ICODL

Η συμμετοχική παρατήρηση, εργαλείο διαπολιτισμικής έρευνας στη σχολική και πανεπιστημιακή εκπαίδευση

PDF
Δημοσιευμένα: Ιουν 9, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/icodl.690
Λέξεις-κλειδιά:
Διαπολιτισμικότητα συμμετοχική παρατήρηση ερευνητής-παρατηρητής καινοτόμα εκπαιδευτικά εργαλεία
Βασιλική Πανταζή
Σοφία Πανταζή-Φρισύρα
Περίληψη

Ένα πλήθος ερευνών που διεξάγονται τα τελευταία χρόνια, χρησιμοποιούν ως εργαλείο τη συμμετοχική παρατήρηση, μεταφέροντας μια κατεξοχήν κοινωνιολογική και εθνολογική μεθοδολογία σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και μάλιστα με διαπολιτισμικά χαρακτηριστικά.

Σε διαπολιτισμικά περιβάλλοντα ο ερευνητής-παρατηρητής θεωρείται πρωταγωνιστής μιας διάδρασης μεταξύ ατόμων-φορέων διαφορετικών πολιτισμικών ταυτοτήτων που βιώνει την ιδιαίτερη σχέση με τη διαφορετικότητα την οποία προσπαθεί να ερμηνεύσει,  να αποδεχτεί και να εξοικειωθεί μαζί της.

Για τον ερευνητή-παρατηρητή, η συνάντηση με τα μέλη διαπολιτισμικών ομάδων διαφορετικής εθνικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής προέλευσης, διαφορετικής ηλικίας και ενδιαφερόντων, αποτελεί το σημείο εκκίνησης μιας διαδικασίας προσέγγισης του Άλλου, που μπορεί μάλιστα να καταλήξει σε μια 

πολιτισμική επιμειξία του παρατηρητή και του παρατηρούμενου, επιβεβαιώνοντας έτσι ένα από τα χαρακτηριστικά της διαπολιτισμικής επικοινωνίας που είναι η αμοιβαία άσκηση επιρροής.

Στα πλαίσια αυτής της εισήγησης θα προσπαθήσουμε να καταδείξουμε τα κύρια προβλήματα που εγείρονται σχετικά με το ρόλο του ερευνητή στη συμμετοχική παρατήρηση σε διαπολιτισμικά περιβάλλοντα και αφορούν:

  1. τον κίνδυνο επηρεασμού των ταυτοτικών αναφορών του παρατηρητή
  2.  την υποκειμενικότητα του παρατηρητή
  3. την αντιπροσωπευτικότητα των περιπτώσεων που μελετώνται.

Επιπλέον, επιδιώκουμε να καταδείξουμε  ότι, αν τα αποτελέσματα ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί σε διαπολιτισμικά περιβάλλοντα αξιοποιηθούν κατάλληλα σε χώρους τυπικής εκπαίδευσης  θα μπορούσαν να αποτελέσουν το έναυσμα για τη χρήση καινοτόμων εκπαιδευτικών εργαλείων που θα στηρίζονται στις αρχές της διαπολιτισμικότητας. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα πρακτικά του συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους. Άρθρα που δημοσιεύονται στα πρακτικά διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).