Ο Οπτικός Γραμματισμός Μέσω του Μοντέλου Salmon στην εξ Αποστάσεως Συμπληρωματική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Δημοσιευμένα:
Dec 21, 2017
Λέξεις-κλειδιά:
Λέξεις κλειδιά Wiki οπτικός γραμματισμός ηλεκτρονικές κοινότητες μάθησης εξ αποστάσεως συμπληρωματική εκπαίδευση
Περίληψη
Η παρούσα εργασία περιγράφει μια μελέτη περίπτωσης κατά την οποία σχεδιάστηκε ένα διδακτικό σενάριο επί του οποίου οργανώθηκε μια μαθητική κοινότητα ηλεκτρονικής μάθησης στο πλαίσιο ενός εξ αποστάσεως προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το δείγμα μελέτησε σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα ρύπανσης της θάλασσας μέσα από έργα τέχνης, ενσωματώνοντας ένα από τα εργαλεία Web 2.0, το Wiki. Οι μαθητές αξιολόγησαν πολλαπλώς το διδακτικό σενάριο με τη χρήση ερωτηματολογίων και συνεντεύξεων, ενώ αξιοποιήθηκαν και τα ημερολόγια αναστοχασμού της ερευνήτριας. Με τα ερευνητικά ερωτήματα διερευνήθηκαν οι απόψεις των μαθητών και των καθηγητών σχετικά με τη χρήση της εικόνας ως μαθησιακό εργαλείο κριτικής σκέψης και η μεθοδολογία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως η εικόνα μπορεί να ενταχθεί με επιτυχία σε μια κοινότητα ηλεκτρονικής μάθησης και να υποστηριχθεί από το Wiki. Συγκεκριμένα, η εικόνα φαίνεται να είναι ένα καινοτόμο, ενδιαφέρον, πρωτότυπο διδακτικό εργαλείο, το οποίο προσφέρει δυνατότητες ανακαλυπτικής μάθησης και δημιουργικής σκέψης. Αρχικά, οι μαθητές αντιμετώπισαν δυσκολίες αφού δεν είχαν εξοικειωθεί με τη χρήση της τέχνης στην εκπαιδευτική διεργασία. Επίσης, δυσκολεύτηκαν στην έκφραση των συναισθημάτων τους με αφορμή ένα έργο τέχνης, όμως τελικά αποκτήθηκαν γνώσεις αλλά και δεξιότητες επικοινωνίας, δημιουργικότητας και συνεργασίας. Τέλος, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η μικτή μεθοδολογία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ενισχύει περισσότερο τις ηλεκτρονικές κοινότητες μάθησης.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Ενότητα
- Άρθρα
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα πρακτικά του συνεδρίου για την Ανοικτή και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους. Άρθρα που δημοσιεύονται στα πρακτικά διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).
Αναφορές
Αγγέλαινα, Σ. & Τζιμογιάννης, Α. (2010). Μελέτη της συμμετοχής και της γνωστικής παρουσίας μαθητών Γυμνασίου σε ένα εκπαιδευτικό ιστολόγιο. Θέματα Επιστημών και τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, 3 (3), 113-128.
Βασάλα, Π. (2005). Εξ αποστάσεως Σχολική Εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές (Τόμος Δ) (σσ. 53-76). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Cohen, L. & Manion, L. (1994). Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κόκκος, Α. (2011). Εκπαίδευση μέσα από τις Τέχνες. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κοτρέτσου, Σ, & Κοντογούρη, Ε. (2017). Το Wiki στην εξ αποστάσεως συμπληρωματική Β/θμια εκπαίδευση. Στο Φ. Γούσιας (Επιμ.), 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέος Παιδαγωγός, 1-2 Απριλίου 2017 (σσ. 1514-1522). Αθήνα: Επιστημονικός Σύλλογος Νέος Παιδαγωγός.
Κοτρέτσου, Σ., & Κοντογούρη, Ε. (2016). Το Wiki ως ένα εκπαιδευτικό εργαλείο σε προγράμματα Etwinning. Στο Ν. Τζιμόπουλος, Α. Λούβρης (Επιμ.), 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Etwinning Αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορίας, της επικοινωνίας και της ανοικτότητας στα συνεργατικά σχολικά προγράμματα, 25-27 Νοεμβρίου 2016 (σσ. 211-224). Πάτρα: ΥΠ.Π.Ε.Θ
Κοτρέτσου, Σ., & Κοντογούρη, Ε. (2015). Οπτικός γραμματισμός: Μια μελέτη περίπτωση διδάσκοντας Χημεία Στο Φ. Γούσιας (Επιμ.), 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Νέος Παιδαγωγός, 23-24 Μαΐου 2015 (σσ. 2471-2478). Αθήνα: Επιστημονικός Σύλλογος Νέος Παιδαγωγός.
Κοτρέτσου, Σ. (2014). Το Wiki ως ένα εκπαιδευτικό εργαλείο στην εξ Αποστάσεως Συμπληρωματική Β/θμια Εκπαίδευση (Αδημοσίευτη Διπλωματική Εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα.
Λιοναράκης, Α. (2006). Η θεωρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και η πολυπλοκότητα της πολυμορφικής της διάστασης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή εξ αποστάσεως εκπαίδευση-Στοιχεία θεωρίας και Πράξης (σσ. 7-41). Αθήνα: Προπομπός.
