Μυθολογικές Τομές στην πόλη της Αθήνας

PDF
Δημοσιευμένα: Jul 27, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/χπ.1435
Λέξεις-κλειδιά:
χαρτογράφηση αστική διαστρωμάτωση αστικό τοπίο αρχαιολογία μυθολογία μνήμη συμβολισμός
Ναταλία Μπαζαίου (Natalia Bazaiou)
Αναστασία Νουκάκη (Anastasia Noukaki)
Περίληψη

H παρουσίαση αφορά πειραματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά δημοτικού σχολείου και αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ενότητας εκπαιδευτικών προγραμμάτων που επεξεργαζόμαστε με στόχο τη διερεύνηση των εννοιών παιδί και δημόσιος χώρος, μέσα από βιωματικές δράσεις. Θεωρώντας ότι η διαδικασία της επεξεργασίας χωρικών σχέσεων ενισχύει τη δημιουργική σκέψη των παιδιών, τα καλούμε να χαρτογραφήσουν το κέντρο της Αθήνας χρησιμοποιώντας ένα οικείο σε αυτά εργαλείο, τη μυθολογία, και μέσω αυτής να διερευνήσουν χωρικές ποιότητες και να επεξεργαστούν χωρικές έννοιες. Απώτερος στόχος, η δημιουργία ενός εμπλουτισμένου τρόπου συσχετισμού τους με τον δημόσιο χώρο της πόλης.

Στη συγκεκριμένη δράση, χρησιμοποιούμε τους 12 θεούς του Ολύμπου σαν αφορμή και σαν βάση δημιουργίας μιας εναλλακτικής διαδρομής μέσα στην πόλη. Τα σημεία που συμβολίζουν τους 12 θεούς αποτελούν χωροχρονικές τομές που συμπυκνώνουν συμβολισμούς, ως ετεροτοπίες του χτες και του σήμερα. Τα παιδιά καλούνται να αναγνωρίσουν τις ιδιαίτερες χωρικές ποιότητες του κάθε τόπου που συνδέεται με την αντίστοιχη θεότητα και μέσα από πολλαπλά επίπεδα εργαλείων και συσχετισμών, να τις αναδημιουργήσουν στο σήμερα. Με τα παιδιά σε ρόλο ερευνητή, τα ιστορικά τοπόσημα επαναπροσδιορίζονται, παίρνουν ένα φαντασιακό χαρακτήρα, ώστε να αντανακλούν τις σύγχρονες ανάγκες της πόλης, έτσι όπως ορίζονται από τα ίδια τα παιδιά.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ & ΙΙΙ Η πολυτροπική τομή χώρων εκπαίδευσης και πόλης & Η πόλη ως περιβάλλον μάθησης και αγωγής

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στα πρακτικά.

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Βιογραφικά Συγγραφέων
Ναταλία Μπαζαίου (Natalia Bazaiou)

Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc ΑΠΘ, MA ΕΜΠ

Αναστασία Νουκάκη (Anastasia Noukaki)

Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc ΕΜΠ, MA ΕΜΠ

Αναφορές
Barthes, R. (2007). Μυθολογίες. Μάθημα. Μτφρ. Κ. Χατζηδήμου και Ι. Ράλλη. Αθήνα: Ράππα-Κέδρος.
Eco, U. (1989). Η αποκάλυψη του Ιωάννη. Παλίμψηστο στον Beato της Liebana. Απόδ. Θ. Ιωαννίδη. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης.
Norberg – Schulz, C. (2009). Genius Loci: Το πνεύμα του τόπου – Για μια φαινομενολογία της αρχιτεκτονικής. Αθήνα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις ΕΜΠ.
Simmel, G. (1993). Πόλη και ψυχή. Αθήνα: Έρασμος.
Αντλερ, Α. (1961). Ανθρωπογνωσία. Αθήνα: Μπουκουμάνης.
Αντλερ, Α. (1990). Το κοινωνικό ενδιαφέρον. Αθήνα: Μπουκουμάνης.
Γκούντμαν, Ν. (2005). Οι γλώσσες της τέχνης. Αθήνα: Εκκρεμές.
Καντίνσκυ, Β. (1981). Για το πνευματικό στην τέχνη. Αθήνα: Νεφέλη.
Καπουλίτσα, Θ. και Λαλούμη, Ε. (2010). Ο ρόλος της απεικόνισης (σχέδιο) στη µέθοδο της προσέγγισης του Reggio Emilia. Στο Πρακτικά του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρµοσµένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης, 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο µε θέµα «Μαθαίνω πώς να µαθαίνω». Αθήνα: ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.
Καστοριάδης, Κ. (1999). Η αρχαία Ελληνική Δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα. Αθήνα: Ύψιλον.
Κατσαβουνίδου Γ. (2012). Το παιδί, η πόλη, το παιχνίδι. Μια πολυφωνική βιογραφία. Διδακτορική Διατριβή. Βόλος: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Λε Γκόφ, Ζ. (1998). Ιστορία και μνήμη. Αθήνα: Νεφέλη.
Λυκουριώτη, Ι. (2006). Διαχείριση της Αντίστασης του Μέσου και Διατροπισμός (Cross Modality): Το υλικό της παρέκκλισης από το Στερεότυπο. Στο Β. Τροβά, Κ. Μανωλίδης, Γ. Παπακωνσταντίνου (επιμ.), Η αναπαράσταση ως όχημα αρχιτεκτονικής σκέψης. Βόλος: Τμήμα Αρχιτεκτόνων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Futura.
Μπαζαίου Ν. (2012). Η χωρική εμπειρία στις ταινίες του Jacques Tati. Στο Ν.-Ί. Τερζόγλου (επιμ.), Έρευνα στην αρχιτεκτονική, τ. 2. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Μπαζαίου, Ν., Δήμας, Κ. (2001). Ψυχολογικές προσεγγίσεις της κατοικίας (ερευνητική εργασία, επιμ. Κ. Τσουκαλά), Θεσσαλονίκη.
Νουκάκη Α. (2016). Παιχνίδι και υπαίθριος χώρος (εισήγηση στο συνέδριο Play_Public), Χανιά.
Calvino, I. (1999). Why read the classics? New York: Mariner Books.
Donald, J. (1999). Imagining the modern city. London: The Athlone Press.
Kristeva, J. (1982). Powers of Horrors. New York: Columbia University Press.
Leach, N. (2002). Hieroglyphics of space. London: Routledge.
Lefebvre, H. (1991). Critique of Everyday Life. Volume I: Introduction. London: Verso.
Lefebvre, H. (1997). Writings on cities. London: Blackwell.
Lefebvre, H. (2000). The Production of Space. Oxford, UK και Cambridge, USA: Blackwell.
Lynch, K. (1960). The image of the City. Cambridge, MA: MIT Press.
Malaguzzi, L. (1998). History, ideas and basic philosophy: An interview with Lella Gandini. Στο C. Edwards, L. Gandini, και G. Forman (επιμ.), The hundred languages of children: The Reggio Emilia approach-advanced reflections (second edition), σ. 49-97. Greenwich, CT: Ablex.
Robinson, K. (2011). Out of our Minds, Learning to be creative. Chichester: Capstone Publishing Ltd.
Sadler, S. (2005). Archigram: Architecture without Architecture. Massachusetts: MIT Press.
Sadler, S. (1999). Situationist City. Massachusetts: MIT Press.
Scully, V. Jr. (1979). The Earth, the Temple, and the Gods: Greek Sacred Architecture. Connecticut: Yale University Press.
Ward, C. (1990). The Child in the City. London: Bedford Square Press.
Νουκάκη Α. (2001). Αφορμές για σύνθεση: από τον Χάρτη στο Γυαλί (διάλεξη, επιμ. Γ. Πεπονής), Αθήνα.
Νουκάκη, Α. (2015). Διαπλεκόμενες ετεροτοπίες: αρχαιολογικά ίχνη στον υπόγειο σιδηρόδρομο της Αθήνας (διπλωματική εργασία ΔΠΜΣ Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός, επιμ. Β. Ξένου), Αθήνα.
Τσάτσος Κ., Κακριδής Ι. Θ., Schefold, K., Κυριακίδου-Νέστορος, Ά., Παπαχατζής, Ν. (1986). Ελληνική Μυθολογία, τόμοι 1-5. Αθήνα: Εκδοτική Αθήνών.
Χουϊζινγκα, Γ. (1989). Ο άνθρωπος και το παιχνίδι (Homo Ludens). Μτφρ. Γ. Λυκιαρδόπουλου και Στ. Ροζάνη. Αθήνα: Γνώση.