Η πραγµατικότητα της εισαγωγής της Πληροφορικής από την πλευρά των νεοδιόριστων καθηγητών

Περίληψη

Η προσπάθεια ενός ανθρώπου να µεταδώσει σε άλλους κάτι που αυτός γνωρίζει (είτε
πρόκειται για γνώση θεωρητική, είτε πρόκειται για δεξιότητες) είναι προσπάθεια
διδακτική (∆ερβίσης, 1995). Αυτή προϋποθέτει καλή γνώση του ευρύτερου
επιστηµονικού τοµέα, που ως εκπαιδευτικός αναλαµβάνει κάποιος να µεταδώσει σε
άλλους, αλλά προϋποθέτει επίσης γνώση της Ψυχολογίας του δέκτη, ειδικότερα της
Ψυχολογίας της µάθησης (Ματσαγγούρας, 1993). ∆εν παύει όµως να είναι πάντα η
διδασκαλία µια πρακτική µε άπειρες παραλλαγές, που απορρέουν και από τη θεωρητική
γνώση, την εµπειρία του εκπαιδευτικού και από το ανοιχτό πάντα ερώτηµα: «Πώς να
παρουσιάσω το συγκεκριµένο θέµα στο συγκεκριµένο ακροατήριο µέσα στις
συγκεκριµένες συνθήκες που έχω», ερώτηµα που τον απασχολεί από τη φάση της
προετοιµασίας του µαθήµατός του (Ντάγκας, 2000).
Η σύγχρονη διδακτική µεθοδολογία που βασίζεται στις σηµερινές µοντέρνες θεωρίες
µάθησης πρέπει να προκαλεί την ενεργοποίηση του µαθητή, να προωθεί τη
δηµιουργική δράση, να βασίζεται στη µάθηση µέσω ανακάλυψης, να ενθαρρύνει τη
συνεργατική µάθηση, να ενισχύει την ανάπτυξη δεξιοτήτων, να ενθαρρύνει την κριτική
σκέψη, να αποθαρρύνει τη γραµµική µέθοδο διδασκαλίας και να ενθαρρύνει τη
συλλογική δράση (Γκιµπερίτης, 2003). Οι γενικές αρχές της διδακτικής τονίζουν ότι
κινούµαστε: από το απλό στο σύνθετο, από το συγκεκριµένο στο αφηρηµένο, από το
αισθητό στο νοητό-αφηρηµένο και από το γνωστό στο άγνωστο (∆ερβίσης, 1999).
Κατά το διδακτικό σχεδιασµό, πρώτο βασικό µέληµα του εκπαιδευτικού είναι ο
καθορισµός των διδακτικών στόχων της κάθε ενότητας που πρέπει να διδάξει (Κόλλιας,
1999). Η διατύπωση αυτών των στόχων χρειάζεται να είναι σαφής και λειτουργική.
Ακολουθεί η ανάλυση έργου (των πληροφοριακών επεξεργασιών), που απαιτούνται για
την κατάκτηση των διδακτικών στόχων. Στη συνέχεια θα πρέπει να σχεδιάσουµε τις
διδακτικές ενέργειες που αντιστοιχούν στις πληροφοριακές επεξεργασίες και τις
αναπτύσσουν.
Οι γενικοί στόχοι στηρίζονται στη γνώση και στη µεθοδολογία, στη συνεργασία και
επικοινωνία και στην επιστήµη και τεχνολογία στην καθηµερινή ζωή. Η προσέγγιση
των θεµάτων πρέπει να στηρίζεται σε παραδείγµατα και να χρησιµοποιεί αναφορές που
τα συσχετίζουν µε διάφορα γνωστικά αντικείµενα (µαθηµατικά, φυσική, ελληνική
γλώσσα, κοινωνιολογία, οικονοµία, επιστηµολογία, ηλεκτρονική, κ.ά.). Η διδασκαλία
οφείλει να είναι εµπλουτισµένη µε δραστηριότητες και ασκήσεις από όλο το φάσµα των
γνωστικών αντικειµένων των προγραµµάτων σπουδών της εκπαίδευσης (∆αγδιλέλης,
κ.ά., 2002).
Εστιάζοντας στο χώρο της διδακτικής της Πληροφορικής, καλούµαστε να εντοπίσουµε
την υλοποίηση αυτών των εννοιών στα πλαίσια της σχολικής πραγµατικότητας.
∆εδοµένης της αθρόας εισαγωγής καθηγητών Πληροφορικής τα τελευταία χρόνια,
παρατηρήθηκαν φαινόµενα που δεν προάγουν την οµαλή εφαρµογή των µοντέρνων
θεωριών µάθησης στα σηµερινά σχολεία και συγκεκριµένα στα γνωστικά αντικείµενα
των Νέων Τεχνολογιών. Προβλήµατα όπως η µεγάλη ετερογένεια στις προπτυχιακές
σπουδές και η έλλειψη παιδαγωγικού-διδακτικού υπόβαθρου των διορισµένων
καθηγητών εµποδίζουν την µετάβαση στη σύγχρονη διδακτική µεθοδολογία. Από την
άλλη µεριά, η ελλιπής υλικοτεχνική υποδοµή, η βιαστική εισαγωγή πλήθους
τεχνοκρατικών εννοιών και η απαίτηση άµεσων αποτελεσµάτων αδικούν το µάθηµα της
Πληροφορικής, τόσο ως αυτόνοµο διδακτικό αντικείµενο, όσο και ως διαθεµατικό
εκπαιδευτικό εργαλείο.
Στην προσπάθειά µας να σφυγµοµετρήσουµε τις στάσεις και απόψεις του νέου
καθηγητή Πληροφορικής, διενεργήσαµε ένα ερωτηµατολόγιο, τα αποτελέσµατα του
οποίου καταθέτουµε µε την παρούσα εργασία. Οι απόψεις ενός εκ των βασικών πόλων
της εκπαιδευτικής διαδικασίας, του καθηγητή, µπορεί να οδηγήσει σε χρήσιµα
συµπεράσµατα, προκειµένου να αµβλυνθούν οι ανωµαλίες που εµφανίζονται στην
παρούσα φάση. Στη συνέχεια, κατατίθενται τα αποτελέσµατα της έρευνας και
συγκεντρώνονται τα συµπεράσµατα και οι εξαγόµενες προτάσεις.