Ανάπτυξη της Ενσυναίσθησης σε παιδί προσχολικής ηλικίας τυπικής ανάπτυξης


Δημοσιευμένα: Μαρ 6, 2019
Λέξεις-κλειδιά:
Εικονοκάρτες γνωστική ενσυναίσθηση συναισθηματική μετάδοση αναγνώριση συναισθημάτων
ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΤΣΑΝΑΚΟΥ
ΓΑΡΥΦΑΛΙΑ ΧΑΡΙΤΑΚΗ
Περίληψη

Αρκετά συχνά γίνεται υποβιβασμός και υποτίμηση των συναισθημάτων των παιδιών. Αυτό συμβαίνει διότι τα παιδιά έχουν λιγότερο ορθολογική σκέψη και δύναμη από ότι ένας ενήλικα (Gottman, 2000). Τα συναισθήματα είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη, τη μάθηση, τις κοινωνικές σχέσεις και φυσικά την επικοινωνία. Η κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων είναι μια αξία που διαθέτουν τα παιδιά από την στιγμή που θα γεννηθούν (Ηοffman, 1975). Σύμφωνα με τους Cole & Cole (2000), η ενσυναίσθηση δίνει τα σωστά θεμέλια για την συμπεριφορά υπέρ του κοινωνικού πλαισίου, διότι τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως ξεχωριστές οντότητες. Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά γίνεται φανερή η αναγκαιότητα της ανάπτυξης της ενσυναίσθησης και υπογραμμίζεται η σπουδαιότητα των συναισθημάτων στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών. Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η μελέτη της επίδρασης παρέμβασης για την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης σε παιδί προσχολικής ηλικίας τυπικής ανάπτυξης. Για τις ανάγκες διερεύνησης του παραπάνω σκοπού χρησιμοποιήθηκε ποιοτική προσέγγιση. Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκε Πρόγραμμα Παρέμβασης σε παιδί προσχολικής ηλικίας τυπικής ανάπτυξης μέσω της χρήσης εικονοκαρτών, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα ανάπτυξης διαλόγου με το παιδί προκειμένου να αναπτυχθεί η ενσυναίσθησή του. Κατά τη διεξαγωγή του πειράματος υπήρξαν δύο μετρήσεις (pre-Test και post-Test), με την χρήση του Emotion Awareness Questionnaire (EAQ-30), όπως χρησιμοποιήθηκε από την Charitaki (2015), στον ένα εκ των γονέων του παιδιού, για να αποτυπωθεί το επίπεδο ανάπτυξης της ενσυναίσθησης του παιδιού. Ακόμα, χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογική τεχνική της μη δομημένης παρατήρησης κατά την διάρκεια χορήγησης των εικονοκαρτών από τον ερευνητή, προκειμένου να καταγραφούν οι δυσκολίες του παιδιού στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης. Ο συνδυασμός των δύο τελευταίων μεθοδολογικών τεχνικών επέτρεψε την υλοποίηση μεθοδολογικής τριγωνοποίησης, έτσι ώστε να ερευνηθεί πολύπλευρα το ζήτημα και να προκύψουν αξιόπιστα και έγκυρα ευρήματα. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την ποιοτική ανάλυση των δεδομένων καταδεικνύουν αδυναμία γνωστικής ενσυναίσθησης, με άμεσο αποτέλεσμα την ύπαρξη ελλείμματος στην κατανόηση και αναγνώριση των συναισθημάτων των άλλων. Η χρήση εικονοκαρτών λειτούργησε επιβοηθητικά στα προαναφερθέντα ελλείμματα, βάζοντας το παιδί να μπει στην θέση του κάθε ήρωα που απεικονίζουν οι κάρτες και να καταλάβει πως μπορεί να νιώθει σε διάφορες καταστάσεις. Παρατηρήθηκε επίσης, αδυναμία άμεσης αναγνώρισης του συναισθήματος της λύπης, της απογοήτευσης και του θυμού σε αντιδιαστολή με το συναίσθημα της χαράς. Επιπλέον η χρήση εικονοκαρτών λειτούργησε επιβοηθητικά στην εκμάθηση έκφρασης και αναγνώρισης των συναισθημάτων του. Ιδιαιτέρως, για το συναίσθημα της λύπης και της απογοήτευσης όπου σημειώθηκε αρχικό έλλειμμα. Τέλος, σημειώθηκε αρχική δυσκολία στην μετάδοση και εξωτερίκευση των συναισθημάτων του παιδιού. Τα αποτελέσματα της έρευνας μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι αναγκαίο στο σχολείο να γίνεται προσπάθεια ανάπτυξης της γνωστικής και συναισθηματικής ενσυναίσθησης και της έκφρασης συναισθημάτων των παιδιών, διότι είναι φανερό πως τα βοηθούν στην πρόοδό, στην συμπεριφορά και τον χαρακτήρα τους και ως παιδιά, αλλά και ως μελλοντικούς ενήλικες. Σε επίπεδο παρέμβασης, η χρήση των εικονοκαρτών φάνηκε να λειτουργεί επιβοηθητικά.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Εισηγήσεις
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΤΣΑΝΑΚΟΥ
Παιδαγωγός Προσχολικής Ηλικίας
ΓΑΡΥΦΑΛΙΑ ΧΑΡΙΤΑΚΗ, ΕΚΠΑ
Διδάκτορας Π.Τ.Δ.Ε. Ε.Κ.Π.Α.