Παιδί Παιχνίδι Πόλη

PDF
Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/χπ.1406
Λέξεις-κλειδιά:
παιδί παιδική ηλικία παιχνίδι πόλη δημόσιος χώρος
Μυρτώ Θανάση (Myrto Thanasi)
Μαρία-Ιωάννα Φορούλη (Maria-Ioanna Forouli)
Περίληψη

Η εργασία επιχειρεί να διαπραγματευτεί τον αστικό χώρο με νέους όρους. Η έννοια του χώρου επαναπροσδιορίστηκε με όρους διαλεκτικής περιβάλλοντος – ατόμου, ενώ η πόλη αναδεικνύεται σε ένα περίπλοκο σύστημα αλληλεπιδράσεων, όπου τα ενδεχόμενα να αποκτούν τον δικό τους νοητό και πραγματικό χώρο. Το παιδί και το παιχνίδι, ως προοπτικές κίνησης έρχονται να αναμιχθούν, σε αναζήτηση αποκατάστασης της σχέσης τους με το χώρο της.

Η έρευνα ξεκινά από την παιδική ηλικία, ως την πιο αυθόρμητα δημιουργική φάση της ύπαρξης, ως κίνηση από μια κατάσταση ισορροπίας σε μια επόμενη, από το εγώ στοάλλο, και τη θέση του παιδιού στην πόλη σήμερα. Παρουσιάζοντας τα δεδομένα από τις αναπτυξιακές και κοινωνικές επιστήμες, αναζητήσαμε, τη σχέση την οποία τα παιδιά είναι σε θέση να αναπτύξουν με το χώρο και παράλληλα, την ποιότητα του χώρου που μπορεί να ικανοποιήσει αυτή τη σχέση.

Το παιχνίδι, ως κίνηση προς το έτερο και ως δράση που επαναπροσδιορίζει το χώρο, έρχεται εδώ να αναπληρώσει τη χαμένη σχέση του παιδιού με την πόλη, καθώς εκείνο αναζητά ευκαιρίες έκφρασης και συνδιαλλαγής με την πραγματικότητα, στους ενδιάμεσους χώρους του παιχνιδιού του.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ & ΙΙΙ Η πολυτροπική τομή χώρων εκπαίδευσης και πόλης & Η πόλη ως περιβάλλον μάθησης και αγωγής

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στα πρακτικά.

