Η εκπαίδευση στη Σαντορίνη των αρχών του 20ου αι. και τα σχολικά κτίρια τύπου ‘Καλλία’: Παρελθόν, παρόν και προοπτικές

PDF
Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/χπ.1399
Λέξεις-κλειδιά:
Σαντορίνη εκπαιδευτικό σύστημα σχολικά κτίρια ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης ∆ημήτριος Καλλίας
Κατερίνα Ριτζούλη (Katerina Ritzouli)
Υπουργείο Πολιτισµού και Αθλητισµού, Υπηρεσία Νεωτέρων Μνηµείων και Τεχνικών Έργων Αν. Μακεδονίας και Θράκης; Λέκτωρ Π.∆.407/80, Τµήµα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ∆ηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης
http://orcid.org/0000-0002-1654-4649
Περίληψη

Στον χώρο του Αιγαίου, από τα τέλη του 19ου αι. δημιουργούνται προϋποθέσεις για την προετοιμασία της ελληνικής Επανάστασης και τη σύσταση του νεοελληνικού Κράτους. Η θηραϊκή ορθόδοξη κοινωνία προωθεί το όραμα της παροχής ελληνικής εκπαίδευσης σε όλα τα ελληνόπουλα του νησιού. Η εποχή αυτή συμπίπτει με την περίοδο της έκδοσης του Βασιλικού ∆ιατάγματος της 17ης Μαΐου 1894 «Περί του τρόπου κατασκευής των σχολείων», βασισμένο στην εργασία του νομομηχανικού ∆. Καλλία. Τα προτεινόμενα σχολικά κτίρια, κατασκευάζονται σε κάθε υφιστάμενο οικισμό της Σαντορίνης. Ανεγείρονται με τις τοπικές οικοδομικές τεχνικές και αποτελούν μοναδικά παραδείγματα εφαρμογής της τοπικής οικοδομικής τέχνης στο αρχιτεκτονικό μοντέλο τύπου ‘Καλλία’. Τα περισσότερα σχολικά κτίρια σώζονται και λειτουργούν μέχρι σήμερα, επισκευασμένα και αρκετά αλλοιωμένα, μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1956.

Στην εργασία αυτή, αναλύεται και τεκμηριώνεται το ιστορικό πλαίσιο, η πολεοδομική χωροθέτηση, η αρχιτεκτονική και η οικοδομική των σχολικών κτιρίων του νησιού των αρχών του αιώνα. Για τα εν ενεργεία σχολικά κτίρια, διερευνώνται τα χωρικά και αρχιτεκτονικά τους χαρακτηριστικά μέσω των δεδομένων της σύγχρονης πραγματικότητας (χωροθέτησης, αρχιτεκτονικής και οικοδομικής), σύμφωνα με τα νέα περιγράμματα των τεχνικών και κτιριολογικών απαιτήσεων, στα σύγχρονα πλαίσια της ποιοτικής αναβάθμισης των σχολικών κτιρίων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ Ι Μετασχηματισμοί των σχολικών χώρων και εκπαιδευτική αλλαγή

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στα πρακτικά.

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Αναφορές
∆ανέζης, Μ. (επιμ.) (1940). Σαντορίνη – 1940. Αθήνα.
∆ελένδας, Ι. (1949). Οι καθολικοί της Σαντορίνης. Αθήνα.
Ιστορικό Αρχείο Πύργου Καλλίστης [Ι.Α.Π.Κ.].
Καλαφάτη, Ε. (1988). Τα σχολικά κτίρια της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (1821-1929). Από τις προδιαγραφές στον προγραμματισμό. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς.
Κασαπίδης, ∆. Ν. (2013). Εκκλησιαστική Προσωπογραφία της Σαντορίνης. Ο καθολικός κλήρος, 13ος-20ος αι., β’ εκδ. Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Σταμούλη.
Μαρκεζίνης, Β. Σπ. (1973). Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος. Αθήνα: Πάπυρος.
Μωραΐτης, Σπ. (1880). ∆ιδασκαλική ή σύντομοι οδηγίαι περί της χρήσεως της νέας διδασκαλικής μεθόδου. Αθήνα: Τυπογραφείο Σ.Κ. Βλαστού.
Πέρρος, Ι. (2014). Όψεις της εκπαίδευσης στη Σαντορίνη 1880-2000. Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών,
Παιδαγωγικό Τμήμα ∆ημοτικής Εκπαίδευσης, Τομέας Ανθρωπιστικών Σπουδών, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, Κατεύθυνση: Ιστορία και ∆ιδακτική της Ιστορίας.
Ριτζούλη, Αικ. (2016). Η εξέλιξη της αρχιτεκτονικής και της οικοδομικής τέχνης στη Σαντορίνη από τη Βενετοκρατία μέχρι τον σεισμό του 1956. ∆ιδακτορική ∆ιατριβή. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Φυριππής, Εμμ. (1997). Ευρωπαϊκή επίδραση στην ελληνική εκπαιδευτική πολιτική κατά τον 19ο αι. ∆ιδακτορική ∆ιατριβή. Αθήνα: Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παιδαγωγικό Τμήμα ∆ημοτικής Εκπαίδευσης.