Έφηβοι υψηλών ικανοτήτων μάθησης με ακαδημαϊκή υποεπίδοση Ο ρόλος των στάσεων τους απέναντι στο σχολείο

Περίληψη

Η ακαδημαϊκή υποεπίδοση, ως το φαινόμενο κατά το οποίο ένας μαθητής παρουσιάζει μειωμένα ακαδημαϊκά επιτεύγματα σε σχέση με αυτά που υπόσχεται το νοητικό του δυναμικό, αποτελεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα της εκπαίδευσης διεθνώς. Αν και η υποεπίδοση αφορά μαθητές από όλο το φάσμα των σχολικών ικανοτήτων, οι επιπτώσεις της τείνουν να είναι εμφανέστερες κι ευρύτερες σε ορισμένες ομάδες μαθητών, όπως τα άτομα με υψηλές ικανότητες μάθησης. Μολονότι η ακαδημαϊκή υποεπίδοση αναφέρεται σταθερά στη βιβλιογραφία ως ένα από τα συχνότερα προβλήματα του εκπαιδευτικού χώρου, τα ερευνητικά δεδομένα γύρω από τη συχνότητα ή τα αίτια εμφάνισής της στον μαθητικό πληθυσμό παραμένουν περιορισμένα και αντιφατικά. Υπό αυτό το πρίσμα, η παρούσα έρευνα αποσκοπεί σε έναν πρώτο εντοπισμό μαθητών υψηλών ικανοτήτων με υποεπίδοση, αλλά και στη διερεύνηση του ρόλου των στάσεων τους απέναντι στο σχολείο στην εμφάνιση μη αναμενόμενης χαμηλής ακαδημαϊκής επίδοσης. Προς το σκοπό αυτό 519 μαθητές Γυμνασίου από δημόσια σχολεία της Αθήνας κλήθηκαν να συμπληρώσουν τις Προοδευτικές Μήτρες του Raven (Raven Standard Progressive Matrices), το Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης των Στάσεων απέναντι στο Σχολείο (School Attitude Assessment Survey), ενώ δεδομένα γύρω από την ακαδημαϊκή τους επίδοση αντλήθηκαν από τις καρτέλες των σχολικών τους βαθμών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι 76 μαθητές παρουσίαζαν σημαντική ακαδημαϊκή υποεπίδοση, ενώ 15 εξ αυτών έφεραν υψηλές ικανότητες μάθησης. Επιπλέον αναλύσεις κατέδειξαν την ύπαρξη στατιστικά σημαντικών διαφορών s τα κίνητρα και την αυτορρύθμιση μεταξύ μαθητών μαθητές υψηλών ικανοτήτων με και χωρίς υποεπίδοση, χωρίς ωστόσο να εντοπίζονται άλλες διαφορές στις στάσεις τους απέναντι στο σχολείο. Συμπερασματικά, τα μειωμένα κίνητρα και η ελλιπής αυτορρύθμιση φαίνεται να συνδέονται με την εμφάνιση υποεπίδοσης σε άτομα υψηλών ικανοτήτων με τον ακριβή ρόλο τους ωστόσο να χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.