Η πέραν του Λόγου «τεχνητή νοημοσύνη» Το σημαντικό, ανθρωπολογικό και ηθικό έλλειμμα που εσωκλείεται στον «υπολογιστή»


Δημοσιευμένα: Μαρ 4, 2025
Λέξεις-κλειδιά:
επικοινωνία ενσώματη νοημοσύνη γλώσσα
Κώστας Πετράκης
Άγγελος Τσατσαρώνης
Περίληψη

Στο ανά χείρας κείμενο εστιάζουμε στην πνευματική αμετροέπεια να ονομάζουμε ένα τεχνολογικό επίτευγμα «τεχνητή νοημοσύνη» συγκρινόμενο με την ανθρώπινη, η οποία είναι ενσώματη και πολυσχιδής. Επιχειρήσαμε να προσεγγίσουμε τον τρόπο που ανακριβή σημαίνοντα, διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα και επηρεάζουν τα σημαινόμενα. Επίσης, καθώς δεν νοείται ανθρώπινο υποκείμενο χωρίς αυτοσυνειδησία, θέσαμε δύο ερωτήματα σε πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης αν εκείνη μπορεί να αναστοχαστεί, ώστε να διακρίνουμε κατά πόσο η τεχνητή νοημοσύνη αφορά στη νόηση. Παρουσιάζουμε επιπλέον τη θεώρηση της επικοινωνίας αλλά και του κόσμου του ανθρώπου μέσω της «εντολής» και τη σχέση που έχει με την τεχνητή νοημοσύνη. Όσον αφορά στην ηθική πλευρά του ζητήματος, το διακύβευμα είναι ύψιστης αξίας και σημασίας. Κλείνοντας, αναφερόμαστε στους χιμαιρικούς εφιάλτες που προκαλεί η συγκεκριμένη τεχνολογική έκρηξη.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • cclabs3
Αναφορές
Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Α. (2002). Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Alter, S. (2018). Making sense of smartness in the context of smart devices and smart systems. Information Systems Frontiers, 20(4), 599-615. https://doi.org/10.1007/s10796-017-9777-4
Αντωνόπουλος, Τ., & Βαλεόντης, Κ. (2007). Αυστηροί γλωσσικοί κανόνες και οροδοτικά «σταυροδρόμια»: Οι παραγωγικές καταλήξεις «-τής» και «-τήρας». Ανακτήθηκε από http://sfrang2.blogspot.com/2007/06/blog-post_04.html
Anzieu, D. (2003). Le Moi-peau. Paris: Dunod.
Babbie, E. (2011). Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα. Αθήνα: Κριτική.
Bourdieu, P. (1982). Ce que parler veut dire: L'économie des échanges linguistiques. Paris: Fayard.
Colby, K. M., Weber, S., & Hilf, F. D. (1971). Artificial paranoia. Artificial Intelligence, 2(1), 1-25. https://doi.org/10.1016/0004-3702(71)90002-6
Deep Purple. (1972). Machine Head [Album]. EMI; Purple.
Descartes, R. (1637). Discours de la méthode pour bien conduire sa raison, et chercher la vérité dans les sciences. Leiden: Ian Maire.
Foucault, M. (1987). Η αρχαιολογία της γνώσης. Αθήνα: Εξάντας.
Freud, S. (1960). Jokes and their relation to the unconscious. London: Penguin Books.
Furth, H. G. (1968). Thinking without language: Psychological implications of deafness. New York: Free Press.
Burrows, L. (2021). The present and future of AI. Harvard John A. Paulson School of Engineering and Applied Sciences. Retrieved from https://seas.harvard.edu/news/2021/10/present-and-future-ai
Hofmann, J. B. (2009). Ετυμολογικόν λεξικόν της αρχαίας ελληνικής. Αθήνα: Παπαδήμας
Huxley, A. (1932). Brave new world. London: Chatto & Windus.
Καστοριάδης, Κ. (1978). Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας. Αθήνα: Κέδρος.
Κουρμούλης, Γ. (1967). Αντίστροφον λεξικόν της νέας ελληνικής. Συγγραφέας.
McCorduck, P. (2004). Machines who think: A personal inquiry into the history and prospects of artificial intelligence. Natick, MA: A. K. Peters, Ltd.
Μπαλαφούτης, Ε. (1996). Αντίστροφο λεξικό της κοινής νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Επικαιρότητα.
Medina-Borja, A. (2015). Editorial column—Smart things as service providers: A call for convergence of disciplines to build a research agenda for the service systems of the future. Service Science, 7(1), ii-iv. https://doi.org/10.1287/serv.2015.0105
Newell, A., & Meltzer, B. (Eds.). (1970). Artificial intelligence. Amsterdam: Elsevier.
Nilsson, N. J. (2009). The quest for artificial intelligence: A history of ideas and achievements. England: Cambridge University Press.
The godfather of A.I. has some regrets. (2023, May 30). New York Times. Retrieved from: https://www.nytimes.com/2023/05/30/podcasts/the-daily/chatgpt-hinton-ai.html?showTranscript=1
Oliverio, A. (2009). Η καταγωγή της έμπνευσης. Αθήνα: Lector.
Orwell, G. (1946). Politics and the English language. Horizon, 13(76), 252-265.
Orwell, G. (1949). 1984. London: Secker & Warburg.
Πετράκης, K. (2005). Το ανατρεπτικό γέλιο. Αθήνα: Ατραπός.
Slang.gr. (2006). Υπολογιστήρας. Ανακτήθηκε από: https://www.slang.gr/definition/610-ypologistiras
Tsomski, N. (2023, March 15). Chat GPT and the human mind: How do they compare? New York Times. Retrieved from: https://www.nytimes.com/2023/03/15/opinion/letters/chatgpt-brain-noam-chomsky.html
Wellner, G. (2021). The matrix of visual culture: Working with Deleuze in film theory. Edinburgh: University of Edinburgh Press.
Χειμωνάς, Γ. (1984). Έξι μαθήματα για τον λόγο. Αθήνα: Ύψιλον.
Zager, R., & Evans, R. (1969). In the year 2525 [Song]. On 2525 (Exordium & Terminus). RCA Records.