) Γ. Κόκκινος και Ε. Αλεξάκη. Στο Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις στη Μουσειακή Αγωγή. σ.213 – 218. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Σπυριδάκη, Ε. (2009, 8 Ιουνίου) Εμμάνουελ Καντ. Βασικές αρχές αισθητικής θεωρίας. Διαθέσιμο στο: http://www.artmag.gr/articles/art-thinking/item/587-emmanouelkant (Ανακτήθηκε: 5/6/2017).
Ξανθόπουλος, Κ. (2007). Από το κλειστό στο ανοιχτό. Θεσμικές ρήξεις και αρχιτεκτονικές καθαιρέσεις. Διαθέσιμο στο: file:///C:/Users/sony/Downloads/School%20(2).pdf (Ανακτήθηκε:7/3/2017)
Φεσσά - Εμμανουήλ, Ε. και Μαΐστρου – Κασκούρα Ε. (1979). Η σύνθεση σχολικών και εξωσχολικών εξυπηρετήσεων στην Ελλάδα. Αδιέξοδα και προοπτικές:. Αρχιτεκτονικά θέματα. Εκπαίδευση και σχολικά κτίρια (13): 153.
Collins, D. και Freeman C. (2005). Creating Child Friendly Cities Symposium, Brisbane, October 2004. Στο New Zealand Geographer, 61-67.
Council of Europe. Cultural Routes of the Council of Europe. Available at: http://culture-routes.net/cultural-routes. (Retrieved: 15/4/2017).
Cousins, M. (1994). The Ugly. AA Files, No. 28 (Autumn 1994, part 1), σ. 61-64. Published by Architectural Association School of Architecture.
Ganatsiou, P. (2014). Principles of museum educational programmes for students. An application example. International Teacher Education Conference 2-7 February, Dubai. σ.412-420.
Weinstock, R. (1973). The greening of the high school. A report on a conference. Co-sponsored by Educational Facilities Labs. & Institute for Development of Educational Activities, Inc. New York. Available at: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED077202.pdf (Retrieved: 15/6/2017).