Γνωστικο-συμπεριφορικές παρεμβάσεις για την τελειομανία των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών

Περίληψη

Η τελειομανία, οριζόμενη ως «η δυσαρέσκεια κάποιου σχετικά με τη διαφορά ανάμεσα στην ιδανική επίδοση και την αντίληψή του για την πραγματική του επίδοση», αποτελεί συναισθηματική ανάγκη των χαρισματικών μαθητών, με προσαρμοστικές αλλά και δυσπροσαρμοστικές πλευρές, όπως η έγνοια για επίτευξη των μη ρεαλιστικά υψηλών κριτηρίων τους. Η παρούσα εργασία αποσκοπεί να εξετάσει αποτελεσματικές παρεμβάσεις γνωστικο-συμπεριφορικής προσέγγισης που βοηθούν στην υπέρβαση των δυσπροσαρμοστικών πλευρών της τελειομανίας των χαρισματικών, διατηρώντας παράλληλα τις προσαρμοστικές. Αν και υπάρχει διαφωνία για το χαρακτήρα της τελειομανίας και έλλειμμα αποτελεσματικών παρεμβάσεων διαχείρισης της τελειομανίας για τους χαρισματικούς μαθητές, εφαρμόζεται η γνωστικοσυμπεριφορική θεραπεία, που αποσκοπεί στο να αμφισβητήσει το άτομο τα αυτο-κριτικά μοτίβα σκέψης. Έχουν προταθεί ως τεχνικές η βιβλιοθεραπεία, τα καρτούν, το αυτοσχεδιαστικό δράμα, η θεραπεία παιχνιδιού, τα παιχνίδια ρόλων, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες και η βιντεοθεραπεία.  Τα αποτελέσματα ερευνών έδειξαν ότι μειώθηκαν δυσπροσαρμοστικές διαστάσεις της τελειομανίας, χωρίς όμως μακροπρόθεσμα οφέλη ή μειώνοντας και προσαρμοστικές πλευρές της. Άρα, κρίνεται ότι θα είναι πιο αποτελεσματική η  γνωστικοσυμπεριφορική θεραπεία εφαρμοζόμενη σε ομαδικά προγράμματα συμβουλευτικής, συνδυασμένη με πρακτικές της ψυχοδυναμικής, της θετικής ψυχολογίας και της θεραπείας προσανατολισμένης στις λύσεις, ώστε με πολυδιάστατη αξιολόγηση της τελειομανίας να διατηρηθούν τα προσαρμοστικά στοιχεία του χαρισματικού ατόμου, που μαζί με την κοινωνική υποστήριξη συνομηλίκων και του θεραπευτή θα συντείνουν στην άμβλυνση του φόβου της αποτυχίας.