Συναισθήματα, Διαπροσωπικές σχέσεις και Επικοινωνία σε παιδικές ταινίες: Μια εφαρμοσμένη παιδαγωγική πρόταση

Περίληψη

Η ανάλυση περιεχομένου κινηματογραφικών ταινιών αναδεικνύει νέους τρόπους προσέγγισης της διαδικασίας της μάθησης και συμβάλλει στην αξιοποίηση και εφαρμογή κοινωνικοπαιδαγωγικών τεχνικών στο πλαίσιο μιας σχολικής τάξης. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση της ταινίας «Τα μυαλά που κουβαλάς» σε επίπεδο συναισθημάτων, διαπροσωπικών σχέσεων και λεκτικής ή/και μη λεκτικής επικοινωνίας. Στόχο αποτελεί η δημιουργική αξιοποίησή της από τον/την εκπαιδευτικό. Η μεθοδολογία που ακολουθείται είναι η ανάλυση περιεχομένου, στην οποία χρησιμοποιούνται τρεις θεματικές ενότητες, τα συναισθήματα, οι διαπροσωπικές σχέσεις και η επικοινωνία. Κάθε θεματική περιλαμβάνει σχετικές κατηγορίες. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι κυρίαρχο συναίσθημα τόσο σε συχνότητα εμφάνισης στις σκηνές της ταινίας όσο και σε συνολική διάρκεια είναι η Χαρά. Αντίστοιχα, στο πεδίο των διαπροσωπικών σχέσεων οι σκηνές που εμφανίζονται περισσότερο σε συχνότητα, αλλά και σε διάρκεια είναι αυτές που αποτυπώνουν ενδοοικογενειακή αρμονία και γαλήνη. Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχουν σκηνές, όπου να υφίσταται μόνο η λεκτική επικοινωνία, καθώς συνδέεται με εκφράσεις προσώπου, σωματικές κινήσεις, βλεμματική επαφή και άλλες μη λεκτικές ενέργειες. Με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης περιεχομένου προτείνονται βιωματικές δραστηριότητες για ηλικίες μαθητών/τριών 10–12 ετών, τις οποίες ο/η εκπαιδευτικός μπορεί να αξιοποιήσει, χρησιμοποιώντας την κινηματογραφική ταινία ως εκπαιδευτικό υλικό, με σκοπό την καλλιέργεια των δεξιοτήτων επικοινωνίας, της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών και την ενίσχυση των διαπροσωπικών σχέσεων. Με αφορμή την ανάλυση της υπό μελέτη ταινίας, συμπεραίνουμε πως οι παιδικές ταινίες μπορούν να αποτελέσουν το εφαλτήριο για τη βελτίωση της επικοινωνίας και των διαπροσωπικών σχέσεων των μαθητών/τριών, για την ανάδειξη της αξίας της συναισθηματικής αγωγής και για την αξιοποίησή τους στο πλαίσιο της σχολικής τάξης.