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Αναφορές
Arendt, H. (1986). Η ανθρώπινη κατάσταση. Επιμ. Π. Κονδύλης. Μτφρ. Σ. Ροζάνης και Γ. Λυκιαρδόπουλος. Αθήνα: Γνώση.
Hertzberger, H. (2002). Μαθήματα για σπουδαστές της Αρχιτεκτονικής. Επιμ. Α. Πεχλιβανίδου. Μτφρ. Τ. Τσοχαντάρη. Αθήνα: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π.
Lefebvre, H. (1968). ∆ικαίωμα στην Πόλη. Επιμ. ∆. ∆ημόπουλος. Μτφρ. Π. Τουρνικιώτης. Αθήνα: Κουκκίδα.
Mesmin, G. (1978). Το παιδί, η αρχιτεκτονική και ο χώρος. Μτφρ. Π. Πεντελικός. Αθήνα: Μνήμη.
Piaget, J. (1979). Ψυχολογία και Παιδαγωγική. Επιμ. Τ. Ανθουλιάς. Αθήνα: Νέα Σύνορα Α.Α. Λιβάνη.
Rodari, G. (2003). Γραμματική της Φαντασίας. Επιμ. Χ. Αυγουστιάνου. Μτφρ. Γ. Κασαπίδης. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Wallon, Η. (1984). Η ψυχική ανάπτυξη του παιδιού. Αθήνα: Γλάρος.
Βουτσινά, Λ. (2009). In-lusio. ∆ιάλεξη. Αθήνα: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Γαβρήλου, Ε. και Μπουρδάκη, Β. (2003). Cube 2-Hypercube. Η νοηματική ανασυγκρότηση του Χώρου: Ο επαναπροσδιορισμός των ‘αρχιτεκτονικών σταθερών’ και των πρωταρχικών δομών ‘σωματικής εμπειρίας’. Στο Αειχώρος 2(1): 130-145.
Γαλάνη, Β. (2011). Πόλη και παιδί: διερεύνηση των παραμέτρων επιλογής του τόπου παιχνιδιού στο δημόσιο υπαίθριο χώρο της πόλης. ∆ιδακτορική ∆ιατριβή. Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Γερμανός, ∆. (1998). Χώρος και διαδικασίες αγωγής, Η παιδαγωγική ποιότητα του χώρου. Αθήνα: Gutenberg.
Γερμανός, ∆. (2004). Το Παιχνίδι, μια άλλη προσέγγιση της Εκπαιδευτικής ∆ιαδικασίας. Στο Μ. Κοκκίδου και Π. Χατζηκαμάρη (επιμ.), Το Παιχνίδι στην Εκπαιδευτική ∆ιαδικασία. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Γκουμοπούλου, Γ. (2007). Ελεύθεροι χώροι πρασίνου στην πόλη. Η περίπτωση των παιχνιδότοπων. Στο Monumenta, 1. ∆ιαθέσιμο στο: http://www.monumenta.org. (Ανακτήθηκε: 1/12/2013 ).
∆εμοπούλου, ∆. (2008). Το παιχνίδι στα βρέφη και στα νήπια. Εξέλιξη και τεχνογνωσία του παιχνιδιού στον Ελληνικό χώρο, ιδιαίτερα στο δέυτερο μισό του 20ου αιών. Θεσσαλονίκη: Μεταπτυχιακή ∆ιατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.
∆ρακάκη, Μ. (2013). Η πόλη, ο ρόλος της γειτονιάς και το παιδί σήμερα. ∆ιαθέσιμο στο: http://www.citybranding.gr. (Ανακτήθηκε: 1/12/2013).
Καίσαρη, Β. (2009). Η τέλεση του χώρου μέσω της θεατρικότητας και του παιχνιδιού: ∆ιαβατήριο στην ταυτότητα και την ετερότητα. Στο Αειχώρος 12: 112-129.
Κατσαβουνίδου, Γ. (χ.χ.). Φωτογραφίζω τη γειτονιά μου: Η εικόνα της πόλης στα παιδιά μέσης σχολικής ηλικίας. ∆ιαθέσιμο στο: http://heraclitus.uth.gr. (Ανακτήθηκε: 1/12/2013 ).
Κατσαρού, Σ. (2010). Η ανισορροπία των αισθήσεων ως πολιτισμικό γνώρισμα των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών: Προεκτάσεις στην αρχιτεκτονική και το χώρο. Ερευνητική Εργασία. Βόλος: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Κατσουρού, Ε. και Σέρφα, Κ. (2012). Τα παιδία παίζει, ο αρχιτέκτονας σχεδιάζει. Η παιδική φαντασία αναδιατυπώνει το χώρο. ∆ιάλεξη. Αθήνα: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Μάκας, Α. και Μιχαηλίδου, ∆. (2013). Κοινωνικές Ομάδες και ∆ημόσιος Χώρος. ∆ιάλεξη. Ξάνθη: Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Μακρυνιώτη, ∆. (επιμ.) (2003). Κόσμοι της παιδικής ηλικίας. Αθήνα: Εταιρία Μελέτης Επιστημών του Ανθρώπου, Νήσος.
Μηλιά – Αργείτη, Α. (2012). Ο Homo Ludens από τη νεωτερική στη σύγχρονη πόλη. Ερευνητική Εργασία. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Πανταζή, Α. (2013). Τζιάνι Ροντάρι: Από ποιο ύψος θα κοιτάξεις τον κόσμο; Στο Storie Umane. Διαθέσιμο στο: http://www.storieumane.gr. (Ανακτήθηκε: 1/12/2013).
