Το mind-wandering και η σχέση του με την ανάπτυξη του γνωστικού ελέγχου από την εφηβεία προς την ενηλικίωση. Master Thesis Research

Περίληψη

Το φαινόμενο του mind-wandering (περιπλάνηση του νου) φαίνεται να συνδέεται στενά με την ανάπτυξη του γνωστικού ελέγχου, παρ’ όλα αυτά το πώς αυτό μεταβάλλεται κατά την διάρκεια της εφηβικής ηλικίας προς την ενηλικίωση παραμένει άγνωστο.

Η παρούσα έρευνα εστιάζει στις αναπτυξιακές αλλαγές του mind-wandering και συγκεκριμένα πως αυτό συνδέεται με την ανάπτυξη του γνωστικού ελέγχου. Στην έρευνα μελετήθηκε το mind-wandering  κατά την διάρκεια ενός εύκολου έργου (choice reaction time) και ενός δύσκολου έργου (working memory). Στη συνέχεια εξετάστηκε η επίδραση του γνωστικού ελέγχου στη συχνότητα εμφάνισης του mind-wandering. Σκοπός της έρευνας ήταν να διαπιστωθεί εάν οι έφηβοι οδηγούνται συχνότερα σε σκέψεις μη συνδεόμενες με το τρέχον έργο - διάσπαση προσοχής από το τρέχον ερέθισμα είτε λόγω εσωτερικών σκέψεων είτε λόγω εξωτερικών ερεθισμάτων- σε σχέση με τους ενήλικες και εάν αυτή η συχνότητα διαφοροποιείται ανάλογα με τη δυσκολία του τρέχοντος έργου. Τέλος, διερευνήθηκε εάν η ωρίμανση και η λειτουργία του γνωστικού ελέγχου επηρεάζει την συγκέντρωση στο τρέχον έργο. Για την συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν ατομικά self-reports και emotional Go/NoGo task.

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες κάνουν περισσότερα λάθη και εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα mind-wandering κατά την διάρκεια του εύκολου έργου απ’ ότι κατά την διάρκεια του δύσκολου. Διαπιστώθηκε ότι οι έφηβοι συγκριτικά με τους ενήλικες οδηγούνται συχνότερα σε σκέψεις μη συνδεόμενες με το τρέχον έργο μόνο κατά την διάρκεια του εύκολου έργου. Αντιθέτως, στο δύσκολο έργο τα αποτελέσματα δεν διαφοροποιούνταν ανάλογα με την ηλικία. Τέλος, βρέθηκε ότι οι ατομικές διαφορές στο γνωστικό έλεγχο συνδέονται με την πιθανότητα τα υποκείμενα να οδηγηθούν σε συχνότερο mind-wandering. Όσο καλύτερος είναι ο γνωστικός έλεγχος τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες το μυαλό να «περιπλανιέται».

Συμπερασματικά, απεδείχθη ότι η ηλικία δεν επηρεάζει τόσο τον γνωστικό έλεγχο, αντιθέτως η δυσκολία του τρέχοντος έργου παίζει σημαντικό ρόλο. Τέλος, το mind-wandering φαίνεται να προκύπτει εξαιτίας της αποτυχίας των εκτελεστικών λειτουργιών να διατηρήσουν την εσωτερική ροή  σκέψεων και έτσι δημιουργούνται σκέψεις μη συνδεόμενες με το τρέχον έργο (executive failure hypothesis).