Αναφορές στην ιστορία της επιστήμης σε σχολικά εγχειρίδια Βιολογίας ελληνόφωνων χωρών

Πρακτικά Εκτεταμένων Συνόψεων Εργασιών
PDF
Δημοσιευμένα: Sep 21, 2023
DOI: https://doi.org/10.12681/codiste.5535
Λέξεις-κλειδιά:
ιστορικές αναφορές σχολικά εγχειρίδια βιολογίας ιστορία της επιστήμης
Ελένη Γκάτση
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μαρία Ζαχαροπούλου
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μάρθα Γεωργίου
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη

Πολλοί ερευνητές συνηγορούν υπέρ της διδασκαλίας με την αξιοποίηση της ιστορίας της επιστήμης καθώς με τον τρόπο αυτό οι μαθητές αποκτούν επιστημονικές γνώσεις ενώ παράλληλα μαθαίνουν για την επιστήμη μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο εξελίσσεται. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθούν οι ιστορικές αναφορές των ελληνόφωνων σχολικών εγχειριδίων βιολογίας του Γυμνασίου δηλ. σε Ελλάδα και Κύπρο. Οι ιστορικές αναφορές κατηγοριοποιήθηκαν ως προς το είδος, τη σχέση τους με το κυρίως κείμενο και τα χαρακτηριστικά της επιστήμης που προβάλλουν, με βάση τη μεθοδολογία της ανάλυσης περιεχομένου που ακολουθήθηκε. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι τα βιβλία και των δυο χωρών περιλαμβάνουν έναν αριθμό ιστορικών αναφορών με επιστημονικά χαρακτηριστικά. Στα κυπριακά βιβλία οι αναφορές αυτές παρουσιάζονται ως ενσωματωμένο τμήμα της διδακτέας ύλης ενώ στα ελληνικά ως πληροφορίες που θα μπορούσαν δυνητικά να χρησιμοποιηθούν στη διδακτική πράξη.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • 3. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΣΤΙΣ ΦΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Γιαννίτσιου, Β., & Σπηλιωτοπούλου, Β. (2012). Ιστορικές αναφορές στα εγχειρίδια Βιολογίας Λυκείου. Θέματα Επιστήμων και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, 5(1-2), 99-112.
Εθνικό ΦΕΚ 443/2023, “Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος της Βιολογίας των Α’, Β’ και Γ’ τάξεων Γυμνασίου”. Ανακτήθηκε στις 18/8/2023 από: https://www.et.gr/api/Download_Small/?fek_pdf=20230200443
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2003). ΔΕΠΠΣ – ΑΠΣ Βιολογίας. Ανακτήθηκε στις 20/06/2023 από: http://www.pischools.gr/programs/depps/
Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας (2010). Βιολογία Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου. Ανακτήθηκε στις 20/06/2023 από: http://www.moec.gov.cy/analytika_programmata/programmata_spoudon.html
Abd-El-Khalick, F., & Lederman, N. G. (2000). The influence of history of science courses on students’ views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 37(10), 1057–1095. https://doi.org/10.1002/1098-2736(200012)37:10<1057::AID-TEA3>3.0.CO;2-C
Georgiou, M., Mavrikaki, E., & Constantinou, C. P. (2020a) Is teaching biology through socio-scientific issues enough for the development of argumentation skills? In B. Puig, P. B. Anaya, M. J. G. Quilez, & M. Grace (Eds.), Biology education research. Contemporary topics and directions (pp. 177-186). Servicio de Publicaciones [Publications Service], Universidad de Zaragoza. https://doi.org/10.26754/uz.978-84-16723-97-3
Georgiou, M., Mavrikaki, E., Halkia, K., & Papassideri, I. (2020b). Investigating the impact of the duration of engagement in socio-scientific issues in developing Greek students’ argumentation and informal reasoning skills. American Journal of Educational Research, 8(1), 16-23. https://doi.org/10.12691/education-8-1-3
Halkia, K., Exarchakos, K., & Skordoulis, C. (2012). The Way the history of science discourse is embedded in greek school science textbooks. E-Book Proceedings of the ESERA 2011 Conference Science Learning and Citizenship, 30–35.
Leite, L. (2002). History of science in science education: Development and validation of a checklist for analysing the historical content of science textbooks. Science & Education, 11, 333 https://doi.org/10.1023/A:1016063432662
Maniatakou, A., Papassideri, I., & Georgiou, M. (2020). Role-play activities as a framework for developing argumentation skills on biological issues in secondary education. American Journal of Educational Research, 8(1), 7-15. https://doi.org/10.12691/education-8-1-2
Paraskevopoulou, E., & Koliopoulos, D. (2011). Teaching the Nature of Science Through the Millikan-Ehrenhaft Dispute. Science & Education, 20(10), 943–960. https://doi.org/10.1007/s11191-010-9308-1
Simon, J., (2016). ‘Textbooks’, in Lightman, Bernard (ed.), A Companion to the History of Science, Chichester: John
Wiley & Sons, pp. 400–13. https://doi.org/10.1002/9781118620762.ch28
Wang, H., & Marsh, D. (2002). Science Instruction with a Humanistic Twist: Teachers’ Perception and Practice in Using the History of Science in Their Classrooms. Science & Education, 11, 169–189. https://doi.org/10.1023/A:1014455918130