«Τρόποι να κάθεσαι». Με εργαλείο το Design τα παιδιά διερευνούν τη βιωματική εμπειρία στην αντίληψη του χώρου


Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2019
Λέξεις-κλειδιά:
σχεδιαστική σκέψη εκπαίδευση και πρακτικές του design εμπειρία του χώρου εργονομία ανθρωπομετρία
Γεώργιος Λιαμάδης (Georgios Liamadis)
http://orcid.org/0000-0002-3491-1019
Μαριάννα Καλτσά (Marianna Kaltsa)
Σοφία Κορκοριάδου (Sofia Korkoriadou)
Κωνσταντίνος Μουστάκας (Constantinos Moustakas)
Περίληψη

Ο χώρος όπου κινείται το παιδί και τα αντικείμενα που το περικλείουν, δίνουν σημαντικά ερεθίσματα για τον τρόπο που το παιδί αντιλαμβάνεται τον κόσμο (Piaget & Inhelder 1985). Λαμβάνεται αυτό υπόψη στην εκπαίδευση; Οι δομές της εκπαίδευσης και της πόλης υιοθετούν νόρμες που εμποδίζουν την ελεύθερη και δημιουργική αναζήτηση νέων συνθηκών από το παιδί (Kirst 2005).

Η εργασία αυτή παρουσιάζει μια εκπαιδευτική εφαρμογή του καινοτόμου Εργαστηρίου Design για παιδιά, ηλικίας 9-11 ετών, που οργανώνεται και συντονίζεται από το Εργαστήριο Βιομηχανικού Σχεδιασμού του Τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων Τεχνών Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ΜΜΣΤ. Τα παιδιά, αξιοποιώντας τα εκπαιδευτικά εργαλεία του Design, πειραματίζονται με το χώρο, το σώμα, τα υλικά. Κατανοούν έννοιες όπως η ανθρωπομετρία, η εργονομία (Liamadis 2013), η κλίμακα, η αναλογία (Τσουκαλά 2000).

Η μελέτη περίπτωσης παίρνει ως αφορμή το ανοιχτό ερώτημα «τρόποι να κάθεσαι». Στο πλαίσιο αυτού, ζητούμενο δεν είναι ο σχεδιασμός μιας ακόμη καρέκλας σύμφωνα με τις υπάρχουσες θεωρήσεις, όσο η διερεύνηση της εμπειρίας στο χώρο. Οι διαφορετικές στάσεις καθίσματος αναδεικνύουν και διαφορετικές βιωματικές εμπειρίες στο χώρο. Τα παιδιά αναζητούν και σχεδιάζουν τρόπους του κάθεσθαι στην κλίμακα του αντικειμένου σύμφωνα με τις δικές τους διερευνήσεις, επιθυμίες και ανάγκες. Καταλήγουν, έχοντας αναδείξει νέους, οικειοποιημένους χώρους του  παιδιού.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΘΕΜΑΤΙΚΗ IV Εισαγωγή καινοτομιών για αναβάθμιση του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος
Βιογραφικά Συγγραφέων
Γεώργιος Λιαμάδης (Georgios Liamadis), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Eπίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Μαριάννα Καλτσά (Marianna Kaltsa), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Yποψήφια διδάκτωρ, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Σοφία Κορκοριάδου (Sofia Korkoriadou)

Eικαστικός

Κωνσταντίνος Μουστάκας (Constantinos Moustakas)

Αρχιτέκτων Μηχανικός

Αναφορές
Γερμανός, Δ. (1993). Χώρος και διαδικασίες αγωγής. Η παιδαγωγική ποιότητα του χώρου. Αθήνα: Gutenberg
Τσιώλης, Γ. (2014). Μέθοδοι και τεχνικές ανάλυσης στην ποιοτική έρευνα. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική
Τσουκαλά, Κ. (2000). Αρχιτεκτονική, παιδί και αγωγή. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής
Τσουκαλά, Κ. (2006). Παιδική αστική εντοπία Αρχιτεκτονική και νοητικές αναπαραστάσεις του χώρου. Αθήνα: Τυπωθήτω
Antonelli, P. (2011). On Governing by Design. Διαθέσιμο στο: http://seedmagazine.com/content/ article/ on_governing_by_design/ (Aνακτήθηκε: 5/05/2017).
Banham, R. (1960). Theory and Design in the first machine age. ΝΥ: Praeger Publishers
Baudrillard, J., Nouvel, J. (2005). The singular object of the architecture. US: University of Minnesota Press
Brown, T. (2009). Change by Design. NY: Harper Collins Publishers: University of Minnesota
Chang A., Chi P. Y., Montfort N., Breazeal C., and Lieberman H. (2010). Lessons Learned from Designing Children’s Interactive Narratives. The International conference & festival of the Electronic literature organization.
Goleman, D. (2006). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ. US: Bantam Books
Hara, K. (2015). Designing Design. Zurich: Lars Muller Publishers
Kirst,W. (2005). New literacies in action. Teaching and learning in multiple media. NY: Teachers College, Columbia University
Kolko, J. (2011). Exposing the Magic of Design: A Practitioner s Guide to the Methods and Theory of Synthesis. NY: Oxford University Press
Krasnor, L. R., & Pepler, D. J. (1980). The study of children’s play: Some suggested future directions. In K. H. Rubin (Ed.), Children’s play: New directions for child development. San Francisco, CA: Jossey-Bass. Διαθέσιμο στο:
Lawson, B. (1980, 2006). How Designers Think: The Design Process Demystified (4th ed.). Oxford: Architectural Press.
Liamadis, G. (2003). The Language of Things. Proceedings from the 8th Pan-Hellenic Conference on Linguistics. Languages. Aristotle University of Thessaloniki. Greece
Liamadis, G. (2013). Researching Design Pedagogies in different levels and fields of Education: Towards a New Ideology in the Agenda of Design Education. 6th International Student Triennial Symposium “Connecting the Dots”. School of Fine Arts. Marmara University. Istanbul
Maeda, J. (2001). Design by Numbers. USA: MIT Press
Maeda, J. (2010). On meaningful Observation. Διαθέσιμο στο: http://seedmagazine.com/content/ article/ on_meaningfull_observation/ (Aνακτήθηκε: 09/5/2017)
Michelson, W., Levine, S., & Michelson, E. (1979). The child in the city: Today and tomorrow. Toronto: University of Toronto Press.
Mumford, L. (1952). Art and Techniques. NY: Columbia University Press
Munari, B. (2008). Design as art. UK: Penguin Modern Classic
Norman D. (2013). The design of everyday things. Revised & expanded edition. New York: Basic books
Piaget, J., Inhelder, B. (1969, 2000). The phychology of the child. NY: Basic Books
Polaine, A. (2011). Design Research – A failure of Imagination? Proceedings from Researching Design Education. Culumus Association and DRS. Oslo
Rowe, A., Takach, B. S. (2014). Design Education: Appraoches, Explorations and Perspectives. Canada: Department of Art&Design. University of Alberta
Sudjic, D. (2009). The Language of Things. Understanding the World of Desirable Objects. G.B.: Penguin Books