Επινοώντας παιγνιώδη στοιχεία στην πόλη


Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
Λέξεις-κλειδιά:
παιχνίδι αντίληψη πόλη φύση τέχνη
Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη (Bouki babalou-Noukaki)
Περίληψη

Η εισήγηση θα επιχειρήσει να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσο ο αστικός σχεδιασμός μπορεί να προτείνει χώρους που να ανταποκρίνονται στο παιγνιώδες ένστικτο του παιδιού και εν γένει του ανθρώπου. Θα υποστηρίξουμε πως η πόλη περιλαμβάνοντας στοιχεία «που προσιδιάζουν στο παιχνίδι, όπως: τάξη, ένταση, κίνηση, μεταβολή, επισημότητα, ρυθμός» που κατά τον Johan Huizinga συνιστούν τα βασικά χαρακτηριστικά του, αποτελεί εν δυνάμει πεδίο παιχνιδιού.

Θα χρησιμοποιηθούν ως παραδείγματα οι προτάσεις μας για τη διαμόρφωση των καλυμμένων ρεμάτων στην πόλη του Ρεθύμνου, καθώς και ο σχεδιασμός του Άξονα Αχειροποίητου – Αγίας Σοφίας της Θεσσαλονίκης, όπου υποστηρίζονται οι παιγνιώδεις δράσεις της καθημερινής ζωής.

Παιχνίδι, αντίληψη, πόλη, φύση, τέχνη θα αποτελέσουν τις έννοιες μέσω των οποίων θα επιχειρήσουμε την ερμηνεία των σχεδιαστικών μας επιλογών στα έργα που θα αναλύσουμε. Ως εργαλεία σχεδιασμού επιλέγουμε την εισαγωγή της φύσης και της τέχνης στην μορφοποίηση του χώρου της πόλης, ώστε να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που αναπτύσσει τη φαντασία, εξοικειώνει με την τέχνη, βοηθά στην επινοητικότητα.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ & ΙΙΙ Η πολυτροπική τομή χώρων εκπαίδευσης και πόλης & Η πόλη ως περιβάλλον μάθησης και αγωγής
Βιογραφικό Συγγραφέα
Μπούκη Μπαμπάλου-Νουκάκη (Bouki babalou-Noukaki), ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΣΧΟΛΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ, ΟΜΟΤΙΜΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ

