Σχεδιαστικός παλιμπαιδισμός ή ‘παιδοκεντρική’ αρχιτεκτονική: η οικειοποίηση του αστικού περιβάλλοντος και η πόλη ως παίγνιον
Περίληψη
Στην ομηρική διάλεκτο, η ανοίκεια φράση «πόλεις παίζειν» περιέγραφε κάποιο άθυρμα. Από τις απαρχές της ελληνικής γλώσσας μας κληροδοτούνται αρχέγονες ερμηνείες του παιγνίου ως έννοιας εγγενούς του σχεδιασμού πόλεων ή της σύλληψης αστικών δομών ευρύτερα. Στο παρόν πόνημα, η εναρκτήρια αυτή θέση αναπτύσσεται μέσω αναφορών πρώτιστα από τη λογοτεχνία ή την ψυχανάλυση και δευτερευόντως από την οικεία μας αρχιτεκτονική πρακτική. Στις σχετικές περιπτώσεις, η σκέψη για τις αστικές πλοκές και το ψηλάφισμά αυτών, στοιχειοθετείται δυνητικά ως διαδικασία γένεσης ενός αέναου παιγνίου οικειοποίησης της πόλης∙ σχεδόν ως ‘αλλότρια’ εκδοχή κάποιου συμβατικού επιτραπέζιου αθύρματος. Αποτελώντας έκφραση εσωτερικής ανάγκης ή ακόμη και ψυχιατρικής επίτασης, νοητικά, η πόλη εμφανίζεται ως ανήκουσα στον εαυτό, στο εγώ, αποκαλύπτοντας κάποιο παιχνίδι αυτοεπιβεβαίωσης, ή και εκδοχή κάθαρσης. Πρόκειται για μια αμφίδρομη πράξη απεικόνισης του εαυτού στην πόλη κι αντιστρόφως. Ο εαυτός καταλαβαίνει, ήτοι κατά-λαμβάνει, γίνεται καταληψίας μα και επικυρίαρχος της πόλης, καθιδρυτής της, εκ-πρόσωπος και ψυχή αυτής. Ως προοίμιο σχεδιαστικής πράξης στην αστική κλίμακα, συλλαμβάνεται καθοριστικά μια εκδοχή αισιόδοξου παιγνίου, κατ’ αντιστοιχία με τις ετυμολογικές και νοηματικές καταβολές του «πόλεις παίζειν». Ο ενήλικας σχεδιαστής μετατρέπεται σε παιδί που διερευνά και αναδιατυπώνει συγκείμενα, προσλαμβάνουσες εκ του αστικού περίγυρου αποτυπώνοντας μεταφυσικές ή στοχαστικές αναζητήσεις, σε ένα εγχείρημα με αενάως διαφεύγοντα ζητούμενα και συγκεχυμένες αξιώσεις.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Ενότητα
- ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΙΙ & ΙΙΙ Η πολυτροπική τομή χώρων εκπαίδευσης και πόλης & Η πόλη ως περιβάλλον μάθησης και αγωγής
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.
Άρθρα που δημοσιεύονται διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.
Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στα πρακτικά.
Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.