Πολυχρονιάδη, Κ. (2006). Κοινωνικές ομάδες και ∆ημόσιος χώρος. Στο Σ. Σταυρίδης (επιμ.), Μνήμη και Εμπειρία του χώρου. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Σαμαρτζής, Π. και Παναγιωτάτου, Ε. (2012). Συμμετοχική επικοινωνία και τοπική ανάπτυξη, ∆ιαμορφώνοντας προοπτικές ανάπτυξης σε περίοδο κρίσης, Ένα πείραμα στον πρώην ∆ήμο Αυλώνας Νομού Ευβοίας. Αθήνα: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας, εργαστήριο σχεδιαστικής μεθοδολογίας και ρύθμισης χώρου.
Τερζόγλου, Ι. (1987). Ο χαρακτήρας των υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων. Αθήνα: ∆ιδακτικές σημειώσεις Ε.Μ.Π.
Τσουκαλά, Κ. (1998). Τάσεις στη σχολική αρχιτεκτονική. Από την παιδοκεντρική λειτουργικότητα στη μεταμοντέρνα προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής.
Τσουκαλά, Κ. (2006). Παιδική αστική εντοπία. Αθήνα:Τυπωθήτω.
Blades, Μ. και Spencer, C. (2006). Children and Their Environments: learning, using and designing places. Cambridge: Cambridge University Press.
Caillois, R. (1961). Man, Play and Games. Urbana and Chicago: University of Illinois Press.
Certeau, M. de (1984). The practice of everyday life. Berkley και Los Angeles, California: University of California press.
Chiesi, L. (2011). Il doppio spazio dell'architettura. Ricerca sociologica e progettazione. Napoli: Liguori.
Forni, E. (2002). La città di Batman: bambini, conflitti, sicurezza urbana. Torino: Bollati Boringhieri.
Huizinga, J. (1949[1944]). Homo Ludens. London, Boston και Henley: Routledge and Kegan Paul Ltd.
Jones, O. (2000). Melting geography: Purity, disorder, childhood and space. Στο S.L. Holloway and G. Valentine (επιμ.) (2000), Children’s Geographies: Playing, Living, Learning. London: Routledge.
Moore, G. T. (1987). Physical environment and cognitive development in childcare centers. New York: Plenum Press.
Paba, G. και Pecoriello, A. (2006). La citta bambina: esperienze di progettazione partecipata nelle scuole. Signa: Massodelle Fate.
Paba, G. (2009). Bambini, donne, migranti e altri animali. Come cambiano le citta. Στο Il Barrito del Mammut, Magazine of Territorial Centre of Scampia 2(3). ∆ιαθέσιμο στο: http://mammutnapoli.blogspot.gr. (Ανακτήθηκε: 1/12/2013 ).
Pecoriello, A. (2002). La citta in gioco. Prospettive di ricercaaperte dal riconoscimento del bambino come attorenella trasformazione del la città. Μεταπτυχιακή Εργασία. Φλωρεντία: Università di Firenze, Pianificazione urbana territoriale e ambientale.
Pecoriello, A. L. (2007). Spazi di gioco e autocostruzione. Στο D. Poli (επιμ.), Il bambino educatore. Progettare con i bambini per migliorare la qualità urbana. Firenze: Alinea.
Petrucci, V. (χ.χ.). Giochiamo a fare città, le bambine e i bambini per la progettazione dello spazio pubblico. ∆ιδακτορική ∆ιατριβή. Ρώμη: Università degli studi di RomaTre.
Piaget, J. (1954). The Construction of Reality in the Child, the Elaboration of the Universe. New York: Basic Books.
Pinzello, I. και Quartarone, C. (επιμ.) (2005). La città e i bambini: per un laboratorio di pianificazione e progettazione urbana. Palermo: Palumbo.
Tonucci, F. (1998). La citta dei bambini: un modo nuovo di pensare la citta. Roma and Bari: Laterza.
Toureh Y. Z. (1979). Guide pour l'étude et l'utilisation en pédagogie des activités ludiques. Στο UNESCO (επιμ.) (1979), L’enfant et le jeu. Paris: Unesco, coll. Etudes et documents de l’ education.
Winnicott, D. W. (2005). Playing and Reality. London και New York: Routledge.