Αναφορές
Adorno, Th. (2000). Αισθητική θεωρία. Μτφρ., σημειώσεις Λ. Αναγνώστου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Agamben, G. (2005). Βεβηλώσεις. Μτφρ. Π. Τσιαπούρα. Αθήνα: Άγρα.
Augé, Μ. (1999). Για μια ανθρωπολογία των σύγχρονων κόσμων. Μτφρ. Δ. Σαραφείδου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Caillois, R. (2001). Τα παιχνίδια και οι άνθρωποι. Μτφρ. Ν. Κούρκουλου. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
Gregotti, V. (1997). Περί της έννοιας της μετατροπής στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Στο Π. Αστρεινίδου, Γ. Σημαιοφορίδης (επιμ.). Η «άγνωστη» πόλη. Διαμορφώσεις 10 αρχαιολογικών χώρων στη Θεσσαλονίκη. Αθήνα: 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, UNTIMELY BOOKS.
Heidegger, M. (2006). Η τέχνη και ο χώρος. Μτφρ. Γ.Τζαβάρα. Αθήνα: Ίνδικτος.
Huizinga, J. (2010). O άνθρωπος και τo παιχνίδι. Homo ludens. Μτφρ. Γ. Λυκιαρδόπουλου, Σ. Ροζάνη. Αθήνα: Γνώση.
Jammer, Μ. (2001). Έννοιες του Χώρου. Η Ιστορία των Θεωριών του Χώρου στη Φυσική. Πρόλογος Α. Αινστάιν. Μτφρ. Τ. Λάζαρη, Θ. Χριστιανόπουλου. Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Lefebvre, H. (1977). Το δικαίωμα στην πόλη. Μτφρ. Π. Τουρνικιώτη, Κ. Λωράν. Αθήνα: Παπαζήση.
Massey, D. (2001). Φιλοσοφία και πολιτικές της χωρικότητας. Αθήνα: Παπασωτηρίου/ Τμήμα Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ.
Musatti, T., Mayer, S., (2011). Εκπαιδεύοντας στους βρεφονηπιακούς σταθμούς: Πώς φτιάχνεται ένα υφαντό ποιότητας;. Στο Παιδιά στην Ευρώπη (20), Σεπτέμβριος.
Purini, F. (1997). Πρόγραμμα ΗΡΑΚΛΗΣ. Δέκα σχέδια για την ελληνική πόλη. Επιστη-μονική Διεύθυνση & Συντονισμός: C. Macchi Cassia, Δ. Καρύδης. Αθήνα: Α.Γ.Ε.Τ. «ΗΡΑΚΛΗΣ».
Secchi, B. (1997). Ιστορία, αρχιτεκτονική, πόλη: αποσπάσματα. Στο Π. Αστρεινίδου, Γ. Σημαιοφορίδης (επιμ.). Η «άγνωστη» πόλη.
Διαμορφώσεις 10 αρχαιολογικών χώρων στη Θεσσαλονίκη. Αθήνα: 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, UNTIMELY BOOKS.
Tafuri, M. (1997). Ιστορία, αρχιτεκτονική, πόλη: αποσπάσματα. Στο Π. Αστρεινίδου, Γ. Σημαιοφορίδης (επιμ.). Η «άγνωστη» πόλη. Διαμορφώσεις 10 αρχαιολογικών χώρων στη Θεσσαλονίκη. Αθήνα: 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, UNTIMELY BOOKS.
Αναγνωστάκης, Μ. (1970). Θεσσαλονίκη, μέρες του 1969 μ.Χ. Στόχος. Αθήνα: Πλειάς.
Ανάπλαση του Άξονα Αχειροποίητου Αγίας Σοφίας του Δήμου Θεσσαλονίκης. (2013). Κατάλογος αποτελεσμάτων Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού ΥΠΕΚΑ-ΔΕΕΑΠ Νουκάκης, Α., Μυροφορίδου, Β., Τζιντζέλη, Μ., Χαζάπης, Α., Χρανιώτη, Α. Σύμβουλος: Μπαμπάλου – Νουκάκη, Μ., Α’ Βραβείο.
Αντονάς, Α. (1998). Η ανασύσταση του βλέμματος. Όριον. Τιμητικός τόμος στον καθηγητή Δ. Α. Φατούρο. Τεύχος Α. Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ, Πολυτεχνική Σχολή – Τμήμα Αρχιτεκτόνων.
Άρεντ, Χ. (1986). Η ανθρώπινη κατάσταση (Vita activa). Μτφρ. Σ. Ροζάνη, Γ. Λυκιαρδόπουλου. Αθήνα: Γνώση.
Γιαννίση, Φ. (2001). Επίμετρο. Στο Κοτιώνης, Ζ., 44 ιστορίες αρχιτεκτονικής. Αθήνα: Εκκρεμές.
Ιωάννου, Γ. (1995). Η μόνη κληρονομιά. Στο Ομίχλη. Αθήνα: Κέδρος.
Κορωναίου, A. (1996). Κοινωνιολογία του ελεύθερου χρόνου. Αθήνα: Νήσος.
Κουρκουτίδου-Νικολαίδου, Ε., Μαυροπούλου-Τσιούμη Χ., Μπακιρτζής, Χ. (2012). Ψηφιδωτά Θεσσαλονίκης. 4ος-14ος αιώνας. Αθήνα: ΚΑΠΟΝ.
Μερλώ-Ποντύ, Μ. (2016). Φαινομενολογία της αντίληψης. Μτφρ. Κ. Καψαμπέλη. Αθήνα: Νήσος.
Μοσκοβιτσί, Σ. (1998). Τεχνική και φύση στον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Μτφρ. Δ. Κοσμίδη. Αθήνα: Νεφέλη.
Μπαμπάλου–Νουκάκη, Μ., Νουκάκης, Α. (2011). Ρέθυμνο: Υλοποίηση της ανάκτησης του δημόσιου χώρου, ανάδειξη της ταυτότητας της πόλης. Στο Public Space. Δημόσιος χώρος…αναζητείται. Πρακτικά Συνεδρίου. ΤΕΕ/ ΤΚΜ. Θεσσαλονίκη: Cannot Not Design Publications.
Μπαρτ, Ρ. (1980). Η επικράτεια των σημείων. Μτφρ. Κ. Παπαιακώβου. Αθήνα: Ράππα.
Πεντζίκης, Ν. Γ. (2005). Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης. Αθήνα: Άγρα.
Πλάτων (2016). Τίμαιος. Εισαγωγή, μτφρ., σχόλια Β. Κάλφα. Αθήνα: ΕΣΤΙΑ.
Σερτώ, Μ. ντε (2010). Επινοώντας την καθημερινή πρακτική. Μτφρ. Κ. Καψαμπέλη. Αθήνα: Σμίλη.
Τερζάκης, Φ. (2003). Αποσπάσματα μιας φιλοσοφίας της φύσης. Αθήνα: future.
Φατούρος, Δ. Α. (2008). Το παιδί και η πόλη ή πως το δημοτικό σχολείο μπορεί να κάνει καλό ή κακό. Στο Ίχνος χρόνου. Αφηγήσεις για τη νεώτερη ελληνική αρχιτεκτονική. Αθήνα: Καστανιώτη.
Φατούρος, Δ. Α. (1968). Το «φυσικό» περιβάλλον σαν πεδίο εκμαθήσεως. Στο Επιστη-μονική Επετηρίς Πολυτεχνικής Σχολής ΑΠΘ (3).
Φατούρος, Δ. Α. (1993). Η πόλη: χώρος-γλυπτική. Στο Ίχνος χρόνου. Αφηγήσεις για τη νεώτερη ελληνική αρχιτεκτονική. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη.
Barcelona: Open-air sculptures guide (2003). Βαρκελώνη: Poligrafa + Ajuntament de Barcelona.
Dudek, M. (2007). Schools and Kindergartens, a Design Manual. Βερολίνο: Birkhauser.
Eyck, A. van (1981). Ex Turico Aliquid Novum. Στο Architese (5).
Herrington, S. (2005).The sustainable landscape. Στο Dudek, M., Children's Spaces. Νέα Υόρκη: Routledge.
Lefaivre, L. και Döll (2007). Ground-Up City. Play as a design tool. Ρότερνταμ: 010 Publishers.
Lynch, Κ. (1960). The image of the city. Καίμπριτς: The MIT Press.
Pallasmaa, J. (1996). The Eyes of the Skin. Architecture and the Senses. Λονδίνο: Academy Editions.
Solà-Morales, M. de (επιμ. M. Zardini) (1999). Designing Cities. Στο Lotus Quaderni Documents. Μιλάνο: Electa.
Torres, A. M. (2000). Isamu Noguchi. A Study of Space. Νέα Υόρκη: The Monacelli Press.
Wallis, B. και Kastner, J. (επιμ.) (1998). Land and Enviromental Art. Νέα Υόρκη: Phaidon Press Limited.