Λιοναράκης, Α. (2011). Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας και εξ αποστάσεως Σχολική Εκπαίδευση. Στο Θ. Παναγιωτακόπουλος (Επιμ.), 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία, 28-30 Απριλίου 2011 (σσ. 9-18). Πάτρα: Παν/μιο Πατρών-Εργαστήριο Η/Υ και Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας.
Μελίδου, Ε. (2013). Η αξιοποίηση και η χρησιμότητα των διαδικτυακών μαθησιακών κοινοτήτων στη μαθησιακή διεργασία (Αδημοσίευτη Διπλωματική Εργασία). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα.
Σπανάκα, A. Κ. (2008). Μακροχρόνια έρευνα Δράσης: Ένα Μεθοδολογικό Πλαίσιο με την αξιοποίηση των ΤΠΕ. The Journal of Open and Distance Education and Educational Technology, 4 (1), 61-71.
Tσίγκου, Α. (2012). Οπτικός εγγραμματισμός μαθητών δημοτικού με τη χρήση συνεργατικού περιβάλλοντος μάθησης (wiki). 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Διδακτικής της Πληροφορικής», 20-22 Απριλίου 2012 (σσ. 367-372). Φλώρινα.
Φραγκάκη, Μ. & Λιοναράκης, Α. (2009). Πολυμορφικό μοντέλο κριτικής ηλεκτρονικής κοινότητας μάθησης: Στοιχεία μιας ποιοτικής νοηματοδοτημένης μάθησης από απόσταση. Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, 2 (1-2), 29-53.
Αlter, F. (2009). Understanding the role of critical and creative thinking in Australian visual arts education. International Art in Early Childhood Research Journal, 1 (1), 1-12.
Anderson, T., Rourke, L., Garrison, D.R., & Archer, W. (2001). Assessing teaching presence in a computer conferencing context. Journal of Asynchronous Learning Networks, 5, 1-17.
Arbaugh, J., Cleveland-Innes, M., Diaz, S., Garrison, D., Ice, P.& Swan, K. (2008). Developing a community of inquiry instrument: Testing a measure of the Community of Inquiry framework using a multi-institutional sample. The Internet and Higher Education, 11 (3-4), 133-136.
Avgerinou, M.D. (2009). Re-Viewing Visual Literacy in the “Brain d’ Images” Era. TechTends, 53 (2), 28-34.
Bleed, R.(2005, January). Visual Literacy in higher education. Educause Learning Intiative, 1-14. Ανακτήθηκε 10 Αυγούστου 2014, από http://net.educause.edu/ir/library/pdf/ELI4001.pdf
Campbell, K. & Ellingson, D. (2010). Cooperative learning at a distance: An experiment with wikis. American Journal of Business Education, 3 (4), 83-90.
Cavanaugh, C. S. (2001). The effectiveness of interactive Distance Education Technologies in K-12 Learning: A meta-Analysis. International JL. Of Educational Telecommunications, 7 (1), 73-88.
Cleveland-Innes, M. & Campell, P. (2012). Emotional presence, learning, and the online learning environment. The International Review of Research in Open and Distance Learning, 13 (4), 269-284.
Eteokleous, N., Ktoridou, D. & Orphanou, M. (2014). Integrating Wikis as Educational Tools for the development of a Community of Inquiry. The American Journal of Distance Education, 28, 103-116.
Forte, A. & Bruckman, A. (2007). Constructing Text: Wiki as a Toolkit for Collaborative Learning. International Symposium of Wikis’07, October 21-23 (pp. 31-41). Montreal, Canada.
Garrison, D. R., Andesron, T. & Archer, W. (2000). Critical Inquiry in a text-based environment: Computer conferencing in higher education. The Internet and Higher Education, 2 (2-3), 87-105.
Garrison, D. R. & Cleveland-Innes, M. (2005). Facilitating cognitive presence in online learning: Interaction is not enough. American Journal of Distance Education, 19 (3), 133-148.
Housen, A. C. (2002). Esthetic Thought, Critical Thinking and Transfer. Arts and Learning Research Journal, 18 (1), 99-132.
Huang, H. & McConnell A. (2009). Students’ experience of Technology-Enhances Learning in two Traditional Teacher-Preparation Classrooms. Journal of Online Learning and Teaching, 5 (3), 522-530.
Kellner, D. (1998). Multiple Literacies and Critical Pedagogy in a Multicultural Society. Educational Theory, 48 (1), 103-122.
Miyazoe, T. & Anderson, T. (2012). Discuss, reflect, and collaborate: A qualitative analysis of forum, blog, and wiki use in an EFL blended learning course. Procedia-Social and Behavioral Science, 34, 146-152.
Pedro, X., Rieradevall, M., Lopez, P., Sant, D., Pinol, J., Nunez, L., Nunez, L. & Llobera, M. (2006). Writing documents collaboratively in higher education using traditional vs. Wiki methodology II: Quantitative results from a 2-year project study. 4th Congress of the International University Teaching and Innovation (IV CIDUI), 5-7 July 2006, Barcelona, Spain. Retrieved February 10, 2014, from
Quitadamo, I., Faiola, C., Johnson, J. & Kurtz, M. (2008). Community-based Inquiry Improves Critical thinking in General Education Biology. Life Sciences Education, 7, 327-337.
Salmon, G. (2000). E-Moderating: the key to teaching and learning online. London: Kogan Page.
Slotter, E. (2010). Using Wiki Contributions to Induce Collaborative Learning in a Psychology Course. International Journal of Technology in Teaching and Learning, 6 (1), 33-42.
Toledo, C. (2007). Digital Culture: Immigrants and Tourists Responding to the Natives’ Drumbeat. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 19 (1), 84-92.
